lastscan126

Analiza wiarygodno<ci kredytowej różni się w zalc/notfci od tego. czy o kredyt ubiega się przcdsiębioislwo, c/y osoba fizyczna, zarówno pod względem wymaga nych informacji, juk i stosowanych metod. Przy udzielaniu kredytów konsumpcyj* nych podstawowe znaczenie mam osobiste cechy kredytobiorcy - stan majątków), uzyskiwane dochody, kwalifikacje zawodowe. W wypadku udzielania kredytów przedsiębiorstwom podstawą oceny jest dotychczasowa i perspektywiczna sytuacja ekonomiczno-finansowa kredytobiorcy i posiadane przezeń zabezpieczenia. W oceJ nie tej bierze się pod uwagę nie tylko elementy materialne, ale rów nież personalne, tzn. kwalifikacje kierownictwa firmy i jej dobre imię.

t

3.3.1.

Badanie zdolności kredytowej przedsiębiorstw

Przedsiębiorstwa stanowią bardzo niejednorodną grupę kredytobiorców, różniących się między sobą wielkością kapitału, rodzajem i rozmiarami działalności (małe,] średnie, duże firmy i koncerny międzynarodowe), wysokością zaciąganych kredytów i ich przeznaczeniem. Wpływa to w istotny sposób na zakres przeprowadzanej ana-¹ lizy, która nie musi być tak szczegółowa w wypadku niewielkich kredytów udzielanych małym przedsiębiorstwom (czy osobom fizycznym prowadzącym działalność j gospodarczą), jak przy finansowaniu dużych przedsięwzięć inwestycyjnych.

Podstawowymi wielkościami oddziałującymi na możliwości płatnicze firm są:

-    wartość majątku (trwałego i obrotowego) i jego struktura,

-    struktura kapitałów,

-    struktura zobowiązań.

-    płynność środków,

-    wartość sprzedaży i jakość produkcji,

-    pozycja przedsiębiorstwa na rynku,

-    sprawność i kwalifikacje kadry kierowniczej oraz pozostałej części załogi,

-    zamierzenia polityki gospodarczej oddziałujące w sposób istotny na sytuację ekonom iczną przedsiębiorstwa.

3.3.1.1.

Analiza wskaźnikowa

Na podstawie przedkładanej przez klienta sprawozdawczości finansowej i szczegółowych obliczeń dokonywanych za pomocą całego zestawu wskaźników ocenia się. na ile jego sytuacja gwarantuje spłatę zobowiązań. Najprostsza ocena wiarygodności kredytowej polega na ustaleniu i ocenie czynników mierzalnych (płynność, rentowność) i niemierzalnych (możliwości zbytu, perspektywy rozwojowe). W angloameryknńskiej praktyce bankowej przy ocenie wiarygodności kre dylowej uwzględnia się t/w. 5 T kredytobiorcy, czyli pięć kryteriów oceny ryzyka kredytowego:

1)    Character cltnriiKln. n<M>ł«łwt»Ml» dillk.. |> kiMhinl>liitvy;

2)    Capaan mo/liwowt wynik4|vi / !•»</,|m | *ytut»i )t (np portfel zamówień) i perspektywy na pr/.yulo4ć;

4) Capital - \ ) Condition

) Collateral zahe/pice/cnin spłaty kredytu; posiadany kapitał;

- uwarunkowania, sytuacja koniunkturalna w branży.

o najważniejszych dokumentów wymaganych przez bank do oceny zdolności kredytowej przedsiębiorstwa należą:

U bilanse z ostatnich lat wraz z rachunkami zysków i strat.

U rachunek przepływów środków pieniężnych, czyli cashflow,

U plany finansowe,

t* dane dotyczące liczby, wartości i warunków zawartych transakcji. - dane dotyczące rozpoczętych inwestycji,

►» stan zadłużenia w innych instytucjach kredytowych, r spis stojących do dyspozycji banku zabezpieczeń.

ly ocenie wiarygodności kredytowej bank może korzystać z wielu źródeł infor-iji m.in. z wywiadów (sam kredytobiorca, chcąc uzyskać kredyt, udziela banków i lu informacji na temat swoich powiązań gospodarczych, podaje też adresy innych b, u których bank może zasięgnąć informacji), informacji innych banków na temat solidności kredytobiorcy, przebiegu spłaty dotychczas zaciągniętych kredytów, narów i rozwoju działalności gospodarczej, informacji dostarczanych przez wyładowanie gospodarcze (ich zaletą jest ocena danej firmy na tle wyników i perspektyw branży). Korzysta się również z danych instytucji ubezpieczeniowych, uwierzy-śnionych wyciągów z różnego rodzaju rejestrów, dokonuje u kredytobiorcy lustracji stanu obiektów, maszyn, urządzeń itp.

unktem wyjścia do oceny wiarygodności kredytowej jest analiza bilansu przedsiębiorstwa. W literaturze wskazuje się, że bilans nie jest idealnym źródłem informacji. Zwraca się uwagę na wiele elementów' ograniczających jego rolę jako instrumentu oceny zdolności do spłaty zaciągniętych zobowiązań, zwłaszcza fakt, ^: że bilans jest dokumentem dotyczącym przeszłości, a służyć ma do oceny kondycji przedsiębiorstwa w przyszłości, w której mogą wystąpić czynniki zakłócające porównywalność (np. rozwój nowych technik i produktów', zmiany popytu na dany produkt, zmiany cen czynników produkcji). Mimo tych zastrzeżeń, nadal pozostaje on zasadniczym dokumentem zawierającym dane o kondycji finansowej przedsiębiorstwa.

Na podstawie bilansu i rachunku zysków i strat oblicza się odpowiednio dobrany zestaw' wskaźników do oceny wiarygodności kredytowej. Zestaw wskaźników, które mogą być obliczone na podstawie sprawozdań finansowych, jest obszerny. Za ich pomocą można scharakteryzować syntetycznie różne aspekty działalności przedsiębiorstwa, można dobrać wskaźniki najbardziej przydatne do oceny konkretnego wniosku kredytowego i wynikających z niego potrzeb pogłębienia ana-

259