IMGT24

Ryc. 26. Wyrastające korzenie nad cebulą lilii na pędzie podziemnym

U wykopanych we wrześniu cebul lilii usuwa się najbardziej zewnętrzne łuski i korzenie. Pozostałe łuski delikatnie odrywa się z fragmentem piętki. Zaprawione preparatem grzybobójczym łuski miesza się z wilgotnym torfem i piaskiem, umieszczając w woreczkach foliowych. W ciągu 3 miesięcy u nasady łusek, przechowywanych w ciemności w temperaturze 20-22°C tworzą się małe cebulki. Do kwietnia poddaje się je działaniu niskich temperatur 2~4°C. Pod koniec kwietnia sadzi się łuski z cebulkami w gruncie okrywając je warstwą ziemi o grubości 5 cm. W czasie wegetacji z cebulek wyrastają pędy. Niektóre mogą już zakwitnąć. Kwiaty usuwa się jednak, aby nie osłabiać wzrostu. Z jednej łuski uzyskuje się około 3 cebul przybyszowych.

Rozmnażanie innymi sposobami wykonuje się także po wykopaniu cebul późnym latem lub jesienią.

6.3. Rośliny cebulowe kwitnące jesienią nerina - Nerine Herb.

W produkcji ogrodniczej znaczenie mają obecnie 2 gatunki - nerina Bowdena (N. bowdenii) i nerina falista (N. undulata). Tworzą cebule wieloletnie, tunikowe, butelkowatego kształtu. U pierwszego gatunku osiągają obwód 14-16 cm, a zdolne do kwitnienia są cebule powyżej 12 cm obwodu. U neriny falistej cebule dorastają do obwodu 10-12 cm, a kwiaty wydają cebule powyżej 8 cm obwodu. Zawiązki kwiatów w cebulach tworzą się 1,5-2 lat przed kwitnieniem. Na ich powstawanie wpływa temperatura w czasie wegetacji - 15-17°C, jak i w czasie spoczynku - 2-5°C dla neriny Bowdena, 5-9°C dla jej odmian, 6-13°C dla neriny falistej. Cebule sadzi się w uprawie na kwiat cięty i w reprodukcji raczej pod osłonami, rzadko w gruncie. Termin sadzenia pod osłonami przypada

od marca do czerwca. Najpierw rozwijają się liście, a po 6 miesiącach od posadzenia kwiaty. Po kwitnieniu rozpoczyna się spoczynek. Cebule wyjmuje się z podłoża bardzo ostrożnie, gdyż korzenie muszą pozostać nieuszkodzone do wiosny. Po krótkim przesuszeniu cebul w przewiewnym pomieszczeniu (1 8-23 °C) i oczyszczeniu z liści i resztek ziemi przystępuje się do rozmnażania. Polega ono na oddzielaniu cebul przybyszowych, które licznie tworzą się przy piętkach cebul matecznych, szczególnie tych o dużych rozmiarach. Cebule przybyszowe są zdolne do kwitnienia po 2-4 latach uprawy. Silnie złączonych cebulek przybyszowych z cebulą mateczną nie odrywa się. Będzie to można zrobić dopiero w następnym roku. Na okres spoczynku korzenie powinno zabezpieczyć się przed wysychaniem lekko wilgotnym torfem.

Nerinę można rozmnażać także za pomocą sadzonek łuskowych. Cebule tnie się na sześć części i każdą z nich rozdziela na 3-4-łuskowe fragmenty złączone piętką. Sposób ten jest obecnie rzadko stosowany. Częściej natomiast wykorzystuje się rozmnażanie w kulturach in vitro.

6.4. Rośliny cebulowe kwitnące zimą

zwartnica mieszańcowa, hipeastrum mieszańcowe - Hippeastrum hybridum

Hipeastrum jest rośliną tworzącą cebule wieloletnie, tunikowe, podobnie jak rodzaj amarylis, z którym jest mylony. Amarylis jest w Polsce bardzo rzadko uprawiany i różni się między innymi od hipeastrum terminem kwitnienia oraz wielkością i liczbą kwiatów. Cebule hipeastrum są duże, osiągając obwód ponad 30 cm. Kwitnienie można jednak już uzyskać sadząc cebule o obwodzie powyżej 20 cm. W czasie kwitnienia wyrastają z cebuli równowąskie liście.

tuski cebuli hipeastrum ściśle do siebie przylegają, stąd stosowana także polska nazwa zwartnica. Cebule przybyszowe przyrastają w niewielkiej liczbie. Tworzą się w kątach najbardziej zewnętrznych łusek. Na skalę produkcyjną hipeastrum rozmnaża się za pomocą sadzonek łuskowych. Do tego celu przeznacza się tylko duże cebule o obwodzie powyżej 30 cm. Po wejściu cebul w okres spoczynku w sierpniu-wrześniu pozostawia się je przez pierwszy tydzień w pomieszczeniu o temperaturze 23°C, a następnie 7-9°C. W grudniu-styczniu usuwa się korzenie i tunikę oraz odcina wierzchołek cebuli. Za pomocą prostopadłych do piętki cięć kroi się cebulę na 12-16 części. Uzyskane fragmenty 2-4-łuskowe, połączone kawałkiem piętki, pozostawia się w celu szybszego zabliźnienia ran przez kilka dni

59