nowo podejmie obsługę długu W widu wypadkach wymaga to dokonania restruk turyzacji długu i rezygnacji / części należności lub konieczności udzielenia dodatkowych nowych kredytów na spłacenie starych, niekiedy poniżej stawek rynkowych W wypadku restrukturyzacji w negocjacjach bierze udział w iele banków, co wiąże się z koniecznością poszukiwania konsensusu między ich często sprzecznymi interesami. Z wieloma przypadkami niewypłacalności państw banki zachodnie miały do czynienia w latach 80. XX w. Pod koniec I dekady XXI w. także ujawniły się problemy z wypłacalnością kilku państw. Ogłoszenie niewypłacalności przez państwo, mimo dobrej kondycji pry watnego kredytobiorcy (tzn. chęci i możliwości finansowych wypełnienia swoich zobowiązań), powoduje także niemożność spłacenia przez niego zobowiązań. Występujące w tej sytuacji zagrożenie dla banku określa się często jako ryzyko transferu, odróżniając przy tym ryzyko subiektywne, gdy dane państwro nie zgadza się na transfer, i ryzyko obiektywne, gdy przyczyną ogra- : niczenia transferu jest brak dewiz. Przy finansowaniu podmiotów' zagranicznych, oprócz indywidualnego ryzyka, związanego z tym klientem, bank musi więc brać < pod uw agę ryzyko danego kraju.
Do oceny ryzyka związanego z danym krajem banki mogą:
■ samodzielnie dokonywać analizy ogólnogospodarczej i politycznej na podstawie zebranych danych; analizy takie są dokonywane przez duże działające na rynkach międzynarodowych banki i niektóre urzędy nadzoru;
■ korzystać z syntetycznych ocen dokonanych przez wyspecjalizowane agencje ra-tingowe lub inne instytucje;
■ orientować się co do ryzyka danego kraju na podstawie cen na ry nku wtórnym, np. CDS.
Największy popularnością cieszy się druga metoda. Agencje ratingowe są insty -tucjami prywatnymi, które wyspecjalizowały się wr ocenie wiarygodności różnych podmiotów gospodarczych, tzn. prawdopodobieństwa spłacenia przez nie w terminie należności wraz z odsetkami. Agencje te dokonują oceny państw , banków, koncernów międzynarodowych, zarówno z punktu widzenia ich wiarygodność i jako kredytobiorców, jak i emitentów papierów wartościowych długo- i krótkoterminowych. Działają one na ogół na zlecenie zainteresowanych oceną podmiotów. Istotnym z punktu widzenia ryzyka czynnikom ekonomicznym, politycznym i społecznym zostają przypisane określone ilości punktów (wagi), które następnie zostają zagregowane, tworząc tzw. rating. Rating charakteryzuje klasę ry zyka, do której na podstawce branych pod uwagę czynników zostaje zaklasyfikowany dany kraj. Jego zaletą jest to. że ryzyka krajowe są klasyfikowane według jednolitych standardów', co pozwala na porównania między różnymi krajami. Agencje tc publikują syntetyczną ocenę danego podmiotu - w formie literowej lub punktowej. Łączna ocena pozwala na zorientowanie się co do wysokości ryzyka krajowego i na podjęcie na tej podstawie decyzji o przyszłym lub dalszym zaangażowaniu finansowym.
Na rynku międzynarodowym działa w iełe tego typu agencji, różniących się stosowanymi metodami, zakresem geograficznym analizy, częstotliwością publikowanych
ów. Oo najbardziej znanych należą Standard & Poor's», Moody‘s. liteh Ponad rynku ocen ratingowych na świecie sporządzanych jest przez te tr/y i»*iri»cn*
Pierwszy rating amerykańskiej firmy Pixir's Publishing Company powstał w I9|fi i a w 1922 r. ogłoszono pierwszy oceny amerykańskiej firmy Standard StaiiMu s ( oin
fcy. W roku 1941 obie agencje połączyły się w jedną - Standard & Poor s W roku 9 agencja wydała bądź /aaktuahzow ała |x>nad S7() tys. ratmgów,
IStosowana metoda - szacunek ekspertów.
I Skala oceny - od AA A do D.
■ Moodys
■ Agencja działa od 1909 r.. najpierw na rynku lokalnym w l)SA, a od PHN •
I kach międzynarodowych Agencpi ta nadała talingl m in IU0koi|om I ł ,*
"tów korporacyjnych.
Dsowana metoda - s/acunek ekspertów Skala oceny - txl Aaa do C
Fitch Ratings
:iK|a 1 iteh Publishme ( mnp.tny jx>wstała w OSA w PU4 i Jtwor/ona w Wielkiej Bistami agencja Internationa) Halit I odtl ecjali/ująca siy w .\vme banków Agencje te połączyły alf W IW?
<atings i w kolejnych latach dokonywały dalszych pr/cjyt* mana metoda s/acunek ekspertów Skala oceny - i*i AAA do D.
Institutional lnvestors Country Credit Rating*
iblikow.my przez, amery kańskie czasopismo Jnstitutiniial lnveH*"
'losowana metoda - ankieta wsrod czołowych banków Skala oceny - od 0 do 100 punktów .
Publikowane pr/ez bryty jskie czasopismo ..Imromoney".
Stosowane wskaźniki - dotyczące rynku finansowego (40*4 ), spl.n miła nah znofc I (20%). gospodarki i polityki (40%).
Skala oceny - od 0 do 100 punktów.
Publikowane przez „Financial Times".
Stosowane wskaźniki - ok. 20 wskaźników charakteryzujących stosunki gospodai cze i polityczne.
Skala oceny - od 0 do 100 punktów.