odpowiedniego poziomu w m-“rSm£h. i odwrotnie - rozwój jćdmch dziedzin pociąga za sobą rozwoj
'""'Taki sposób myślenia utrzymuje się na-dal w niektórych znwdyfikowanych wersjach neoewotacjonizmu. Wpływ na odrodzenie się ewolucyjnego sposobu myślenia w badaniu zmian społecznych miał artykuł Talcona Parsonsa Eeolutionary l nivcrsals m Socieiy (1964]. Parsons wymienił tam dziesięć podstawowych zmiennych właściwości ludzkich systemów społecznych nazwał je ..powszechnikami ewolucyjnymi" lub ..zmiennymi uniwersalnymi". Dzięki przekształceniom powszechników (ich ciągłemu różnicowaniu, a także wytwarzaniu nowych mechanizmów integracji) zdolność adaptacyjna systemu ciągle wzrasta - bez ich rozwoju postęp jest zablokowany. Podstawowymi czterema powszechnikami charakteryzującymi wszystkie ludzkie system} społeczne są: system komunikowania się. formy organizacji pokrewieństwa, określona rcłigia i elementarna technika materialna. Następnie, jako symptomy rozwoju, pojawiają się: system uwarstwienia oraz jego kulturowe usankcjonowanie, a także organizacje biurokratyczne, system handlowy • pieniężny, noimy o charakterze uniwersal-stowarzyszenia demokra-r Pars°ns podjął następnie próbę naszkicowania wzoru ewolucji występnia cego w systemach historycznych Si
CS:2"; popnezaa-
nowoczesnym
wszcchników je« połącz^t^"1 procesem Nak/y wk* ’ cu^*>m
nicnic i pr/cksmk^ k,WaĆt * ***
» zmianę P<*iągn
komunikowania) hSSjLjJ* 1 <***« stopniowe pr/cjkic
“> poziom Sckwcncie L.yMcmu ^ **
Wydaje się jednak, że ten < śłenia cechuje mechanicy®, **** i* klasycznej teorii ewolucji, w wszystkie społeczeństwa pn&J? ^ te same etapy rozwoju według ,*£ K (Sam Parsons nic opowiada się y j ^ nym wzorem ewolucji, akcentuje jej ciągłość). Obrazy zmian i cwolj-^ wstałe w efekcie takiego myśleniami* być niczym więcej jak tylko " opisami, bez pretensji wyjaśnienia p-^ zmian i bez pretensji przewidywać d szego rozwoju. (M.P.)
Zob. kultura, organicyzm. porządek sfv>)ee» rozwój społeczny .
Literatura:
Buck G.L., Jacobson A.L.. 1968. Sacia; £, tion and Struclami Functional fna.^ An Empirical Test. .„American Socjologią Revicw*\ t. 33. nr 3.
Parsons T.. 1964. Evolutioruin Lruwnd: • Society. .„America! Sociological Rcwr* t. 29. nr 3.
Parsons T.. 1966. Societies Evolutioaar. m ComparatiYc Perspecttws. Engiewood Cl;fK Prenticc-I lali. New Jersey Parsons T . 1971. The System cf Modem Sar*-ties. Engiewood Clifis, Prenticc-Hall. Se-* Jersey.
Szczepański J.. 1967, \awrót teorii «■'* -• ..Łódzkie Studium Etnograficzne", t IX Turner J.H., 1985. Struktura teorii socjologa-nej, PW N. W'ars/awa-
N co pozytyw izm. zob. operacjonalio-cja. pozytywizm.
pędzał, zob. paupery zacja.
Nicncgocjowalne tło. zob interakcjo-nizm symboliczny.
Niepokoje społeczne, zob klasy społeczne. ruchy społeczne
Nierów ności społeczne, zob klasy spo-
,ccznc- straty fikacja z M izmu: I) lista pozycji i stanów id
^tonkńw^t’ °bsjJ/c,'L1 ">l*'I,Kr rządzącej partii komunisty