DSCN0426

rucli obrotowy korby na wrzeciono, zębate ^stozkoWe    _średniej wielkości (do średnicy 25 mm)

-r=ki Piersiowe. Dla osiągnięcia najlepszej prędkości skrawania mechanizm wiertarki piersiowej przenoś, ruch obroni z korby ręcznej na wrzeciono nie bezpośrednio, lecz za pomocą przekładni z dwóch par kól zębatych, zwykle okrytych osłona ze względu na bezpieczeństwo pracownika. Z osłony wystają dwa kwadratowe czopy. Zależnie od tego, na który z czopów założymy korbę ręczną, otrzymujemy szybszy lub wolniejszy ruch obrotowy wrzeciona.

Aby usprawnić pracę i zwiększyć jej wydajność, zamiast korby ręcznej stosuje się silnik elektryczny lub urządzenie pneumatyczne. Wiertarka elektryczna (rys. 83b) ma wbudowany w swój korpus silnik elektryczny i z tego względu masa jej wynosi od 1,5 do 10 kg zależnie od największej średnicy wiercenia, którą można zmieniać, przeważnie w granicach od 2 do 25 mm. Prędkość obrotowa wrzeciona wynosi 350-7-3600 obr/min. Wiertarka pneumatyczna napędzana sprężonym powietrzem o ciśnieniu 5-~8 at ma niewielkie wymiary i waży około 1,5 kg. Wiertarki takie stosowane są rzadko.

Rysunek 84 przedstawia wiertarkę stołową o napędzie elektrycznym.

Głównymi częściami wiertarki stojakowej (rys. 85) są: kadłub, wrzeciono, stół i mechanizmy napędowe. Kadłub stanowi podstawę i obudowę składowych części wiertarki, a wrzeciono służy do umocowania wiertła i nadania mu ruchu obrotowego i posuwowego. Na stole ustawia się i zamocowuje obrabiany przedmiot. Mechanizmy napędowe, nadające ruch wrzecionu, dzielą się na układ napędowy, mechanizm roboczy oraz mechanizm posuwu.

Układ napędowy przekazuje napęd z silnika do obrabiarki, a mechanizm roboczy nadaje ruch obrotowy wrzecionu. Natomiast ^p0su'y^u P^ow°duje ruch postępowy, prostoliniowy na-V |^{a u 3} prze miotu, który to ruch zapewnia wgłębianie się

Z a J    ^Wr2eCi0n° ^Wiertarki J«t tak zbudowane, że

w kierunku'* ^d°°^k° ^{a swej 0S1} jednocześnie może być przesuwane wiertarki mn    ** ^pomocą dźwigni ręcznej. Również i stół

™ kolanie.

> umnowe ustawione na fundamencie mają zasadniczo podobną konstrukcje, jednak** i ,

dzono daleko idącą mechanizację, jak automatyczny posuTwr^-ciona, samoczynne wyłączanie, chłodzenie itp

Do zamocowania przedmiotu na wiertarkach stosujemy różne pizyiządy (rys. 86). W celu unieruchomienia przyrządu, w któ-

Koła pasowe

Dźwignią ¹ Wrzeciono

Silnik

elektryczny

Ośka z kółkiem zębatym

Uchwtjt Wiertło

Rys. 84. Wiertarka stołowa

Rys. 85. Wiertarka stojakowa

rym jest zamocowany przedmiot, w stole wiertarki są wycięte kanały. Uniwersalnym przyrządem jest imadło maszynowe. Rysunek 87 objaśnia typowy sposób zamocowywania kątownika na obrotowym stole wiertarki w celu wiercenia otworów.

Przygotowanie wiertarki do pracy polega na przejrzeniu jej. prawidłowym ustawieniu wiertła i przedmiotu, nastawieniu na odpowiednią prędkość obrotową wiertła i wybranego posuwu. Podczas pracy należy zachować porządek, części obrabiane ustawiać w oznaczonym miejscu, posługiwać się odpowiednimi narzędziami, zmiatać wć właściwym czasie wióry itp. Po ukończeniu