GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str9

60 Rozdział 5

Transdukcja ograniczona, wywołana np. przez faga A. u E. coli, polega na integracji faga w ściśle określone miejsce w genomie bakterii i przeniesieniu fragmentu chromosomu / danym genem należącego do poprzedniego gospodarza.

5.3.2. Transfekcja komórek eukariotycznych

Transfekcja to wprowadzenie obcego DNA do komórek eukariotycznych. Istnieją różne metody transfekcji:

a)    wprowadzanie DNA w obecności fosforanu wapnia lub dekstranu,

b)    wprowadzanie DNA drogą elektroporacji - działanie wysokiego napięcia destabilizuje błonę komórkową,

c)    wprowadzanie DNA poprzez bombardowanie komórek kulkami złota lub wolframu pokrytymi DNA,

d)    wprowadzanie DNA drogą mikroiniekcji (najczęściej do zarodków),

e)    wprowadzanie DNA drogą lipofekcji (wykorzystanie liposomów do przenoszenia fragmentów DNA),

0 infekcja zmodyfikowanym wirusem.

5.4. Wykorzystanie zjawisk transformacji i transfekcji

(hlkrycic i poznanie procesu transformacji i transfekcji umożliwiło opracowanie metod laboratoryjnych, które znajdują zastosowanie w:

a)    inżynierii genetycznej:

wprowadzanie genów za pomocą wektorów (zmodyfikowanych plazmidów, fagów lub sztucznych chromosomów drożdżowych) do komórek bakterii, roślin i zwierząt,

b)    klonowaniu genów:

terapii genowej wprowadzaniu do komórki docelowej prawidłowego genu, tak aby ulegał on ekspresji, mapowaniu blisko położonych genów, biotechnologicznej produkcji enzymów, hormonów.

Pytania

I. Na początku XX wieku sądzono, że    jest nośnikiem informacji ge

netycznej. ponieważ jego budowa gwarantuje większe możliwość kombinacji

2. Pierwsze dośw iadczenie przeprowadzone przez.    w 1928 roku udowodniło. że istnieje tzw.__transformujący. Eksperyment ten polegał na

__ in vivo szczepu bakterii niewirulentnych materiałem pochodzącym

z bakterii

3.    Dopiero w 1944 roku przeprowadzono doświadczenie, które jednoznacznie wykazało, że materiałem genetycznym jest    . Wów czas przeprow a

dzono transformację , w'ykorzystując tak jak poprzednio dw a szczepy bakterii dwoinki _. Z bakterii    izolowano DNA i trawiono enzymami (proteinazą, RNazą i_), następnie transformowano nim bakterie _. Jedynie w przypadku próby trawionej    nie dochodziło

do transformacji, zaś próby trawione _ i    umożliwiały nabycie

cech zjadliwości.

4.    Hershey i Chase    bakterie E. coli fagiem 12 wyznakowanym

wcześniej radioaktywną__i _. Komórki bakteryjne wykazywały

radioaktyw ność ³²P. co św iadczy o tym, że fag 12 wprowadził do ich wnętrza swoje_.

5.    Proces transformacji polega na _ pobraniu obcego DNA z_____

przez komórkę bakteryjną, dzięki czemu komórka nabywa _ cechy. Jeśli pobierane jest____DNA, to musi ono ulec integracji z genomem biorcy, aby mogło_.

6.    W czasie transformacji komórka może pobierać______, czyli pozachro-

mosomowc DNA niosące niewiele genów, występujące w- formie dwunieio-wej_, rzadziej_.

7.    Aby bakteria mogła pobrać obce DNA, musi znajdować się w stanie

który zw iązany jest z____ściany komórkowej. Enzymy specyficzne dla

stanu kompetencji ułatw iają ekspozycję na powierzchni komórki__

i białek_DNA.

8.    Na powierzchni komórki absorbowane jest _ DNA, natomiast do

wnętrza wnika tylko____nić.

9.    Mechanizm transformacji jest różny u bakterii Gram-dodatnich i Gram-

-ujemnych, i tak bakterie Gram-_pobierają dwuniciow^ry DNA degradując jedną nić w przestrzeni__zaś bakterie Gram-_tylko homologiczne DNA, degradując nić_wprowadzeniem do wnętrza.

10.    Nie wszystkie bakterie mogą ulegać transformacji _. W warunkach la

boratoryjnych można wprowadzić bakterie w stan kompetencji i przeprowadzić transformację ____metodą szoku cieplnego (temp._°C).

11.    W warunkach laboratoryjnych zdolności transformujące wykazuje liniowe,

wysokocząsteczkowe    DNA oraz DNA_ _(transformuje z więk

szą wydajnością).

12.    W procesie__ dochodzi do wymiany DNA między____za pośrednic

twem wisusów, natomiast transfekcja polega na wprowadzeniu obcego DNA do komórek