img074

1.2. Pomieszczenia i układ laboratorium mikrobiologicznego

Badania mikrobiologiczne wymagają zawsze odpowiednio dostosowanego laboratorium wraz z zapleczem. Lokal na laboratorium mikrobiologiczne powinien być jasny, możliwie odizolowany od innych pomieszczeń oraz podzielony na wiele oddzielnych pomieszczeń, ze względu na specyficzność ich użytkowania i konieczność zabezpieczeń sanitarnych. Mikrobiologia środowiskowa i sanitarna nie mogą prosperować w oderwaniu od chemii, biochemii i biofizyki, dlatego muszą mieć do dyspozycji odpowiednie pracownie pomocnicze. Laboratorium mikrobiologiczne powinno mieć pomieszczenia umożliwiające kadrze naukowo-dydaktycznej zarówno pracę dydaktyczną, jak i pracę naukowo-eksperymentalną w odpowiednich pracowniach. Potrzebne są również szatnie dla personelu i pokój socjalny.

Wielkości metrażu laboratorium mikrobiologicznego oraz liczby pracowników naukowo-dydaktycznych i technicznych nie powinno się dostosowywać na uczelniach do liczby godzin dydaktycznych, gdyż muszą one odpowiadać potrzebom specyfiki przedmiotu. Potrzeby lokalowe i personalne mikrobiologii różnią się zasadniczo od potrzeb innych pi’zedmiotów dydaktycznych. Sala ćwiczeń powinna mieć odpowiednią liczbę stanowisk pracy wyposażonych w prąd, gaz i wodę. Niezależnie od sali ćwiczeń dla studentów oraz pokoi dla personelu dydaktycznego, istnieje konieczność wydzielenia pomieszczeń na odpowiednie zaplecze pracowni mikrobiologicznej.

W skład zaplecza pracowni mikrobiologicznej wchodzą następujące pomieszczenia (odpowiednio zagospodarowane i ustawione w kolejności ich użytkowania): zmywalnia, sterylizatornia sucha, pożywkarnia, sterylizator-nia czysta, magazyn na pożywki, boksy do jałowych wysiewów, sterylizatornia brudna, pomieszczenie na kolekcję szczepów, magazyn na szkło i odczynniki oraz pomieszczenia na sprzęt pomocniczy.

1.3. Wyposażenie laboratorium mikrobiologicznego

1.3.1. Podstawowa aparatura laboratorium mikrobiologicznego

Do podstawowych i najczęściej używanych aparatów należą: cieplarki (termostaty), lodówki, suszarki, wirówki, termostaty próżniowe, pompy próżniowe, autoklawy, aparaty Kocha, destylarki i redestylarki, lupy binokula-rowe, mikroskopy optyczne zwykłe do ćwiczeń, mikroskopy specjalne do badań naukowych, wagi analityczne i techniczne z kompletami odważników, aparaty do hodowli beztlenowców (anaerostaty), manometry laborato-

10