img138 3

11

Kino Nowej Przygody - jego cechy i granice )

nych. Nieskrywanym założeniem było dqżenie do pokazania widzowi czegoś, czego jeszcze nie widział - i to w taki sposób, którego się nie spodziewał. Ukazywanie pojazdów kosmicznych i przedstawicieli pozaziemskich cywilizacji w ich rodzimym otoczeniu było nieskomplikowanym sposobem realizacji ^łego założenia. Ale widza możno było także zaskoczyć, pokazujqc statek na Dustyni Gobi (jedna z pierwszych scen w Bliskich spotkaniach trzeciego stopnia), zdewastowany Nowy Jork zamieniony w więzienie (Ucieczka z Nowego Jorku), piracki okręt odnaleziony przez grupę dzieciaków w podziemnej jaskini (Goonies) albo świat we wnętrzu komputera (TRON).

Charakterystycznq cechq Kina Nowej Przygody jest też intensyfikacja wrażeń, jakich dostarcza seans filmowy, poprzez przyspieszenie tempa akcji lub nasycenie jej efektownymi zdarzeniami. Modelowy i często przywoływany est w tym kontekście przykład filmu Poszukiwacze zaginionej Arki, zaczynajq-cego się scenq, która mogłaby z powodzeniem kończyć jakqś awanturniczq opowieść. Częściej jednak intensyfikacja wrażeń polegała na umieszczaniu w filmie atrakcyjnych scen, które nie posuwały akcji do przodu. W serii o Indianie Jonesie były to przeciqgnięte sceny zmagania się z wrogami lub przeciwnościami losu, w Matriksie - sceny walki wręcz, wzorowane nieco na filmach z Bruce'em Lee. W wielu filmach były to scenki komiczne, oparte na dowcipie słownym lub sytuacyjnym, których funkcja polegała również na rozładowaniu napięcia.

Poszukiwaniu atrakcji towarzyszyć musiało poszukiwanie takiej formuły widowiska, która mogłaby je wszystkie pomieścić. Już Gwiezdne wojny były specy-ficznq mieszaninq gatunków, w której krytycy zauważali wqtki zaczerpnięte z westernu, opowieści samurajskich, fantastyki naukowej, baśni i legend artu-riańskich. W finale Poszukiwaczy zaginione/ Arki interwencja sił nadprzyrodzonych przemienia tę opowieść awanturniczq w historię fantastycznq. W ko-ejnych częściach Powrotu do przyszłości motyw podróży w czasie dostarczał pretekstu do bawienia się konwencjami gatunkowymi (od antyutopii po western). W Gremlinach czy Pogromcach duchów akcja była nasycona elementami komediowymi, a w filmach Łowca androidów, Odległy lqd czy Obcy crzybysze science fiction łqczyło się z historiq kryminalnq. Z kolei w Uwierz w ducha wqtek przybysza z zaświatów powiqzany został z typowq historiq miłosnq. Nie brakowało też opowieści fantastycznych z dobrze (i barwnie) nakreślonym tłem obyczajowym.

Hybrydyzacji gatunków (to jest łqczenia w jednym dziele motywów charakterystycznych dla dwóch lub trzech odmian gatunkowych) towarzyszyło w Kinie Nowej Przygody wykorzystanie gatunków hybrydycznych - że się tak wyrażę - z natury. Pierwszym z nich było fantasy, które do tej pory w kinie praktycznie nie istniało, a na obszarze literatury zajmowało pozycję pery-^;eryjnq. Drugim była fantastyka komiksowa. Na pierwszy ogień poszły komiksy - w 1978 roku Richard Donner nakręcił Supermana, który doczekał się