GENETYKA Anna Sadakierska Chudy , Grażyna Dąbrowska str
9

40 Rozdział 3

duplikacji,

- translokacji.

2.    Badań struktury jądra komórkowego, które dostarczyły następujących informacji:

-    Chromosomy tworzą w jądrze siatkę o wyraźnej geometrii ułożoną z odcinków równoległych oraz wzajemnie zaplecionych zwojów.

-    Elementy struktury chromosomów są silnie zagęszczone w pobliżu wewnętrznej błony jądra. W centralnej części jądra znajduje się jąderko, zajmuje ok. 'A-A tej przestrzeni. Istnieje wyraźna polaryzacja wnętrza jądra -jeden jego biegun zajmuje skupienie centromerów. drugi - skupienie wolnych końców chromosomów, telomerów.

-    Jądra różnych komórek tej samej tkanki wykazują zasadniczo podobny obraz trójwymiarowego rozmieszczenia chromosomów.

-    Precyzyjny i prawdopodobnie niezmienny z pokolenia na pokolenie układ chromosomów jądra utrzymany jest przede wszystkim przez specyficzne oddziaływania międzychromosomowe.

3.    Badania ruchomych elementów w genomie:

-    W genomie Drosophila około 2-3% DNA jądrowego stanowią sekwencje powtórzone w liczbach od 10 do 50 kopii. Sekwencje z długimi prostymi powtórzeniami terminalnymi nazwano copia. Elementy copia mogą ulegać transpozycji do różnych miejsc w genomie. Metodą hybrydyzacji in situ do DNA olbrzymich chromosomów śliniankowych wykazano, że występują one we wszystkich 4 parach chromosomów w bardzo różnych pozycjach. Wspólną cechą tych ruchomych elementów genetycznych jest ich bardzo intensywna transkrypcja.

-    U Drosophila występują również ruchome elementy o odwróconych terminalnych powtórzeniach, zdolne do bardzo częstych transpozycji. Jedną z najlepiej zbadanych grup tego rodzaju elementów są transpozony P. Transpozony P można wykorzystywać jako wektory do transformacji jaj Drosophila.

4.    Badania regulacji ekspresji genów.

Pytania

1.    Do badania ekspresji genów wykorzystujemy chromosomy____

2.    Chromosomy szczoteczkowe swoim wyglądem przypominają ____do

. można je spotkać m.in. w_płazów, mięczaków i ryb.

3.    Chromosomy szczoteczkowe tworzą_, a_ łączą chromoso

my homologiczne.

4. ____to regiony silnie skondensowanej chromatyny położone wzdłuż

osi chromosomu.

5. Ekspresja genów wymaga    chromatyny.

O. Chromosomy politeniczne spotykamy w    Drosophila i Chimnomus,

ich obecność potwierdzono również w takich tkankach, jak: cewki komórki_______. komórki____i ciała_.

7. Chromosomy politeniczne powstają w procesie__, a bliskie sąsiedztwo chromatyd umożliwia tzw._.

X. Miejsce połączenia wszystkich chromosomów w jądrze nazywamy utworzone jest ono przez obszary_________położone w pobliżu    .

9. Różny__chromatyny umożliwia uzyskanie wzoru prążkowego podczas barw ienia chromosomów, prążki jasne odpowiadają_, prążki

ciemne_.

10.    Miejsca chromosomu z jasnymi zgrubieniami to____, zwane też__,

ich obecność świadczy o _tych regionów.

11.    Aktywność transkrypcyjnągenów w chromosomach szczoteczkowych i poli-

tenicznych można potwierdzić metodą    in situ, używając do tego celu

znakowanej_ .a jej obecność wskazać za pomocą_.

12.    C hromosomy politeniczne znalazły szerokie zastosowanie w genetyce, wykorzystuje się je m.in. do badania _chromosomowych, badania struktury

_, badania mechanizmu regulacji__genów.