210
T)P człowiek. O szerokich horyzontach umyślonych
)*iń mhicktywna. wiancj koncepcji podkreślają^; v, •ego typu często stanowi pi o. -siebie i dlatego też jest zagadką
bardziej długofalowe planowanie tak w sprawach osobistych, jak i publicznych.
Człowieka nowoczesnego można również określić, ustalając cechy stanowiące przećiwstawienie nowoczesności. Emett M Rogers {I962J scharakteryzował ..pod-kulturęchłopską" wyróżniając: I ) wzajemny brak zaufania w stosunkach międzyludzkich. 2) ograniczone postrzeganie dobra -partykularyzm. 3) uleganie wrogości w stosunkach z władzami. 4) familijność, 5) brak inwencji wynalazczej, 6) fatalizm. 7) ograniczone aspiracje, 8) brak odłożonej graty -fikać i i, 9) ograniczony św iatopogląd. 10) małą empatię
W rozważaniach nad typem człowieka nowoczesnego pojawia się pytanie, czy cechy tworzące syndrom nowoczesności są związane wyłącznie z cywilizacją zachodnią, czy przedstawiają raczej ogólny model, wy -rażający uniwersalną postać możliwości ludzkich (A. łnkcles 1984. s. 475]. Opowiadając się na rzecz drugiej możliwości, cytowany autor uważa, iż pewien rodzaj psychologicznego ..uzachodnienia" jest praktyczną koniecznością dla każdego kraju i narodu, który w rezultacie swobodnego wyboru, chce unowocześnić swoje instytucje, zdecydować się na masową produkcję, masowy przekaz informacji, naukową technologię i naukowe kierownictwo W przeciwnym wypadku instytucje te pozostaną
i?' n'C ^ si* w nicł> ^dzic 0S0b0w>*h wymaga-
wymóg, nrnlcl, WV,1 ^Powiedz na ^-ytucjooa^H^^*^-
tóołccmci ° ^ Hk3tecm* typologie
Literatura
Inkełcs A.. 1984. Nowoczesność otd\m problemy i nieporozumit;„a l’.S i nowo&unoić, pod red J $, i 'v tclmk. Warszawa Czy.
łnkcles A.. Smith D.N., 1984. W stront * człon teka nowoczesnego |u I Jraó ' ' doczesność, pod red J. Sądnego rr‘. Warszawa
Rogers EM.. 1962, Dtjfuston of w,
Frcc Press. New York ,f r-
Typ człowieka o szerokich horstach umysłowych, osobowość pos^j. zdolność myślowego przedstaw^ sobie szerokiej gamy altematywmdi wiązań napotkanego problemu oraz -ć-jętność głębszego wglądu w rżeczyw-KY* i umiejętność jej interpretacji w wiek w nych perspektywach, umiejętność inteu wcześniejszych sytuacji w nowych kontystach, dostrzegania nowych celów i srx-ków oraz wychwytywania znaczcnu prr-padkowych okoliczności i faktów C • wiek o szerokich horyzontach umysło*;.:! niekoniecznie jest tym. który odnosi suta-sy w rozwiązywaniu konkretnych sy&ar-szerokość horyzontów nie oznacza regencji społecznej, ani nawet tnie $»•' w ogóle Osobnik tego typu pocą i aęcre-wać ideami, znaczeniami i wartość-' lecz nic w celu bezpośredniego wprow ^; nia ich w czyn; produkt jego myslcnu r\v-być przy datny w przyszłości, mott nigdy nie znaleźć ładnego w*w'n*
Nie jest to człowiek prakty czny « ^
sensie, a powszechne kryieru suUe^ ^ gradzama mc są w odniesieniu do r*^aX przydatne Dysponuje on w umysłowym różnorodnością P01^. odpowiedzi - odpowiedzi C^****^ ^ jemnie niezgodnych. Człowiek ^ j, ko formułuje alternaty wne nvw nego problemu, lecz ponadto . i bez żadnych widocznych Wj* |
i formułuje nowe problemy