działalnośćć bibliotek publicznych4

Chapicr 4 COLLECTION DEVELOPMENT ............................ . 63

4.1.    Introduction.............................................. ... 63

4.2.    Colicction managcmcni policy.....................................63

4.3.    Rango ot resourccs..............................................65

4.4.    Colleclion development ..........................................67

4.5.    Colicction maintenance principlcs..................................68

4.6.    Standards for book collcctions.....................................69

4.7.    Standards for clcctronic information facililics ........................70

4.8.    Colicction dcvelopment programmc for ncw librarics ..................70

4.9.    Acquisiłion and discard ratcs......................................72

Chapicr 5.1UJMAN RESOURCES........................................75

5.1.    fntroduction ........ 75

5.2.    The skills of library staff............................. 75

5.3.    Staff catcgorics.................................................76

5.4.    Ethical standards ...............................................79

5.5.    The duties of library staff.........................................79

5.6.    Staffing levels ..................................................80

5.7.    Education of librartans...........................................80

5.8.    Tbtining.......................................................81

5.9.    Carecr devclopmcnt........................................ 82

5.10.    Working conditions..............................................82

5.11.    Volunteers.....................................................84

Chapicr 6. THE MANAGEMENT AND MARKETING OF PUBLIC UBRAR1ES 85

6.1.    Introduolion ...................................................85

6.2.    Management skills ..............................................85

6.3 Building and maintaining nctworks...............................• • 88

6.4.    Financial managcmcni...........................................88

6.5.    Management of library resourccs...................................89

6.6.    Staff managcmcni...............................................89

6.7.    Planning and dcvelopmcni of library Systems.........................90

6.8.    The management of changc.......................................90

6.9.    Delegat ion.....................................................91

6.10.    Management tools ..............................................91

6.11.    Marketing and promotion ........................................95

Appcndix 1 THE IFLA/ UNESCO PUBLIC LIBRARY MANIFESTO...........99

Appcndix 2 THE FINN1SH LIBRARY ACT (904/1998)......................102

Appcndix 3. LIBRARY SERVICE CUSTOMER CHARTER -

BUCKINGHAMSHIRE COUNTY LIBRARY .........................106

Appcndix 4. LIBRARY BUILDING STANDARDS - ONTARIO. CANADA

AND BARCELONA. SPAIN.........................................108

RESOURCE UST.......................... HI

INDEX......................................................... 115

Przedmowa do wydania polskiego

Wytyczne czy standardy? To pytanie zdominowało dyskusje redakcyjne podczas przygotowań polskiego wydania niniejszego tekstu. Dotyczyło ono przede wszystkim problemu tłumaczenia tytułu, który w angielskiej wersji językowej brzmi Public Library Scmcc. IFLAIUNESCO Cuidclincs for Dcveloprncnt.

„Standardy” to pojęcie bardzo aktualne i popularne; w różnych sferach życia - kształceniu, produkcji, usługach, zarządzaniu personelem - wprowadza się standardy, rozumiane jako ideał, do którego należy dążyć łub który należ)' utrzymywać, jeżeli szczęśliwie spełnia się ich postanowienia.

..Wytyczne” mają charakter mniej obligatoryjny, a bardziej przyszłościowy. Jak wskazuje sama nazwa - „wytyczają” drogę, którą należy iść. nadają kierunek. Droga może być daleka, kręta, wąska. 1 choć „wszystkie drogi prowadzą do Rzymu**, nigdzie nie jest napisane, czy i kiedy uda nam się tam dojść oraz czy dotarcie do celu jest w ogóle konieczne.

Z jednej więc strony docenialiśmy wartość standardów, jako pewnego konkretu. który jest celem, naczyniem wypełnianym przez nas treścią, zarysem uzupełnianym odpowiednio do warunków dobranym kolorem. Z drugiej - wytyczne były nam bliskie, ze względu na większą swobodę (głównie czasową), brak presji, brak ryzyka znalezienia się poza nawiasem.

Po zapoznaniu się z treścią okazało się, że autorzy i redaktorzy tej i poprzednich wersji mieli podobne dylematy. Zależnie od potrzeb zgłaszanych przez środowisko. większy nacisk kładziono to na standardy ilościowe, to na wytyczne, w opisowy sposób przedstawiające idealny w danym okresie model biblioteki publicznej. Zgodnie z wolą obecnego zespołu pod kierownictwem Philipa Gilla, konsultowaną wielokrotnie z praktykami i teoretykami bibliotekarstwa publicznego. tekst aktualnego wydania zawiera przede wszystkim postanowienia o charakterze zalecającym, ilustrowane normami ilościowymi i 79 przykładowymi wdrożeniami z 44 krajów świata. Aby jak najwierniej oddać treść, zadecydowano więc o umieszczeniu w tytule „wytycznych", jako pojęcia mobilizującego do pracy. a nie odmawiającego instytucjom, które ich jeszcze nie spełniają, zadowolenia z postępów.

Specyfika takich (i tych) wytycznych polega na ich wszechstronności i ogólności jednocześnie. Przyczyny tego należy upatrywać w charakterze organizacji, jaką jest IFLA. jej celach i zadaniach.

9