Finanse p stwa Wypych$8 249

Ocena zdolności kredytowej i pozycji rynkowej przedsiębiorstwa

-    zapewnia bardzo dobry przegląd rozwoju gospodarki kredytobiorcy, prowadzenia jego finansów (przegląd operacji na kontach);

-    tendencje w zakresie obrotów w relacji do przekroczeń sald debetowych stanowią podstawę weryfikacji ocen zdolności kredytowej;

-    pogłębia znajomość klienta, także tego - w opinii banku - bezproblemowego;

-    w przypadku pojawienia się błędnych symptomów stwarza sygnał do pogłębionego, zindywidualizowanego monitoringu klienta;

-    kierownictwo banku ma przegląd decyzji kredytowych swoich inspektorów, co daje podstawy do jakościowej oceny ich pracy.

Rutynowy tryb monitoringu, przebiegający na szczeblu inspektora kredytowego oddziału, powinien być realizowany w przedziale miesięcznym, dostosowanym do napływania informacji od klienta.

Niezależnie od trybu monitorowania, raz w roku inspektor przeprowadza osobistą rozmowę z klientem, połączoną z lustracją firmy. Coroczna rozmowa handlowa z klientem jest nieodłącznym elementem monitoringu i obejmuje:

-    omówienie bilansu i rachunku wyników;

-    analizę mocnych i słabych stron klienta;

-    przegląd stanu klientów (obroty na rachunkach, spłata długu). Rozmowa z klientem zawiera więc aspekty rynkowe (funkcja doradcza) i aspekty monitorowania (funkcja informacyjno - kontrolna).

Usystematyzowanie i sformalizowanie procedury monitoringu kredytowego powinny umożliwiać w miarę obiektywną i pełną ocenę obszarów ryzyka w zaangażowaniu kredytowym pojedynczego klienta oraz całego portfela kredytowego. Konieczne jest tu określenie zakresów odpowiedzialności i ich umiejscowienie organizacyjne. Chodzi o podział kompetencji monitoringowych między oddział i centralę, o określenie zasad współdziałania zespołów monitoringu wewnątrz centrali, a także o podział zadań i funkcji na różnych stanowiskach bankowych. Zagadnienia te składają się na organizację monitoringu.

Model organizacji monitoringu większego banku, o rozbudowanej sieci oddziałów, musi uwzględniać zaangażowanie do tego celu różnych jednostek organizacyjnych i instancji decyzyjnych. Na szczeblu oddziałów są to: inspektor kredytowy, naczelnik (naczelnicy) wydziału (wydziałów), komisje kredytowe, dyrektor oddziału. Na szczeblu centrali są to odpowiednio: specjaliści lub zespół ds. monitoringu kredytowego określonego obszaru lub jednostki organizacyjnej, dyrektor departamentu kredytów, komitet kredytowy banku, dyrektor zarządu banku, zarząd banku.

Inspektor kredytowy odgrywa kluczową rolę w systemie monitoringu. Zajmuje on stanowisko bezpośredniego obserwatora zmieniających się, specyficznych dla danego kredytobiorcy zjawisk. Ich interpretacja wymaga utrzymania systematycznych, bieżących kontaktów z klientem w celu oceny jego sytuacji osobistej (zdolności personalnej) i ekonomiczno - finansowej (zdolności ekonomicznej). Oprócz informacji wymiernych (ilościowych), dotyczących np. intensywności rozliczeń, obrotów, zadłużenia, dysponuje on bogatą jakościową i nie rejestrowaną informacją, pozyskiwaną przez osobiste obserwacje w kontaktach z klientem (rozmowy coroczne, negocjacje warunków umów, inspekcje itp ). Inspektor kredytowy występuje tu w podwójnej roli:

-    jako użytkownik komputerowego systemu wczesnego ostrzegania:

-    jako twórca systemu, dostarczający aktualnych, rzetelnych danych do bazy informacyjnej o klienci i swoim portfelu.

Przeprowadza on okresowo monitoring w trybie automatycznym i zindywidualizowanym poszczególnych umów kredytowych obsługiwanego klienta (dotyczy to także kredytów przekraczających kompetencje kredytowe oddziału) oraz portfela cząstkowego obsługiwanych przez siebie klientów.

Monitoring umów kredytowych - comiesięczny przegląd poszczególnych umów kredytowych odbywa się pod kątem:

-    aktualności informacji (dokumentów) bilansowych, sald na rachunku bieżącym, kredytowym; w celu zapobieżenia dezaktualizacji dane powinny być bieżąco gromadzone;

-    czterech wymienionych wcześniej zakresów monitoringu (przedsiębiorca, firma, warunki kredytowania, zabezpieczenia kredytowe).

Bezwzględnie koniecznym wymogiem monitoringu na tym szczeblu decyzyjnym jest systematyczne sporządzanie syntetycznych, pisemnych notatek, pozostających w dokumentacji kredytobiorcy (kierunki zmian: poprawa, pogorszenie, przyczyny).

Monitoring portfela kredytowego - zestawienie bieżąco monitorowanych umów kredytowych tworzy portfel kredytowy inspektora (portfel cząstkowy oddziału) i co miesiąc podlega przeglądowi przez