DSCN1755

Moda 103

wodowymi w wypadku zatrudnienia w ponadnarodowych korporacjach. Jednostka wraz z rodziną przenosi się w ciągu okresu swojej aktywności zawodowej wielokrotnie do różnych miejsc kraju, a także zamieszkuje w rożnych częściach świata. Tego typu styl życia prowadzi do wielu negatywnych następstw zarówno w sferze psychicznej, jak i w funkcjonowaniu rodziny, relacjach z innymi osobami i społecznością lokalną. .Jest widoczne, że wykorzenienie wiąże się z zanikiem stosunków koleżeńskich, spadkiem zadowolenia z aktywności grupowej, zanikiem wzajemnego zaufania i obniżeniem poczucia psychicznego bezpieczeństwa. Równocześnie potęguje powierzchowność kontaktów osobistych i obojętność wobec problemów społeczności lokalnej. Prowadzi to do utraty poczucia osobistego powodzenia (well-being) (...) bezsilności i obniżenia własnej wartości” [ibidem, s. 270]. (A.S.)

Zob. dyfuzja, ruchliwość społeczna, zmiana

społeczna

Literatura:

Hamm B., 1990, Wprowadzenie do socjologii osadnictwa. Ki W, Warszawa.

Kubiak H., Siany K-, 1999, Migracje [w:] Encyklopedia socjologii, Ł 2, Oficyna Naukowa, Warszawa

Mach Z , 1998, Niechciane miasta. Migracja i tożsamość społeczna, Universitas, Kraków. Packard V., 1972, A Nation of Strangers, David McKay Co. Inc., New York.

Park R., Burgcs E.W., 1921, Introduction to the Science ofSociology, Univ. of Chicago Press. Chicago.

Ritchcy P.N., 1976, Explanations of Migration [w:] Annual Review of Sociology, vol 2. A. Inkclcs, J. Colcman. N. Smelscr (eds). Pało Alto, Califomia

Styk i., 1994, Aksjologia chłopskiej migracji [w:] Stare i nowe struktury społeczne w Polsce. L I: Miasto, pod red. I. Machaj, J. Styka, Wyd. UMCS. Lublin.

Mikrostruktura, zob. struktura społeczna.

Milicu (fr. środowisko, środek - w odniesieniu do miejsca), bezpośrednie otoczenie, w którym przebywa podmiot (jednostka, grupa, organizacja). Pojęcie zbliżone do terminu „środowisko”, ale ujmowane w węższym znaczeniu. (A.S.)

Mobilizacja, zob. ruchy społeczne.

Mobilność społeczna, zob. ruchliwość społeczna.

Moda, jedna z form zachowań zbiorowych polegających na naśladownictwie ustanowionych wzorów, a zarazem przeciwstawianiu się dotychczasowym zwyczajom. Zjawisko to, chociaż wydawać się może czymś błahym, doczekało się wielu poważnych analiz. Zajmowali się nim czołowi przedstawiciele socjologii i antropologii kulturowej — m.in. Georg Simmel, William G. Sumner, Thorstein Veblen, William I. Thomas, Edward Sapir, Talcott Parsons. Alfred L. Kroeber, Claude Lćvi-Strauss, Mircea Eliadc, Erving Goftman Mimo to do dzisiaj zjawisko mody jest czymś nic do końca zrozumiałym. Wydaje się, że właśnie pewien element irracjonalizmu odgrywa istotną rolę w powstawaniu i popularności niektórych mód. Traktować je można jako rezultat swoistej kompensacji wobec panujących obyczajów, narzucanych przez społeczeństwo.

Cechami mody są jej przejśćiowość (trwa ona zwykle stosunkowo krótki okres), nowość oraz błahość [K. Lang, G. Lang 1965]. Przedmiotem mody są zjawiska - ze społecznego punktu widzenia — mało ważne. Jak podkreśla G. Simmel [1980, s. 202], moda - podobnie jak prawo — dotyczy tylko zewnętrznych aspektów życia. Nowość, czyli urok różnicy, stanowi istotę mody. Z tego względu możliwa jest jej cykliczność [i'6i-dem, s. 209]. G. Simmel akcentuje paradoksalny charakter mody — z jednej strony jest ona przejawem konformizmu, z drugiej natomiast środkiem wyrazu indywidualności.

Moda dotyczy nie tylko wyglądu zewnętrznego jednostki (ubiór, ozdoby itp.), lecz także pewnych wzorów zachowań (słownictwo, gesty, środki ekspresji), sposobów urządzania wnętrz, posiadania okre-