IMG99

106

Rys. 3.3. Obróbka cieplna stali szybkotnących

Polepszenie właściwości skrawnych ostrzy narzędzi ze stali szybkotnącej można uzyskać w wyniku obróbki cieplno-chemicznej. Stosowane metody obróbki i ich efekty zestawiono w tabl. 3.5.

Zasadniczym jednak sposobem poprawienia zdolności skrawnych narzędzi jest nanoszenie na robocze powierzchnie ostrza twardych pokryć metodą PVD (Physical Vapour Deposition), polegającą na osadzaniu z fazy gazowej. Z uwagi na niewysoką temperaturę zabiegu (t < 500°C) nie występują przemiany fazowe ani utrata dokładności wymiarowo-kształtowej pokrywanego narzędzia. Współcześnie stosowane powłoki zestawiono w tabl. 3.6.

Najbardziej rozpowszechnione (ok. 87% pokryć na narzędziach obrotowych) pokrycie TiN o twardości do 2300 HV i grubości kilku mikrometrów znacznie ogranicza występowanie adhezji na powierzchniach roboczych ostrza, co powoduje zmniejszenie oporów skrawania o 10 ♦ 30% i wyraźny spadek ich składowych dynamicznych oraz kilkakrotny wzrost okresu trwałości ostrza. Pokrycie FIRE (wprowadzone na rynek w roku 1997 przez firmę Guhring) składa się z wielu warstw (rys. 3.4). Posiada ono dodatkowo zdolność pochłaniania drgań i zapobiegania pęknięciom, co pozwala na stosowanie narzędzi z tym pokryciem do obróbki przerywanej. Oprócz pokryć twardych bywają stosowane również pokrycia miękkie na bazie dwusiarczku molibdenu MoSj lub WC/C, zmniejszające kilkakrotnie współczynnik tarcia i umożliwiające obróbkę na sucho lub z minimalnym wydatkiem cieczy obróbkowej.

Charakterystyczne właściwości i zastosowanie krajowych stali szybkotnących wg [PN-86/H-85022}