ocznego ludzie zaangażowani profesjonalny « kontrolowanie innych stosują /asa. jx opisane w to/ęcw. Richard Christie * |9ó4 r. przedstawił koncepcję badan „ma-
kHlxveliznui w kontaktach międzyludzkich" /.Istosował on kwestionariusz zawierający skalę Maili (później kilkakrotnie udoskonalaną). opartą bezpośrednio na twierdzeniach zaczerpniętych z Księcia. Rezul-pt> badan przedstawione zostały w pracy Sthdfes in Machiavelism |R. Christie. F.L Geis 1970). Wyłania się tani „osobowość nowelistyczna" jako syndrom następujących właściwości: I Nieufny wobec inny ch, nie angażuje emocji w kontaktach z ludźmi (..suidrom chłodu" w przeciwieństwie do ..miękkiego, czułego kontaktu"), dąży do manipulowania innymi, traktując ich jak przedmioty. 2. Dopuszcza działanie poza normami moralnymi, dopuszcza kłamstwo i oszustwo, przy czy ni, jak podkreślają autorzy. różnica między osobnikami o wysokich i niskich wskaźnikach makiawelizmu nie tkwi w liczbie kłamstw i oszustw, lecz w tym. że jednostki wykazujące nasilone cechy makiawelizmu potrafią dłużej i głębiej patrzeć w oczy osobie oszukiwanej i okłamywanej [K. Pospiszyl 1985. s. 20). W kontaktach z innymi decydujący jest dla niego utylitarny aspekt tych kontaktów. 3. Nie wykazuje poważniejszych zaburzeń psychicznych. nie traci kontaktu z rzeczywistością. odporny na wpływ czynników zakłócających działanie, zdolny do koncentracji poznawczej. 4. Potrzebuje sukcesu w rozgrywkach z innymi ludźmi, ich potrzeby są dla niego mniej ważne.
W dalszych rozważaniach nad „osobowością makiawclistyczną" stawia się następujące pytania: I. Czy osoby opisanego typu funkcjonują sprawniej wówczas, gdy realizują cele egocentry czne, czy wówczas, gdy realizują cele społeczne? 2. Jak oceniać (wyważać) działanie manipulatorskie, jeśli * punktu widzenia określonych kryteriów, nP ekonomicznych, przyniosło ono korzystne rezultaty, lecz są one okupione stra-^i moralnymi, psychicznymi, ludzkimi chan” p"/ćSpa,^'”wach'» między «-
manipulowania ińnvrui i skłoftnośCją do
" stosunkach intem^L ****** iowością fn,c następuje ilowT /Ch Jcdnoc« kicrowniczych rózn ^ Wzr°st stanowisk
raw możliwość n^nfn.^ TOcz>' slw“'
'■ lolei wplyyya 0£"J°''ania lnn>™i. co
władnych. Czy iyvi,,?.*bo''os<:i r«sz pod-dcmia makiayy ełi/jni "'e 'f8™23 CP>-sunkóyy ntiędn^ffinTSZ* S“v pra«idłoyye sttuC ^
wiedzy o ich takcjonoyy^^oyy^S
społeczny™, normy
** ł<x/J1t- pranie mo/gu. socjotechnika Literatura
Chrijic R.. Gcis I.L.. 1970. Siud,es * Afo-cluawhsm. Acadcmic Press, New York Jaiyimmic/ M.. I9g0. Makiawdam - osobowość llufcl B.iWrnu/imyłi HO
wonie się . |
PWN. Warszawa
Jay A.. 1996. Machiawtti i zarządzanie. PWF. Warszawa.
Machiavclli N., 1987. Książę, PIW. \S arszawi Pospiszyl K. 1985, PsyKhopaha, PWN. W arszawa
V . 1996, \lcnc(ber jak mafioso. Studio EMKA, Warszawa.
Makrostrukturt, zob. struktura społeczna
Manipulowanie, zob. socjotechnika
Manipulowanie wrażeniami, zob image. koncepcja dramaturgiczna.
Marginalizacja, proces utraty społecznego znaczenia lub wpływu na bieg zda-r/eń przesuwanie się z pozycji centralnej na petyfenjną Marginalizacja przybierać mozc fam degradacji, pauperyzacji lub