1. Tok przeprowadzania obliczeń wytrzymałościowych
Jeżeli ten sam płaskownik jest zginany momentem Mg (rys. 1. Ib), naprężeniem nominalnym crn jest naprężenie maksymalne otrzymane ze wzoru na zginanie
(b)
Mg _ Mg-6h W b(h^-d^
Rozkład naprężeń określonych powyższym wzorem w przekroju poprzecznym AB płaskownika podano linią kreskowaną na rys. 1.1 b. Pomimo tego, że w miejscu B naprężenie rzeczywiste może być nawet większe od obliczonego a„, naprężeniem nominalnym będzie jednak maksymalne naprężenie otrzymane ze wzorów wytrzymałościowych, a więc w danym przypadku określone wzorem (b).
1.2.2. Naprężenia dopuszczalne
W zależności od rodzaju obciążeń naprężenia dopuszczalne k przybierają różne wartości i stosuje się dla nich różne oznaczenia, tak więc dla rozciągania oznaczenie kr, dla zginania - kg, dla ścinania - kt, dla skręcania - k„ na docisk powierzchniowy - kd.
Dla materiałów plastycznych (dla obciążeń stałych) przyjmuje się kg = kr oraz ks = kt- 0,6kr (por. p. 2.6).
Naprężenie dopuszczalne na rozciąganie dla materiałów mających wyraźną lub umowną granicę plastyczności wyznacza się ze wzoru
a dla pozostałych materiałów - ze wzoru
(1.3)
gdzie: kr - naprężenie dopuszczalne na rozciąganie, Qr- granica plastyczności1 (wyraźna lub umowna Qm), Rr - wytrzymałość na rozciąganie, xw - wymagany współczynnik bezpieczeństwa w odniesieniu do granicy plastyczności, xw - wymagany współczynnik bezpieczeństwa w odniesieniu do wytrzymałości na rozciąganie.
Ustalenie właściwej wartości współczynnika bezpieczeństwa xw, a tym samym naprężeń dopuszczalnych, jest jednym z trudniejszych zagadnień w obliczeniach wytrzymałościowych. Najogólniej rzecz biorąc, przy ustaleniu wartości współczynnika bezpieczeństwa trzeba uwzględnić następujące czynniki:
13
Według obowiązujących norm granicę plastyczności (wyraźną lub umowną) oznacza się symbolem Re, natomiast wytrzymałość na rozciąganie - Rm. Aby uprościć i ujednolicić system obliczeń zmęczeniowych, w pracy zachowano równoległe oznaczenia: Qr oraz Rr dla rozciągania, Qg oraz Rg dla zginania, a następnie ścinania, skręcania, ściskania itp.