216
Przykładem reakcji polimeryzacji rodnikowej może być otrzymywanie polietylenu. Przebiega ona w następujący sposób:
rod* + CH2=CH2-------► rod —CH2—CH*
rod— CH — CH* + CHf=CH2-------► rod-CH2-CH2-(-CH2-CH2-)H1, CH2-CH2*
Dodanie inhibitora przerywa reakcję łańcuchową. Inhibitor wiąże wodór.
rod-CH2-CH2-{-CH2-CH2-)^_| CH2- CH2*-H*_______^
.......► rod-CH2-CH2-{-CH2-CH2-)^1CH2=CH2 +H-inhibitor
Polimeryzacja jonowa (kationowa lub anionowa) inicjowana jest przez jony wprowadzone do roztworu w postaci katalizatora. W polimeryzacji kationowej katalizatorem są najczęściej jony wodorowe pochodzące od kwasów, a w polimeryzacji anionowej - zasada, którą są amidki lub wodorki metali I grupy lub związki metaloorganiczne (n-butylolit - CH3-CH2-CH2-CH2-Li). W reakcji polimeryzacji jonowej, podobnie jak w reakcji polimeryzacji rodnikowej, wyróżnia się następujące etapy:
- inicjowanie,
- wzrost łańcucha,
- zakończenie łańcucha.
Mechanizm polimeryzacji kationowej z udziałem kwasu - K, można zapisać następująco:
H+ + CH2=CH .......>- CH3—CH+
CH3—CH+ + CH2=(^H......ch3—ęH-CH2-ę:H+.....—► itd.
Mechanizm polimeryzacji anionowej z udziałem zasady - Z, można zapisać następująco:
Z“ + CH2— <pH.......*-Z-CH2-CH
itd.
z-ch2-ch- + CH2=CH.......► z-ch2-ch-ch2-ch-
I 2 I 2 I 2 I