GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str8

GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str8



38 Rozdział 3

Chromosomy politeniczne są to szczególnego rodzaju chromosomy interfazo-we, powstają w wyniku endomitozy, czyli replikacji DNA bez podziału jądra komórkowego. Replikujące chromatydy nie rozchodzą się i są ułożone równolegle, średnio występuje 10 cykli replikacyjnych, więc chromosom posiada 210 chroma-tyd (1024 kopie). Utrzymanie chromatyd i chromosomów homologicznych w bliskim sąsiedztwie jest możliwe dzięki somatycznej koniugacji. Chromocentr to miejsce połączenia wszystkich chromosomów (charakterystyczne tylko dla Dro-sphila, nie występuje u Chirononws), utworzone przez obszary heterochromatyny położone w okolicy centromcrów. Obszary te nie ulegają replikacji. Koniugacja somatyczna i łączenie się centromerów’ w chromocentrze sprawiają, że w komórkach śliniankowych nie widzimy poszczególnych chromosomów, lecz zespół chromosomów politcnicznych.

Stosując odpowiednie techniki barw ienia chromosomów poligenicznych, można uzyskać w zór jasnych i ciemnych prążków . Ciemne prążki to obszary, w których w'ystępuje silnie skondensowana chromatyna (heterochromatyna), około 85% całego DNA znajduje się w prążkach ciemnych. Prążki jasne, określane jako obszary międzyprążkowe, skupiają 15% DNA, są to miejsca występowania chromatyny o małym stopniu kondensacji (euchromatyny). Liczbę prążków u D. melanogaster szacuje się na około 5000. Pojedynczy prążek zaw iera od



I

10 Mm


=H=* =*=H 1=1

Ryc. 3.5. Fragment chromosomu Ryc. 3.6. Powstawanie i zanikanie puf w jednym regionie z widocznymi pufami.    chromosomu w różnych stadiach rozwoju larwy.

Źródło: J. D. Watson    Źródło: R. H. Tamarin, 1996 i in.. 1987

3 do 300 kpz, co odpowiada jednemu lub kilku genom. Geny zlokalizowane zarówno w jasnych, jak i ciemnych prążkach. Obszary, w których następuje aktywna transkrypcja ulegają despiralizacji, widoczne są w postaci jasnych zgrubień zwanych pierścieniami Balbianiego lub pufami (ryc. 3.5). Liczba i wielkość pul podlegają regulacji hormonalnej, ich rozkład jest charakterystyczny dla określonego stadium rozwoju larwy (ryc. 3.6). Po zakończeniu transkrypcji chromatyna ulega kondensacji, puty zanikają, a w innych miejscach powstają nowe. Podając larwom Drosophila ckdyzon (hormon związany z procesami metamorfozy), można indukować tworzenie puf charakterystycznych dla kolejnego etapu rozwoju.

Pakt, że pufy są miejscami, gdzie odbywa się transkrypcja genów, został udowodniony w badaniach in situ metodą autoradiograficzną. Chromosomy polite-niczne zawierające pufy inkubow'ano ze znakowaną trytem urydyną, a następnie sporządzono autoradiogramy. Pozwoliło to stwierdzić, że - H-urudyna, która włącza się do nowo powstających transkryptów. gromadzi się w' pufach (ryc. 3.7).

Myc. 3.7. Lokalizacja transkrypcji in situ w pufach chromosomów politenicznych z użyciem znakowanej 3H-urydyny. Autoradiografia uwidacznia miejsca włączania urydyny. Źródło: J. D. Watson i in., 1987

3.3. Badania chromosomów politenicznych

Badania chromosomów politenicznych umożliwiły Tomaszowń Morganowi opracowanie chromosomowej teorii dziedziczności, która stw ierdza, że miejscem lokalizacji genów są chromosomy. Doprow adziły też do wyodrębnienia chromosomów płci i cech sprzężonych z płcią.

Ze względu na sw oje ogromne rozmiary chromosomy politeniczne są dogodnym obiektem badawczym dla genetyków. Wykorzystyw ane są do:

I Badań cytogenetycznych:

a)    mapowania genów,

b)    wykrywania aberracji chromosomowych

delecji,

- inwersji.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str8 58 Rozdział 5 mórkowej. Protoplastyzacja p
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str8 98 Rozdział 7 w odpowiedzi na presję środo
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str8 78 Ro/d/iai 7 kujące przejście kompleksu r
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str0 22 Rozdział 1 rium tumefaciens łatwo można
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str1 24 Rozdział 1 11.    Organi
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str2 26 Rozdział 2 komórka jajowa (N) oocyt II
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str3 28 Rozdział 2 Forma dorosła. Mucha początk
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str4 30 Rozdział 2 chy nie nadają się do dalszy
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str5 32 Rozdział 2 kompleks HOM (od homeotyczny
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str7 36 Rozdział 3 różne osobniki. Metodą hybry
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str9 40 Rozdział 3 duplikacji, - translokacji.
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str1 44 Rozdział 4a) szlak biosyntezy pterydyn
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str2 46 Rozdział 4 46 Rozdział 4 / muszka dzika
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str3 48 Rozdział 4 Samice homozygotyczne Bar (B
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str4 50 Rozdział 4 5.    Barwa o
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str6 54 Rozdział 5 h) DNA trawionego RNazą, dos
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str7 56 Rozdział 5 Zdolności transformujące pos
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str9 60 Rozdział 5 Transdukcja ograniczona, wyw
GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str1 64 Rozdział 6 mają futerko białe, z wyjątk

więcej podobnych podstron