DSCN1736

138

-wiastka określa iększa niż 0,8%. znormalizować ch przykładów, h pierwiastków są stosowane, -dość warstwy	1./. Materiały ma odlewy 139 Na zakończenie informacji na temat żeliw stopowych zostanie podane kilka najbardziej charakterystycznych przykładów tych żeliw. Żeliwo odporne na ścieranie. W tej grupie znajduje się przede wszystkim żeliwo białe o zawartości 2,0 113,6% C, zwykle z dodatkiem Cr, który przeciwdziała grafityzacji, a także powoduje rozdrobnienie i zwiększenie twardości perlitu. Przykładem może być żeliwo ZbCr28Mol,2 o twardości powyżej 420 HB, w którym zawartość Cr wynosi 26-h30%. Innym
Liwie niestopo-il ości 4,5-i-8% ;ra turze, przez pej. Dodatek danie kwasów, także stosnn-wach białych	żeliwem jest żeliwo wysokomanganowe ZbMnlO o twardości 300-*-450 HB. Żeliwo odporne na korozję. W tej grupie dominuje żeliwo wysokochromowe, np. ZbCr28 i ZbCr32, lub chromo-niklowe, np. ZsNi22 i ZsNi20Cr3. Doskonałe jest również żeliwo wysokokrzemowe ZsSilS, które stanowi dobry przykład rezygnacji z wielu własności (Rm=60 MPa, de własności odlewnicze, wyjątkowa kruchość itp.) na rzecz uzyskania doskonałej odporności na działanie kwasów. Niewątpliwym argumentem przemawiającym na korzyść tego żeliwa jest niska cena. Żeliwo żaroodporne. W tej grupie do najlepszych należy przede
□tej ilości, do krostruktuiy [u stabilizacji wach utwar-Chrom roz-tektycznych. [tCs, zamiaa : lepszą od-i otrzymanie d dużej od-korozyjnej. iu węglików v staliwach, n ktach jego ipewnia op-SS prowadzi	wszystkim żeliwo z dodatkiem Cr, Ni, Mo, Al oraz SL Przedstawicielami mogą być wcześniej wymienione żeliwa stopowe ZbCr28 i ZbCr32, ZIAI 17 oraz ZINi20Si5Cr3. 3.1.4. Staliwo Staliwo jest to odlewniczy stop żelaza z węglem i innymi pierwiastkami o zawartości do 2% węgla. W stanie lanym charakteryzuje się ono gruboziarnistą strukturą, która nie podlega zmianie na drodze obróbki plastycznej. Ta właśnie struktura jest główną przyczyną nieco gorszych własności niż stali o podobnym składzie chemicznym. Staliwo stosuje się na odlewy części maszyn i urządzeń podlegające znacznym obciążeniom dynamicznym, pracujące na ogół w ośrodkach nieagresywnych w temp. do 600 °C. Staliwo dzieli się na dwie grupy na podstawie parametru podlegającemu odbiorowi: •    własności mechanicznych, •    własności mechanicznych i składu chemicznego.
ranie W Że-i węglikach daniem jest	Klasyfikacja staliwa węglowego praktycznie nie różni się od klasyfikacji stali, a jeszcze niedawno różnica w ich oznaczeniu polegała na umieszczeniu na początku litery L. Zgodnie z najnowszą normą PN-ISO 3755:1994 znak staliwa składa się z dwóch liczb, z których pierwsza oznacza mnimalną
abiełenia ze go powoda ażooycb na	granicę plastyczności Ra droga zaś miniamalną wytrzymałość na rozciąganie obie w MPa (np. 200-400). W przypadku staliw węglowych podlegających odbiorowi również ze względu na skład chemiczny na końcu oznaczenia
nieć imaj jjafco	umieszcza się literę W, np 340-550W. Oznaczenie staliwa stopowego zawiera na początku literę L, po której jest podana liczba informująca o zawartości węgla w setnych częściach