Mminis«racyjnych Jesl *° Prccy.
, rCgo'acJ' f" vwan.a religii na życic spotc. oubl'cz0e?°-i.^ośc odf'“"cnu bliżej „pluralizmowi-.
lktury ^Ug«>niC0 czterech badanych przez nicg0
jLay sr°sob nie ^ ń każdy z ościami. PodejŚC,e l° przV-
Postni 1*^' ^ , poli^"^" lub,”m^elu
, „ Zylbert*'* k'veS możl'w0* u badaczy ruchów spote. dvsp°nU]C " .,3 ,.sW'łlaury niek,ory l9g2). Wymaga ono
a'°" na fl>yśl P°)C - stoS°v'anC n 1996: Mc p0|,iycznych i związ.
0011 pol.iycznCf|l'1986>Ur7n, siruktura r3r h kwestia własności
*L zaW0d°^Cb otaz sin* ^0bn»e )aK , z lego rodzaju stru-; roi. mass m^ ac)C i* *jja*j*ych na nieścisłym
0czVv.-iście ofSa" niert> P00 “ wyjaśnib faktyCzn.e wpły-
analiż0^ać *J^L ^ * ay"“ życiu publicznym,
k,uranu <n°*> *° ae^J ^ rel.g» « ; kiur możhwośc. jest pojęciu pW-2 sposoby ^^ntakoncep0) . jak. rozgorzał
001,0 EncaMon'1'0 ^iejszeg0 ^C°’ ,ku. który formalnie dokonana P«eZ* ,996 roku i PLj w Mo** pan,e polityczne wokół przyjęci niuzu ,^ia. ż£ ?k)ch wyborców,
jest krajenri y.70*2\y ?ae' _ ^ynap0^ ; oost^olomal-
wieloma wspólnotami J 8 Jj™ ^ *, gwałt JP> ^ ^zs >
i,acj. między n.m. notami wy/.nan.^y uczegób i
rywalizacji pomiędzy ™ , muzulmanski
vag) zwłaszcza że państwo nie
\torier-Genoud przypuszcza, żc „napięcia i konfl l podobni' nie usuń,, jeśli pańs.wo będzie nadaj s,o ów^''8006 Pra^o-,r^o»a«. n,c ,,jmując w .sprawach K,igijnych «ra.eglę BWo|
npr0Mc sądnych rcgu/acj, prawnych do^zacCcb 8° S'ano^^a , nie , dodaj* ^ Kli&" (2000: 4^
polityk religijnej »dcregulacji« (tworzenie
lywa/izacK pomiędzy organizowanym, J‘’ Cg° J»*u reJi.ijnepn^ lisacja n,e przynoś, jedynie większej^n,ami- a taka w, 8 * w^aga palonych produktów religijnych rJ ^ "°<CI rel,g,.n n, ^^ona ryWa
wrf r""z “oSfi?" ■
Teza ta stanowi wyzwanie rzucone do mienia sekularyzujt.cych efektów rywali^/^™ ‘Pubowi r02u. żuje. ze rynk, re/tgtjne mogi, nie ,y|ko pJJJ*'ad Mo^biku p„ka. e mog, także okazać się k;lprv<^ , "M<f P0*10™ aktywność, reh
tntr^ii Dm..i.i.j. v ł -vsnc > aesinitrv»,„. ... fcn
za daleko ,/luh gdy państwo n,e ,,• * SZCZególn,e gdvH SOcJ'>logoult, najlepiej świeckiego stanowiska. M3Sf *
* J ych Jasneeo . —... aktywności reli-
miw........ oNa/ac się kapryśne i destruktywne, jeśli nie podda
się ich kontroli. Przykład ten to podwójny cios godzący w dość powszechnie
akceptowaną przez socjologów religii tezę: przeczy on bowiem jednocześnie temu. żc rywalizacja musi prowadzić do sekularyzacji, jak i temu. że ,.de-rcculacja” religii jest niezbędnym warunkiem żywotności religii.
Przypadek ten pokazuje korzyści wypływające z umieszczenia sporów religijnych w kontekście politycznych możliwości i ograniczeń. Równie pouczającym przykładem jest eksperyment polityczny, na jaki zdobył się Singapur na pocz t i ku lal osiemdziesiątych XX w ieku, wprowadzając do programu szkół średnich obowiązkowe nauczanie wiedzy religijnej (Ta-mney 1992. H»l! i Lian 1995). Chodziło o to, by wykorzystać religię w roli nauczycielki moralności, co miało wzmocnić poczucie tożsamości narodowej i międzynarodową konkurencyjność gospodarki singapurskiej Skutki tej polityki okazały się jednak odwrotne od zamierzonych Status religii wzrósł bowiem do niespodziewanie wysokiego poziomu, co zaostrzyło podziały etniczne w społeczeństwie. Niezamierzonym efektem działań państwa stał się leź nagły wzrost popularności ewangelikalnych ruchów chrześcijańskich. Władze zareagowały wycofaniem wiedzy religijnej ze szkół w 198 roku i przyjęciem Aktu dla Zachowania Harmonii Religijnej w roku następnym Jednocześnie wprowadzono do szkół „program obywatel* ki .ki--