IMG
82

zmniejszenia lepkości żużli i zwiększenia ich przewodności elektrycznej wprowadza się fluorek wapnia (CaF,). Najważniejszymi reakcjami między żużlem i metalem podczas spawania żużlowego są reakcje manganu, krzemu i węgla oraz szkodliwych domieszek siarki i fosforu. Dla żużli zawierających MnO i Si0₂ reakcja między metalem i żużlem przebiega w następujący sposób:

Fe + MnO <-» Mn + FeO    (4.66)

2Fe + Si0₂<-» Si + 2FeO    (4.67)

Z reakcji tych wynika, że wraz ze wzrostem zawartości tlenków manganu i krzemu przy stałej zawartości FeO w topniku wzrasta koncentracja manganu i krzemu w stopiwie (tabela 4.7).

Tabela 4.7

Zawartość manganu w stopiwie przy różnej zawartości MnO w topniku [42]

Zawartość MnO w topniku, %	52	58	61	67	Uwagi
Zawartość Mn w stopiwie, %	1,00	1,04	1,28	1,51	Dla stali niskowęglowej

W wyniku powyższych reakcji w jeziorku powstają tlenki żelaza, w łaściwości utleniające żużla zwiększają się i wzrasta utlenianie krzemu i manganu. Na rysunku 4.64 ukazano zmiany zawartości manganu i krzemu wzdłuż długości spoiny podczas topnienia drutów średnioman-ganowych (około 1% Mn) i wysokomanganowych (około 1,7% Mn) pod topnikiem AH-8, zawierającym 33+36% Si0₂, 21+26% MnO, 4+7% CaO [44].

+0,4

+0,3

+0.2

+0.1

0

-0.1

-0.2

-0.3

-0,4

-0.5

— %

—

i

"^1

I

1

^1

~2

Si

—

\V

AMn

_

2 I

M

40

80 120 160 Długość spoiny, mm

200

240

0

3

C

05

cn

c

05

E

• mmm

3

E

0)

£

o

O)

0)

05^J

N

"O

O

-C

o

<D

Df

Q-

•O

•</)

O

Rys. 4.64. Zmiany zawartości krzemu i manganu wzdłuż długości spoiny podczas spawania elektro-żużlowego pod topnikiem AH-8; l - drut średniomanganowy (ok. 1% Mn), 2 - drut wysokomanganowy

(ok. 1,7% Mn) [44]

192