ERM i ERM II (2)

MECHANIZM ERM

Mechanizm ERM oparty jest na powiązaniu i usztywnieniu kursów wymiany walut państw członkowskich. Dopuszczane są jedynie tzw. wahania normalne. Zakres wahań zmieniał się w czasie. Przed wprowadzeniem euro kursy walutowe były związane z ECU. ECU było walutą "koszykową", której kurs wyznaczała średnia ważona koszyka walut poszczególnych państw członkowskich.

Wąż walutowy, czyli maksymalny dopuszczalny zakres wahań kursowych w stosunku do kursu centralnego, ustalany był dla wszystkich walut. W pierwszym okresie wahania te nie mogły przekraczać 2,25%. Jedynie Włochy korzystały z możliwości rozszerzenia wahań do ±6%. Wszelkie ponadnormatywne wahania kursowe miały być niwelowane poprzez interwencję państwa.

RÓŻNICE POMIĘDZY ERM11 ERM2

Powstały pod koniec lat 70. ERM1 był pomyślany jako mechanizm wzajemnej stabilizacji walut pomiędzy państwami europejskimi. Bezpośrednią przyczyną zainicjowania prac nad tym mechanizmem był upadek wiarygodności systemu z Bretton Woods i tzw. Umowa Smithsoniańska, zawarta przez grupę G10 (poszerzenie korytarza walutowego do 2,25%). Cel ERM1 był więc skupiony na ochronie i stabilizacji walut europejskich tych państw, które ratyfikowały porozumienie.

Wprowadzenie ERM2, konstytuowane uchwałą Rady Europejskiej z 02.08.1997, było związane z konsekwencjami trzeciego etapu tworzenia unii gospodarczo-walutowej (postanowienia Traktatu z Maastricht). Wiadomo było, że niektóre państwa nie znajdą się w jej składzie - czy to na skutek własnej decyzji (np. Wielka Brytania), czy to na skutek niewypełnienia kryteriów konwergencji (np. Grecja). Ponadto zakładano, że w najbliższej przyszłości strefa euro będzie się rozszerzać. Oznaczało to, że Europa podzieli się na grupę państw należących strefy Euro i grupę państw nienależących do niej (ale potencjalnie zainteresowanych akcesją). Celem ERM2 było więc zapewnienie mechanizmów stabilności walutom krajów spoza Eurolandu. Drugą funkcją ERM2 jest dostarczenie instrumentu ewaluacyjnego (pobyt w ERM2 jest jednym z kryteriów dopuszczalności państwa do rozpoczęcia procesu zastępowania waluty narodowej euro).

POLSKA W ERM

Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, wraz z przyjęciem całego acguis communautaire. zmusza nasz kraj do wprowadzenia wspólnej waluty europejskiej. Aby zapewnić stabilność euro, każdy kraj musi spełnić kryteria konwergencji. Pierwotne zakładano, iż złoty stanie się częścią systemu ERM II w 2007 roku, aby w styczniu 2009 roku można było wprowadzić euro. Plan ten, ze względu na deficyt budżetowy, nie został zrealizowany. Termin zastąpienia złotego przez euro został przesunięty na 2012 rok.

28 października 2008 rząd przyjął program przystąpienia do strefy euro. Potwierdzony został w nim termin przyjęcia euro w roku 2012. Usztywnienie krajowej waluty w stosunku do euro znacznie ograniczyłoby "kreatywność", zwłaszcza po stronie wydatków, przy tworzeniu ustawy budżetowej w kolejnych latach.