img056 2

dawanie moczu podczas snu, rzadziej występuje tak zwane moczenie dzienne.

Większość dzieci przestaje moczyć się w wieku około 2 do 2,5 lat. W tym wieku już około 60% dzieci nie moczy się w ciągu dnia, 57% nie moczy się w nocy, a 41% potrafi kontrolować oddawanie moczu zarówno w nocy, jak i w ciągu dnia ¹ Dziecko, które ukończyło trzeci rok życia na ogół sygnalizuje już sw^roje potrzeby fizjologiczne. Wraz z rozwojem, coraz mniejsza liczba dzieci nie potrafi kontrolować czynności pęcherza — w wueku około 5 lat około 90% dzieci nie moczy się ani w ciągu dnia, ani w ciągu nocy² W związku z tym niektórzy autorzy uznają, że mimowolne moczenie można rozpoznać tylko wtedy, gdy występuje ono po 5 roku życia ³

Wg Ph. Barkera u około 10% dzieci w tym wieku występuje moczenie mimowolne⁴. Inni obniżają granicę wieku, w⁷ którym dziecko powinno opanować nawyk czystości do czwartego, ⁵ a nawet trzeciego roku życia

M. Przełącznikową i M. Susułowska podają, że w wieku 12 miesięcy nie moczy się już około 10% dzieci, w wieku 18 miesięcy około 30%, a od 65% do 80% dzieci potrafią kontrolować wydalanie moczu w wieku 2 lat. Podobne dane podają także A. P Noyes i L. C. Kolb — wg nich 80% dzieci w 2 roku życia ma już opanowany nawyk czystości⁷

¹    M. Herbert: Emotional problems o/ deuelopment in chddren. London, New York 1974 Academic Press.

²    Tarnże

³    Ph. Barker Podstawy psychiatrii dziecięcej. Warszawa 1974, PZWL.

⁴    Tamże

⁵    A. H. Chapman: Leczenie zaburzeń emocjonalnych. Warszawa 1973, PZWL.

⁶    M. Przetacznikowa, M. Susłowska: Wybrane... jw.

⁷    A. P. Noyes, L. C. Kolb: Nowoczesna psychiatria kliniczna. Warszawa 1969, PZWL.

Mimowolne moczenie występuje częściej u chłopców niż u dziewcząt. Według danych przytaczanych przez M. Herberta — 91% dziewcząt sygnalizuje potrzeby fizjologiczne w wieku 2,5 lat, natomiast w tym samym okresie życia potrzeby te sygnalizuje 79% chłopców ¹ Inne dane wskazują, że u chłopców moczenie mimowolne występuje dwukrotnie częściej niż u dziewcząt.

Jak widać, istnieją rozbieżności pomiędzy danymi statystycznymi dotyczące okresu życia, w którym dziecko powinno opanować nawyk czystości (od 3 do 5 roku życia), a także rozbieżności dotyczące częstości występowania tego zaburzenia u dziewcząt i chłopców Jak wydaje się, rozbieżności te wynikają z faktu, iż cytowane badania prowadzone były w różnych krajach w różniących się populacjach dziecięcych.

Mimowolne moczenie częściej występuje jako jeden z wielu objawów zaburzeń zachowania niż jako symptom pojedynczy Badania R. Kruszewskiej--Głażew^rskiej, B. Runo ² pokazały, iż w większości wypadków⁷ u dzieci moczących się obserwowano także istnienie innego typu objawów w 67% przypadków badanych dzieci moczenie nocne współ-występowało z nadpobudliwością emocjonalną, zmiennością nastroju i placzliwością; w 20% przypadków — z zahamowaniem emocjonalnym, objawami apatii, nieśmiałości oraz brakiem pewności siebie. Ponadto u dzieci tych stwierdzono reakcje lękowe (62% przypadków), agresje (20%), stany depresyjne (42%), zaburzenia snu (29%) i lęki nocne (11%). Podobnie L. Kanner opisując dzieci moczące się wymienia wiele różnych w⁷spółwystępu-jąeych symptomów obserwowanych u tych dzieci.

¹ M. Herbert: Emotional...jw

' K. Kruszewska-Głażewska, B. Runo: Aspekt...jw.

65

\ /*6uraorUa.,,