img083 2

po przeszczepieniu hepatocytów są nadciśnienie lylnic/e, zukizepica żyły wątrobowej, krwotok oraz zaburzenia czynności płuc powstałe na skutek migracji przeszczepionych hepatocytów do płuc. Do śledziony możim przeszczepić równowartość 80% ogólnej liczby hepatocytów' biorcy. Efektem ubocznym przeszczepiania hepatocytów do śledziony jest migracja przeszczepionych hepatocytów' do krążenia obwodowego.

Biorcy allogenicznych hepatocytów leczeni są immunosupresyjne. Protokoły immunosupresyjne są podobne do stosowanych po przeszczepieniu całej wątroby.

Przeszczep hepatocytów po raz pier wszy wykonano w 1992 roku. Mito i wsp (1992) przeszczepiali autołogiczne hepatocyty dziesięciu pacjentom / przewlekłym zapaleniem wątroby. Hepatocyty wyizolowano z lewego bocznego segmentu wątroby i przeszczepiono do śledziony. W celu potwierdzenia obecności hepatocytów w śledzionie przed przeszczepem wyznakowano je radioizotopami. Obecność hepatocytów w' śledzionie potwierdzono w okresie 1-6 miesięcy po przeszczepieniu.

Strom i wsp. (1999) podał hepatocyty pięciu pacjentom z przew'lekłi| niewydolnością wątroby, oczekującym na przeszczep wątroby. Przeszczepiano 10⁷-10⁹ allogenicznych hepatocytów. Funkcję wątroby udało się podtrzymać przez okres 2-10 dni do momentu przeszczepienia wątroby u trzech spośród pięciu pacjentów.

Allogeniczne hepatocyty przeszczepiano do wątroby bądź jamy otrzewnej dziesięciorgu dzieciom w wieku od 3,5 miesiąca do 16 lat z ostrą niewydolnością wątroby o różnej etiologii. U ośmiu pacjentów dzięki tej terapii obniżono poziom amoniaku, a u pięciu pacjentów zaobserwowano znaczne zmniejszenie objawów encefalopatii wątrobowej. Trzech pacjentów utrzymano w dobrym stanic klinicznym do momentu przeszczepienia, a u dwóch pacjentów odstąpiono od operacji przeszczepienia wątroby.

Na podstawie analizy wykonanych 27 przeszczepień hepatocytów pacjentom z ostrą niewydolnością wątroby o różnej etiologii stwierdzono u biorców hepatocytów zmniejszenie objawów encefalopatii oraz obniżenie poziomu amoniaku, u pięciu pacjentów ustabilizowano stan kliniczny przez okres 2-10 dni do momentu przeszczepienia wątroby, natomiast pięciu pacjentów odzyskało funkcję wątroby bez konieczności przeszczepienia wątroby.

6. Perspektywy leczeniu niewydolności wątroby

Hrak dostatecznej liczby dawców narządów stwarza konieczność ^Oszukiwania nowych źródeł hepatocytów. Potencjalnym źródłem mogą być hepatocyty izolowane z ludzkich płodów. Płodowe hepatocyty mają większą ^Ulotność do proliferacji niż hepatocyty organizmów dojrzałych. [Wykorzystywanie tkanek płodów ludzkich pochodzących z samoistnych Boronień wiąże się z nierozwiązanymi aspektami prawnymi i etycznymi.

Nieograniczonym źródłem hepatocytów mogą stać się w przyszłości [Unieśmiertelnione hepatocyty oraz komórki macierzyste. Hepatocyty w hodowli flff Mitro dzielą się mniej niż dziesięć razy i w ciągu kilku dni tracą swe funkcje.

celu zwiększenia proliferacji hepatocyty transfekuje się genem kodującym łodjednostkę katalityczną telomerazy, genem kodującym receptor czynnika ■zrostu hepatocytów oraz antygenem T wirusa SV40. Tego rodzaju transfekcje 'pływają jednak często na konwersje fenotypu komórki z prawidłowego w owotworowy. W celu zmniejszenia ryzyka transformacji nowotworowej ■nieśmiertelnionc hepatocyty przygotowuje się przy pomocy ciepłowrażliwych ■lalek, które są stabilne w temperaturze 33°C, ale ulegają rozkładowi w temperaturze fizjologicznej. Inną metodą zmniejszenia ryzyka transformacji ■owotworowej jest oskrzydlenie wprowadzonego genu sekwencjami Cre-lox P, py.ięki czemu może on zostać wycięty przez rekombinazę Cre.

Biosztuczna zewnątrzustrojowa wątroba znalazła zastosowanie kliniczne, a jej ifekty potwierdzono w wielu ośrodkach oraz w badaniach randomizowanych. hi i ino wysokich kosztów takiej terapii oraz niebezpieczeństw z nią związanych Wydaje się, że zastosowanie systemów BAL pozwala przeżyć pacjentom z ostrą niewydolnością wątroby okres oczekiwania na przeszczep.

Znaczenie kliniczne przeszczepiania hepatocytów w leczeniu ostrej i przewlekłej niewydolności wątroby nie zostało do końca określone. Przeszczep [hepatocytów może być terapią wspomagającą funkcję niewydolnego narządu do momentu regeneracji wątroby, a po podjęciu funkcji wątroby można ■1'czygnować z przeszczepu narządowego. Przeszczep hepatocytów może być (losowany jako leczenie wspomagające w okresie oczekiwania na przeszczep narządowy.