Dobrym przykładem gry dwuosobowej o sumie zero jest rynek duopolu, gdzie każdy z producentów zmierza do maksymalizacji swojego udziału rynkowego. Wygrana jednego z nich (w postaci zdobycia udziału rynkowego) oznacza przegraną drugiego (w postaci odpowiedniej utraty udziału rynkowego).
Przyjmijmy, że firma A dysponuje trzema strategiami (a,, a2, aj zmierzającymi do powiększenia udziałów rynkowych, natomiast firma B posiada cztery strategie (b1( b2, b3, b4).
Rezultatem zastosowania przez firmę A jednej ze strategii oraz zastosowania w odpowiedzi jednej ze strategii przez firmę B jest wygrana firmy A w postaci udziału rynkowego (określonego np. w procentach). Kombinacje wszystkich par strategii firmy A i B i odpowiadające im wielkości wygranych udziałów rynkowych tworzą macierz wygranych.
Tabela 30. Macierz wygranych firmy A*
b, |
b2 |
b3 |
b4 | ||
Strategie |
ai |
5 |
24 |
10 |
30 |
firmy A |
aa |
35 |
25 |
40 |
50 |
a3 |
15 |
20 |
60 |
35 - |
* udziały rynkowe w macierzy wygranych podane są w %
Najlepszy z najgorszych - zasada maksiminu
Firma A zakłada, iż decydując się na wybór danej strategii może spodziewać się najgorszego ze strony konkurenta - firmy B, która zastosuje najlepszą dla siebie strategię (strategię przeciwważną w stosunku do firmy A).
Jeżeli firma A zastosuje strategię a„ wówczas w zależności od strategii przeciwnej zastosowanej przez firmę B, możliwe jest zdobycie udziału rynkowego w wysokości 5%, 24%, 10% lub 30%.
Ponieważ wzrost udziału rynkowego firmy A oznacza utratę udziału dla firmy B, ta ostatnia zastosuje strategię najlepszą dla siebie (najgorszą dla firmy A), która w największym stopniu ogranicza możliwości powiększenia udziału rynkowego firmy A.
Tak więc jeżeli firma A zastosuje strategię a,, wówczas najgorszym (minimalnym) rezultatem jakiego może oczekiwać będzie zdobycie 5% udziału rynkowego. Stanie się tak wówczas, kiedy firma B zastosuje najkorzystniejszą spośród swoich strategii, czyli b,.
Jeżeli firma A zastosuje strategię a2, wówczas najgorszym (minimalnym) efektem jaki może osiągnąć będzie 25% udziału rynkowego (przy założeniu, że firma B wybiera najlepszą spośród swoich strategii, czyli b2).
Jeśli firma A wybiera strategię a3, wtedy najgorszy (minimalny) efekt wyniesie 15% udziału rynkowego (przy założeniu, że firma B wybierze strategię bj.
Minimalne wygrane (udziały rynkowe), jakie może osiągnąć firma A z zastosowania poszczególnych strategii zaznaczymy kółkiem w poniższej tabeli.
Tabela 31. Minimalne wygrane udziałów rynkowych firmy A
1 |
b2 |
b3 |
b„ | ||
Strategie |
ai |
CE> |
24 |
10 |
30 |
firmy A |
a2 |
35 |
40 |
50 | |
a3 |
CS) |
20 |
60 |
35 |
Dążąc do najkorzystniejszego wyniku firma A stosuje strategię maksiminu. Spośród minimalnych (najgorszych) rezultatów stosowanych strategii (5%, 25% i 15% udziału rynkowego) firma A wybiera rezultat maksymalny. W naszym przykładzie największy udział rynkowy (25%) zapewnia zastosowanie strategii a2.
Najgorszy z najlepszych - zasada minimaksu
Z macierzy wygranych (udziałów rynkowych) firmy A otrzymujemy pośrednio informacje o wygranych (udziałach rynkowych) firmy B.
Firma B stosuje własne strategie dążące do opanowania maksymalnej części rynku. Zakłada przy tym, że firma A zastosuje najkorzystniejszą spośród swoich strategii.
Firma B postępuje w następujący sposób: dla każdej sytuacji (dla każdej kolumny strategii w macierzy) bierze pod uwagę maksymalny rezultat (udział rynkowy) osiągany przez firmę A. Dla firmy B jest to najgorszy z możliwych rezultatów z zastosowania odpowiedniej strategii, tzn. maksymalna utrata udziału rynkowego.
Jeżeli firma B bierze pod uwagę strategię b1f wówczas firma A stosując strategię a2 uzyska największy udział rynkowy - 35%. Dla firmy B jest to najgorszy rezultat możliwy do osiągnięcia w tym wypadku. Innymi słowy, jest to maksymalna utrata udziału rynkowego dla firmy B.
W odniesieniu do strategii b2 najgorszym wynikiem (maksymalną utratą rynku) dla firmy B jest 25% (firma A stosuje strategię a2).
Jeżeli firma B stosuje strategię b3, wówczas najgorszym rezultatem jest 60% (firma A stosuje strategię a3), natomiast dla strategii b4 najgorszym wynikiem jest 50% (firma A stosuje strategię aj.
273