img701

Część I. Podstawy teoretyczne ubezpieczeniu ipolccznego

96

UJ

Ul

N

O

a

<

a)

c

CD

5

o

B

<A

-C

rc

o.

<D

'li -

$

•U)

OT

Ł_

(D

& aj (/) ^ c

-n © i ^ Q-

c:

(/) c 03 O N

Schemat 4. Schemat ideowy metody ubezpieczenia

o

O)

5

o

E

o

■o

ro

B

u

S

o

E

o

TJ

O

B

(A

u.

(0

"O

O

a

<a

o

O)

2

ro

T3

O

a

(A

O

O)

-2 "o to U) 3 N — (A

rachunek aktuarialny c-gólne warunki ubezpieczenia wniosek o ubezpieczenie underwriting

Punkt wyjścia opisu dopełniającego dotychczasowy tok myślenia ubezpieczeniowego, związanego z ciągiem rozumowania wyznaczonym przez omówione wcześniej kategorie podstawowe, znajduje się między ryzykiem a składką. To miejsce rozważań zarówno dla ubezpieczającego, jak też zakładu ubezpieczeń wiąże się z decyzjami dotyczącymi zarządzania ryzykiem. Ubezpieczający (na rynku ubezpieczeń reprezentujący stronę popytową) zamierza skorzystać z metody ubezpieczenia. Na-lomiast zakład ubezpieczeń (na rynku ubezpieczeń reprezentujący stronę podażową) jest gotów zaoferować odpowiednią ochronę ubezpieczeniową. Innymi słowy, opis rozważań między ryzykiem a składką wiąże się z odpowiedzią na pytanie, co dzieje się między ryzykiem a składką (schemat 4).

„Między ryzykiem a składką” po stronie ubezpieczającego należy zwrócić uwagę na to, że każdy podmiot (przedsiębiorstwo, gospodarstwo domowe), zamierzający skorzystać z ochrony ubezpieczeniowej, wyróżnia - większa lub mniejsza -świadomość ubezpieczeniowa, a także jego postępowanie charakteryzuje większa lub mniejsza przezorność ubezpieczeniowa. To znaczy, że na decyzje ubezpieczającego ma wpływ nie tylko jego świadomość ubezpieczeniowa, czyli wiedza i umiejętności umożliwiające racjonalne skorzystanie z ochrony ubezpieczeniowej, ule także jego przezorność ubezpieczeniowa, wyrażana wykorzystywaniem ochrony ubezpieczeniowej w zarządzaniu ryzykiem. Poziom świadomości i przezorności ubezpieczeniowej jest w dużej mierze pochodną świadomości społecznej, a zwłaszcza ekonomicznej. Na kształtowanie świadomości i przezorności ubezpieczeniowej istotny wpływ ma również państwo, które powinno sprzyjać pobudzaniu zachowań usekuracyjnych.

„Między ryzykiem a składką” po stronie ubezpieczyciela (zakładu ubezpieczeń) trzeba mocno podkreślić to, że podstawowym zadaniem tego podmiotu (niezależnie od tego, czy ma status spółki akcyjnej, czy też towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych) jest zorganizowanie (i obsługa) wspólnoty ryzyka. Każde ubezpieczenie polega bowiem na właśnie takiej wspólnocie, której powstanie pozwala na rozłożenie na wielu jej członków, płacących odpowiednie składki na fundusz ubezpieczeniowy, konsekwencji finansowych zaistnienia ryzyka i na pokrycie strat stosownymi świadczeniami.

W zorganizowaniu wspólnoty ryzyka pewne znaczenie może mieć koasekura-cja, czyli rozpraszanie ryzyka, polegające na zaangażowaniu w organizację ochrony ubezpieczeniowej danego przedsiębiorstwa równocześnie kilku zakładów ubezpieczeń. W praktyce istotniejsza jest reasekuracja, czyli przekazanie części lub całości ryzyk, przejętych przez zakład ubezpieczeń, reasekuratorowi (innemu zakładowi ubezpieczeń specjalizującemu się w tym zakresie działalności).

„Między ryzykiem a składką” po stronie ubezpieczyciela ważną procedurą ubezpieczeniowi! jcsl dokonywany przez aktuariusza - rachunek aktuarialny, którego ogólnym udem jest ustalenie wysokości składki netto (nazywanej też składką czyslą, akluurliiliui), odpowiadającej danemu ryzyku. Koszt ochrony ubez-