Finanse p stwa Wypych68 369

J»"»—

tach może być na równi oceniany z projektem przynoszącym zyski w późniejszym okresie. Jednakże w takiej sytuacji projekt pierwszy powinien być preferowany. Taka sytuacja występuje w powyższym przykładzie. W celu uniknięcia niejasnej odpowiedzi należy posłużyć się techniką oceny wartości pieniądza w czasie wraz z dyskontowanym cash flow. Jest ona szczególnie potrzebna, gdy wskaźniki inflacji i stopy procentowej są wysokie.

3.3. Metody dyskontowe

Do metod dyskontowych należą:

- metoda wartości zaktualizowanej netto (Net Present Value - NPV),

- metoda wewnętrznej stopy zwrotu (Internat Ratę Of Return - IRR).

Metody dyskontowe pozwalają na najbardziej precyzyjną ocenę przedsięwzięć inwestycyjnych, ponieważ uwzględnią wartość pieniądza w czasie. Przykładowo: 100 zł dzisiaj jest warte więcej, niż jutro. Subiektywna preferencja aktualnego wydatkowania pieniędzy jest całkiem racjonalna i wynika ze wzrostu kosztu produktów wraz z inflacją. Metody dyskontowe mimo, że pozwalają porównać projekty z różnymi wydatkami inwestycyjnymi i różnymi cash flow, to jednak precyzja tej oceny zależy od dokładności prognozowania cash flows i trafności przewidywania stóp procentowych. Stopa procentowa jest ceną pieniądza, jaką skłonny jest zapłacić biorca i za jaką dawca jest skłonny zrezygnować z dysponowania swoim pieniądzem. Poziom stopy procentowej (podobnie jak ceny towarów i usług) ulega wahaniom w czasie. Czynniki określające poziom stopy procentowej zostały bliżej scharakteryzowane w rozdziale II.

Wartość zaktualizowana netto (Net Present Value - NPV)

Metoda wartości zaktualizowanej netto oparta jest na obecnej wartości wpływów i wydatków pieniężnych związanych z realizacją ocenianego projektu rozwojowego. NPV stanowi sumę zdyskontowanych oddzielnie dla każdego roku przepływów pieniężnych, zrealizowanych w całym okresie objętym rachunkiem, przy stałym poziomie stopy procentowej. W przypadku, gdy cash flow jest rejestrowany od początkowej daty projektu, to przyjmuje się, że efekt inflacyjny występuje w końcu roku rozpoczęcia projektu lub na początku kolejnego roku i stąd cash flow w pierwszym roku ma wartość bieżącą. Przy zerowej stopie dyskontowej (r = 0), współczynnik dyskonta wynosi 1;

Do obliczenia NPV wykorzystać można następujące formuły:

NPV = C₀+ —

1 +r

NPV = ^CF, xDF_t (2)

1=0

NPV =

f ^CF,

£(1 +!■)'

C₀

(3)

Cćw/i /fow = wpływy - wydatki

Należy pamiętać, że C₀jest przepływem pieniądza w okresie / = 0 (to znaczy, dzisiaj), zwykle przyjmuje wartość ujemną. Innymi słowy, C₀ jest inwestycją i dlatego jest wypływem pieniądza. W analizowanym przykładzie C₀ = 30 000 zł.

Współczynnik dyskonta (discount factor) jest wyprowadzany ze wzoru odwrotności procentu złożonego, mianowicie:

(i+0"

gdzie:

DF_{k n} - współczynnik dyskonta

r - przewidywana stopa procentowa (stopa dyskontowa)

n - liczba lat

Powyższy wzór podano w celu zrozumienia omawianej metody, lecz w praktyce jej stosowania pomija się go, z uwagi na istniejące tabele z obliczonymi współczynnikami dyskonta dla różnych stóp procentowych i różnej liczby lat. Przykłady zastosowań współczynników zawiera tablica 10.1. i dalsze.

Wartość zaktualizowana netto informuje, o ile zmieni się wartość przedsiębiorstwa z tytułu realizowanego projektu. Oceniane przedsięwzięcie jest opłacalne, gdy NPV > 0. W przypadku rangowania (selekcji) projektów, najwyższe preferencje pozyskuje projekt z najwyższą wartością NPV.

W praktyce możliwe są trzy przedziały wartości NPV, a mianowicie:

369