ncgo przez bank. Wyjście z trudnej sytuacji wymaga często od firmy zasadnie/, posunięć obniżających koszty, np. zamknięcia nierentownych linii produkcyjny obniżenia wynagrodzeń, redukcji zatrudnienia, a w- wielu przypadkach także strukturyzacji długu.
3.4.
Polityka zabezpieczania się przed ryzykiem w odniesieniu do pojedynczych kredyt ma na celu zmniejszenie ryzyka już u źródeł jego powstawania. Decydującym eleme tern dla wypłacalności banku jest jednak łączne ryzyko związane z całą działalności kredytową. Łączne ryzyko zależne jest od wielkości ryzyka przy pojedynczym kre dycie, prawdopodobieństwa jego niespłacenia i wzajemnej współzależności międz pojedynczymi kredytami. Im mniej poszczególne kredyty są dodatnio współzależne, tym mniejsze będzie ryzyko łączne (przy pozostałych wielkościach stałych).
Niespłacenie pojedynczego kredytu może być spowodowane wieloma przyczynami, ale im bardziej przyczyny te są różne przy poszczególnych kredytach, tym mniejsze prawdopodobieństwo, że wystąpią równocześnie, powodując niespłacanie bądź opóźnienia w spłacaniu przez w iększą liczbę kredytobiorców. Metodą zabezpieczającą przed zbiegiem okoliczności, że wielu dłużników będzie miało trudności ze spłatą bądź dotrzymaniem terminów spłaty poszczególnych rat, jest odpowiednie rozproszenie ryzyka. Jedną z podstawow ych zasad zarządzania portfelem kredytowym jest w ięc jego dywersyfikacja (rozproszenie).
Ogólne ramy dla banku w zakresie rozrzutu ryzyka określają istniejące przepisy dotyczące maksymalnej wielkości dużego kredytu i udziału kredytów' dużych w łącznym zaangażowaniu środków. Aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo dla banku, analiza ryzyka kredytowego musi być dokonywana jeszcze w innych przekrojach.
Portfel kredytowy może być analizowany za pomocą różnych kryteriów podziału: wielkości kredytów, rodzajów' kredytów', rodzajów kredytobiorców, branż, regionów, krajów, rodzajów zabezpieczenia. Do analizy można stosować m.in. następujące wskaźniki:
1. Przy grupowaniu kredytów według ich w ielkości:
kredyty wg klas wielkości łączny wolumen kredytów
Łączne ryzyko kredytowe jest tym większe, im wyższy jest udział kredytów dużych w ogólnym zaangażowaniu śrcnłków' w' działalność kredytową.
y.y grupowaniu kredytów według u li nnlzajów (np. im kredyty krótko-, brednio-, goterminowc):
kredyty wg rodzajów łączny wolumen kredytów
y grupowaniu według rodzajów kredytobiorców:
kredyty dla poszczególnych grup kredytohioców łączny wolumen kredytów
Iział kredytów polega tu na wyodrębnieniu z ogólnej ich kwoty udzielonych ytucjom prawa publicznego, osobom prywatnym, przedsiębiorstwom handlo-ym i przemysłowym, instytucjom ubezpieczeniowym oraz innym instytucjom bytowym. Po obliczeniu wskaźników struktury można ocenić, jaki jest rozrzut łącznego wolumenu kredytów' na poszczególne kategorie kredytobiorców. Na ogół przyjmuje się. że im większy udział kredytów dla osób prywatnych, przedsiębiorstw handlowych i przemysłowych, tym większe zagrożenie dla banku.
Przy grupowaniu kredytów wg branż (działów gospodarki, rodzajów działalności):
kredyty wg poszczególnych branż łączny wolumen kredytów
Strukturę kredytów ustala się na podstawie przynależności branżowej kredytobiorców. Pozwala to ocenić, jakie jest zaangażowanie kredytowe w poszczególnych branżach. Im większy jest udział kredytów udzielonych przedsiębiorstwom należącym do branż, które przeżywają kryzys, i im mniejsze rozproszenie kredytów. tym większe niebezpieczeństwo poniesienia strat.
Większe banki mają na ogół własne, wyspecjalizowane działy zajmujące się analizą ryzyka w poszczególnych branżach. Mniejsze korzystają z ogólnie dostępnych opracowań lub zlecają przygotowanie odpowiedniego raportu wyspecjalizowanym instytucjom. Wyznaczając limity zaangażowania banku w poszczególnych gałęziach gospodarki, bierze się pod uwagę:
- bieżącą koniunkturę gospodarczą,
- perspektywy rozwojowe branży na tle ogólnych tendencji w gospodarce.
- wrażliwość branży na cykle koniunkturalne.
- wrażliwość na innowacje techniczne (im branża bardziej podatna na innowacje. tym większe ryzyko).
- stabilność kosztów wytwarzania.
- uzależnienie od nabywców,
- uregulowania systemowe wewnątrz sektora.
Celowa byłaby tak ze luka dy wersy likncja portfelu |hkI względem branżowym, która uwzględniałaby różny pi/cbirg koniunktury I ki oceny wzajemnej współ-