lastscan113

banku, a więc nic tylko / tytułu zaciągniętych kredytów, lec/ tnk/c gwarnn. |i

poręczeń czy akredytyw.    li

Specyficznym rodzajem ryzyka kredytowego jest tzw. ryzyko kraju. c/y||

niebezpieczeństwo całkowitego lub częściowego zaprzestania spłaty 7.obowił|/«ł( przez dany kraj na skutek zmiany w sytuacji politycznej i gospodarczej, z pow<nlU trudności dewizowych, zmian rządu, wojny, katastrofy itp. Wpływ tego typu czynni* ków może być odczuwalny dla banku bezpośrednio i pośrednio poprzez zachowani! kredytobiorców - importerów lub eksporterów prowadzących transakcje handlowy z danym państwem. Ryzyko związane z transakcjami zagranicznymi jest na ogól wyższe niż przy transakcjach wewnętrznych, co wynika z dodatkowego ry/v* ka związanego z kształtowaniem się sytuacji politycznej i gospodarczej w danym państwie, różnic w ustawodawstwie i zmian kursów' walut. W transakcjach zagm4 nicznych może wystąpić również tzw. ryzyko transferu, gdy władze danego kt.i|U wydadzą zakaz transferu należności do innych państw. W obrotach z zagranicą ma się więc do czynienia z ryzykiem typowym dla działalności krajowej. powiększony!#! dodatkowo o ryzyko kraju, z którym dokonuje się operacji pieniężnych, oraz ryiy* ko walutowe.

Ryzyko stopy procentowej (określane także jako ryzyko zmian stopy procentu*, wej) oznacza niebezpieczeństwo, że zmiany rynkowej stopy procentowej wplyni| negatywnie na sytuację finansową banku.

Zainteresowanie ryzykiem stopy procentowej jako ryzykiem typowo bankowym pojawiło się stosunkowo niedawno, gdyż dopiero w ostatnim dwudziestoleciu ubiegłego wieku, co wynikało ze stosunkowo dużych i szybkich zmian stopy prdl centów ej na początku lat 80. Spowodowały one znaczny wzrost zagrożenia dla ban*' ków i wymusiły konieczność wypracowania metod ich kontroli.

Ryzyko walutowe (określane rów nież jako ryzyko kursu walutowego) to | niebezpieczeństwo pogorszenia się sytuacji finansowej banku na skutek niekorzyst* nych zmian kursu w alutow ego. Zmiana kursu waluty krajowej do zagranicznej może także stwarzać dodatkowe szanse zwiększenia zysku. Podobnie jak przy ryzyku zmiany stopy procentowej, w ostatnim dwudziestoleciu nastąpił wzrost zagrożenia ryzykiem walutowym.

W praktyce różne rodzaje ryzyka często występują łącznie, np. ryzyko kredytowe | i stopy procentowej czy ryzyko kredytowe i walutowe, co wynika ze wzajemnych powiązań między rozmaitymi rodzajami działalności bankowej. Nie występuje pr/y tym jednoznaczny kierunek zależności między poszczególnymi rodzajami ryzyka Jako przykład może posłużyć zależność między ryzykiem kredytowym a ryzykiem stopy procentowej.

W fa/ic szybkiego wzrostu gospodarczego mamy na ogół do czynienia ze w/ro stem stawek procentowych od zaciąganych kredytów - co jest zagrożeniem dla wypłacalności dłużników banku. Można więc powiedzieć, że ryzyko kredytowe

jU*. / drugiej strony |c«lioik ./yIiWi u/ium yos|>oduic/y, luak trudności /.c /by-Jj, możliwości osii||-.miit wy/s/ych cen mogą równie/ przyczyniać się - mimo [szych stawek pn* eutow uh Jo leps/ej wypłacalności dłużników banku, a więc [spadku ryzyka kredytowego.

|ko operacyjne i*.*st ryzykiem wynikającym z obs/aru techniczno-organizacyj-4 ale mającym często poważne konsekwencje dla wyniku finansowego banków jfaika ono z błędów ludzkich bądź celowych działań pracowników banku (np. dc-ji), awarii systemów informatycznych, niewłaściwych procedur czy też zda-[zewnętrznych, na które bank nie ma wpływu. Ryzyko operacyjne wpływa na ;*k banku i na jego reputację. Przez długi okres ryzyko operacyjne było niedo-gane zarówno przez nadzór, jak i same banki, jednak od przełomu XX i XXI w. “teresowanie nim znacznie wzrosło. Nowa Umowa Kapitałowa przyczyniła się do jtolicenia definicji ryzyka operacyjnego i objęcia go pomiarem w ramach oceny Jwutności kapitałowej.

ja mówić także o ryzyku strategicznym, wyróżnianym w literaturze. Jest to, ina-, ujmując, ryzyko wpływające na długookresową zdolność konkurencyjną banku. ;a się tu uwagę przede wszystkim na ryzyka zw iązane ze strukturą właścicieli duszy) banku i jego zarządu. Ryzyko wynikające ze struktury właścicieli Ijjępuje wówczas, gdy nie chcą lub nie mogą oni wyposażyć banku w kapitał iny do sprawnego funkcjonowania. Właściciele banku i zaangażowany przez | zarząd podejmują wiele strategicznych decyzji, wywierających istotny wpływ [dalszą działalność banku i zagrożenie ryzykiem. Najważniejsze z nich to wy ból [żarów działania, struktury organizacyjnej, systemu planowania i kontroli, systc* I informatycznego, a także udziałów w innych firmach.

noznaczne oddzielenie ryzyk strategicznych i ryzyk w działalności bieżącej nie do końca możliwe, gdyż granica między nimi jest stosunkowo płynna. Ryzy* strategiczne znajdują odzw ierciedlenie w działalności bieżącej banku i skul JTich oddziaływania są praktycznie nie do odróżnienia od skutków wystąpienia ■b/ostałych ryzyk. Z kolei wyniki osiągnięte w danym roku mogą wpływać na dc* Hyzjc podejmowane z dłuższym horyzontem czasowym.

Coraz częściej wymienia się także ryzyko systemowe, czyli niebezpieczeństwo przenoszenia się kryzysu finansowego z jednego kraju do drugiego, spowodowane Knącą współzależnością systemów finansowych.

Kwestię ryzyka można także rozpatrywać z punktu widzenia:

- ryzyk występujących w działalności wewnętrznej banku (np. jakości zatrudnionego personelu, niezawodności systemów przetwarzania danych, zabezpieczeń mujątku),

ryzyk występujących w działalności zewnętrznej banku (np. związanych z pogarszaniem się wypłacalności kredytobiorców, wahaniami rynkowych stóp procentowych. kursów walutowych)

233