IMG4

w pochwie i w żadnych okolicznościach znienacka się z niej nie wysunął Nóż, za pomocą przymocowanej do pochwy skórzanej pętelki, zawiesza się u pasa na lewym biodrze.

Dla człowieka przebywającego w dzikich ostępach drugim pod względem ważności narzędziem jest siekiera. Jej ciężar i wielkość zależą od prac, do których ma być użyta. Do ścinania potężnych drzew i budowy domu z bierwion z pewnością potrzebna jest duża i ciężka siekiera, której stalowa główka waży cztery do pięciu funtów i więcej. Komu jednak potrzebne będzie jedynie drewno na opał i żerdki do budowy obozowiska, temu wystarczy mała siekierka z główką półtorafuntową. Jej stylisko jest oczywiście znacznie krótsze niż stylisko dużej siekiery.

W niewprawnej dłoni siekiera staje się niezwykle groźnym narzędziem. Trzeba o tym ustawicznie pamiętać. Nikt nie powinien wyruszać z ciężkim toporem, jeżeli uprzednio nie nauczył się nim posługiwać. Bez ćwiczeń pod fachowym kierunkiem nie tak łatwo nauczyć się operowania siekierą. Dlatego nowicjuszom usilnie się poleca, żeby nie zabierali siekiery albo brali małą siekierkę, która nie jest tak niebezpieczna i którą łatwiej się posługiwać.

Do naostrzenia dużej siekiery nie wystarcza osełka, potrzebny jest stalowy pilnik. I tylko mając jedno- lub dwufuntową siekierkę traper może poprzestać na karborundowej osełce, na której równocześnie będzie mógł sobie naostrzyć nóż. Mała siekierka ma jeszcze tę przewagę, że można ją łatwo i wygodnie przenosić. Wtyka się ją do zewnętrznej kieszeni plecaka tak, żeby wystawało stylisko. Do przenoszenia dużej siekiery na plecaku muszą się znajdować pętelki. Nie trzeba przypominać, że dla bezpieczeństwa i ochrony na ostrze siekiery nakłada się futerał. Przymocowuje się go do styliska rzemykami i sprzączkami. Musi to być taki futerał, którego nie przetnie ostrze siekiery.

Kto nie nauczy się posługiwać siekierą, bądź też w ogóle chce uzupełnić ekwipunek, powinien zabrać piłę. Poręczna i praktyczna w użyciu jest tak zwana rozpłatnica. Prawie nic nie waży, natomiast nie tak łatwo wsadzić ją do plecaka. Trzeba ją na nim powiesić, a w dodatku owinąć, oczywiście kawałkiem mocnej skóry.

Jeszcze lżejsza i łatwiejsza do transportowania jest giętka piła taśmowa. Zwija się ją i po prostu wkłada do garnka.

Żeby móc korzystać z piły taśmowej, trzeba mieć oczywiście kabłąkowaty uchwyt. W tym celu ścina się świeżą, giętką odpowiednio mocną gałąź, i rozszczepia z obu stron na długość kciuka. W środku rozszczepienia przewierca się dziurki i wsuwa koniec piły w rozszczepioną końcówkę pałąka. W pile taśmowej znajdują się już odpowiednie dziurki. Przez nie i przez własnoręcznie wywiercone w pałąku otwory przetyka się miedziany sztyfcik (w razie potrzeby kołeczek z twardego drewna). Wystające z obu .iron końce miedzianego sztyftu rozklepuje się. Potem tak długo wygina się Kiiląź, aż drugi koniec piły wejdzie w drugą szparę. Tam przymocowuje się KO w podobny sposób.

Do bardziej precyzyjnych robót przyda się jeszcze kilka drobniejszych narzędzi. Kto przez dłuższy czas pozbawiony jest kobiecej opieki, niestety, nic może zrezygnować z przyborów do szycia. Traperzy, poszukiwacze i tym podobni ludzie potrafią się nimi zadziwiająco dobrze posługiwać. Nie mają zresztą innego wyjścia. Muszą sobie sami cerować skarpetki i reperować ubrania.

Tylko mój stary kumpel Hilmar Noiss zrobił niesławny wyjątek. Gdy na l-oddaszu „Fredheimu” — zapewne najbardziej opuszczonego domu na Spitsbergenie — pokazywał mi zbiór niedźwiedzich czaszek, wisiał tam pod (topem jeszcze inny zbiór, mianowicie zbiór wełnianych skarpet, a każda miała na pięcie dziurę wielkości pięści. Hilmar oceniał ich ilość na jakieś sto sześćdziesiąt par.

—    Co to za skarpety? — zapytałem. — Dlaczego ich nie naprawisz?

—    Wiszą tu i czekają. Jak wróci żona, to je zaceruje — wyjaśnił siedem-.l/icsięciolatek. — Czyż cerowanie skarpet nie jest w końcu zajęciem dla kobiet?

—    Chyba już dawno nie było tu twojej żony?

Tak, od dawna mnie zaniedbuje, bardziej podoba się jej w Tromsó, Kil/ie mieszka dziesięć tysięcy ludzi. Niedługo minie dwadzieścia lat od czasu, jak była tu po raz ostatni. Ale przyjedzie na przyszły rok latem, katego-rycznie tego zażądam. Wtedy porządnie zaceruje wszystkie skarpety!

O ile wiem, dotychczas się nie zjawiła. Przez ten czas u Hilmara na stry-< hu na pewno zebrało się bite dwieście par nie zacerowanych wełnianych skarpet.

Do takich sytuacji nie wolno dopuszczać. Hilmar Noiss w czasie każdej bytności w Longyearbyen oddalonego zaledwie o dwa dni drogi, może sobie k upić w sklepie nowe skarpety. Traper nie może i nie chce obciążać plecaka /byt wieloma parami zapasowych skarpet. Sam więc musi szyć i cerować. \' ic zależy mu na precyzji. Za przybory do szycia wystarczy mu gruba igła, /pulka grubych i cienkich nici, a także różne łaty oraz haftki, pętelki i co tum jeszcze potrzebne do naprawy odzieży. Do łat i rozdarć, a także dziur « kieszeniach spodni są specjalne taśmy klejące ze sztucznego tworzywa,

kiórych się odcina kawałek pożądanej wielkości. Doskonale trzymają i na l >rwno nie puszczą w rozdartym miejscu. Brakujący guzik można w razie potrzeby zastąpić własnoręcznym wyrobem wyciętym z twardego drewna, kn*u lub rogu jelenia.

Dlu trapera dobry stan butów odgrywa tak ważną rolę, że w pewnych ■ >k' >ln /ilościach musi je sam naprawiać. Może się oderwać podeszwa, może

229