o
• o
Dziubek-Rogowska wykład z 21.03.2010
Starzenie sięjto żmniejszenie zdolności do odpowiedzi na stres środowiskowy, które pojawia się w organizmach wraz z upływem czasu naturalne i nieodwracalne nagromadzenie się uszkodzeń wewnątrzkomórkowych przerastające zdolności organizmu do samo naprawy.
starzenie się powoduje utratę równowagi wewnętrznej organizmu, co zwiększa ryzyko wystąpienia chorób. Prowadzi do upośledzenia funkcjonowania komórek, tkanek, narządów i układów, zwięksa podatność na chorob np. choroby krążenia ch. Alzheimera, nowotwory) wreszcie prowadzi do śmierci.
Proces starzenia się człowieka przebiega co najmniej w trzech płaszczyznach:
Biologicznej, psychologicznej, społeczno-socjalna.
metaboliz własny, nieodzowny do aktywnego bytu ojzwyjionego) orazjczynniki m odyfikujace j
starzenie tj.:
-czynniki osobnicze-choroby, kalectwo, otyłość, zaburzenia regulacyjne (neurohormonalne),
- czynniki środowiskowe włącznie ze stylem życia powietrze, woda, radiacja, żywienie, alkkogol, palenie tytoniu, leki
- obciążenia psychiczne stres
-warunki socjalno-społeczne i aktywność społeczna jzawodowa, rodzinna, towarzyska)
wiek starczy, za początek starości uznaje się 60-65 rż przez WHO, dzielimy na podokresy -starość wczesna - wiek podeszły 60-74 -Starość późna 75-89
-Starość bardzo późna - okres długowieczność powyżej 90 r.ż.
(choroby wieku starczego)czyli nauką o chorobach wieku podeszłego
(Gerontólogialzostała wprowadzona w 1903 przez Miecznikowa i oznaczała ona naukę iGerontologia zajmuje się badaniem:
Starzejących się ludzi, starości, procesów starzenia się wszystkich organizmów żywych. Gerontologię ze względu na obszary tematyczne:
czterema głównymi obszarami badań:
- psychogerontologia - która zajmuje się inwolucyjnymi zmianami osobowości zainteresowań motywacji, zmianami inwolucyjnymi i charakterologicznymi człowieka
sociogerontologia - bada socjodemograficzne uwarunkowania procesu starzenia się miejsce osoby
starszej w rodzinie i społeczeństwie oraz wynikające z tego tytułu następstwa ekonomicznie i społeczne.
- kinezjoprafilatyka pprontoJopirzna -zapobiegająca patologii starzenia się. Jako obszar tzw profilaktyki pierwotnej która promuje prozdrowotny styl życia podkreśla znaczenie aktywności życiowej w procesie starzenia się i prewencji chorób
- geriogika -pedagogika ludzi starszych któ®a wskazuje odmienność potrzeb,