FB IMG820929442710954

nach o niskiej gęstości, zwiększają stężenie Lp(a) i Apo B."

Wbudowane w fosfolipidy błon komórkowych mogą wpływać na ich funkcjonowanie — zmiana własności błon biologicznych może prowadzić do nowotworzenia. Wewnątrz komórek izomery trans nie ulegają przekształceniu do formy cis.

Izomery trans nie wykazują korzystnego działania biologicznego na ustrój, takiego jakie posiadają NNKT.

Ponieważ 95% tych kwasów w żywności pochodzi z częściowo utwardzonych tłuszczów, Kanadyjczycy zaproponowali, aby uwzględnić tę formę, podając na opakowaniach margaryn zawartość wielonienasyconych kwasów tłuszczowych aktywnych biologicznie (tzw. PAPUFA — Physiologically Active Pollyunsaturated Fatty Acid). Jest to podawane w postaci zależności:

P/S

P - kwasy wielonienasycone S - kwasy nasycone i izomery transkwasów nienasyconych

Ogólną charakterystykę niektórych produktów tłuszczowych przedstawiono w tabeli 5.6.

Węglowodany

Węglowodany należą do najbardziej rozpowszechnionych w przyrodzie związków organicznych. Dzielą się na dwie zasadnicze grupy:

1.    Cukry proste (monosacharydy):

a)    pentozy: arabinoza, ryboza, ksy łoza,

b)    heksozy: glukoza, fruktoza, ga-laktoza, mannoza;

2.    Cukry złożone:

a)    oligosacharydy:

-    disacharydy: sacharoza, maltoza, laktoza,

-    trisacharydy: rafinoza;

b)    polisacharydy:

-    właściwe: heksozany, skrobia, glikogen, celuloza, inulina,

-    kwaśne: hemicelulozy, pektyny, gumy, śluzy.

Węglowodany stanowią bazę umożliwiającą szybkie wytworzenie energii. W dziennej racji pokarmowej dostarczają 50-70% ogólnej podaży kalorii. Pełnią rolę substancji zapasowych. Produkty przemiany węglowodanów służą do syntezy aminokwasów endogennych, tłuszczów (glicerol), nukleozydów. Pochodne aminowe cukrowców stanowią składniki substancji odpornościowych krwi i czynnych elementów błony komórkowej. Stałe stężenie glukozy w tkankach i we krwi jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Cukier ten jest prawie wyłącznym źródłem energii dla komórek tkanki nerwowej, erytrocytów i mięśni szkieletowych. Prawidłowa podaż węglowodanów zapewnia korzystną gospodarkę tłuszczami i białkami.

Z żywieniowego punktu widzenia korzystne są węglowodany złożone dostarczane organizmowi w postaci

"Lp(a) - wytwarzana w wątrobie lipoproteina bogata w estry cholesterolu zawiera unikatowe wysokogli-kozylowane białko - apolipoproteinę (a). Lp(a) jest uważana za główny wrodzony czynnik ryzyka miażdżycy. Poza miażdżycogennym wykazuje również działanie antyfibrynolityczne; apo B - apolipo-proteina B - występuje w surowicy krwi w dwóch formach: pierwsza - apo BI00 - syntetyzowane w wątrobie, główne białko strukturalne Lp(a), LDL i VLDL i druga - apo B-48 - wytwarzana w jelicie wchodzi w skład chylomikronów. Apo B jest silnie związana z lipidami.

177