lastscan49

6.2.3.2. Oznaczanie zawartości amoniaku w roztworze

Wykonanie

Próbkę przeznaczoną do analizy przenieść ilościowo do kolby stożkowej, dodać 3-4 krople oranżu metylowego (roztwór zabarwia się na żółto). Miareczkować roztworem HC1 z przygotowanej uprzednio biurety. Miareczkowanie zakończyć w momencie pierwszej zmiany zabarwienia na pomarańczowe. Na podstawie odczytanej z biurety objętości zużytego titranta (kwasu solnego) obliczyć masę (±0,0001 g) amoniaku w badanej próbce.

6.2.3.3. Oznaczanie zawartości wodorowęglanu sodu w sodzie oczyszczonej

Wykonanie

Na wadze analitycznej odważyć 100,0 mg rozdrobnionej próbki do oznaczenia i przenieść ilościowo do kolby stożkowej. Rozpuścić w około 80 cm¹ wody destylowanej, dodać 3-4 krople oranżu metylowego (roztwór zabarwia się na żółto). Miareczkować roztworem HC1 z przygotowanej uprzednio biurety. Miareczkowanie zakończyć w momencie pierwszej zmiany zabarwienia na pomarańczowe. Na podstawie odczytanej z biurety objętości zużytego titranta (kwasu solnego) obliczyć masę (±0,0001 g) wodorowęglanu sodu w badanej próbce. Podać zawartość procentową NaHCO, w handlowej sodzie oczyszczonej.

Przykładowe obliczenia dla alkacymetrycznego oznaczania wodorotlenku potasu.

Zadanie: Obliczyć ilość gramów KOH zawartych w otrzymanej próbce, jeśli na jej miareczkowanie zużyto 8,45 cm^! kwasu solnego o stężeniu 0,1007 mol/dm¹.

1. W 1000 cm¹ roztworu HCI o stężeniu 0,1007 mol/dm¹ znajduje się 0,1007 mola czystego chemicznie chlorowodoru, zatem w 8,45 cm¹ powinno się go znaleźć:

1000 cm⁵ — 0,1007 mola 8,45 cm¹— x,

8,45 ■ 0,1007 1000

= 0,000851¹ 8,51-10'*

cm³ - mol cm^J

2. Zgodnie z równaniem reakcji: KOH + HCI -ż KCI + H₂0

1 mol KOH reaguje z 1 molem HCI, zatem 8,5110 ⁴ mola zasady reaguje z:

1 mol HCI —    1 mol KOH    1-8.5110 ⁴    „    _

=>    =-:-= 8,51 • 10

x₁ mola HCI — 8,51 • 10 mola KOH    ‘

mol ■ mol

mol

mol

HCI

Odpowiedź: w próbce znajdowało się 0,0478 g wodorotlenku potasu.

6.2.4. Sporządzanie roztworu NaOH o stężeniu około 0,1 mol/dm³

Roztwór wodorotlenku sodu o stężeniu 0,1 mol/dm³ powinien zawierać w 1 dm’ roztworu 0,1 mola, czyli 4,00 g czystego chemicznie NaOH. Wodorotlenek sodu jest substancją higroskopijną i łatwo wiąże C0₂ z powietrza. Na powierzchni granulek NaOH znajduje się około 1-2% węglanu sodu. Aby uniknąć takich zanieczyszczeń, należy sporządzić 50% roztwór wodorotlenku sodu, w którym węglan sodu jest nierozpuszczalny. Klarowny stężony roztwór NaOH dekantuje się znad zebranego na dnie naczynia osadu węglanu sodu. Roztwór wodorotlenku sodu o stężeniu około 0,1 mol/dm³ sporządza się przez rozcieńczenie odpowiedniej ilości tego stężonego roztworu wodą destylowaną w kolbie miarowej. Dokładne jego stężenie ustala się za pomocą mianowanego roztworu substancji podstawowej, np. kwasu szczawiowego.

Odczynniki    Szkło

Stężony (ok. 50%) roztwór NaOH,    Areometr, kolba miarowa na 250 cm³,

woda destylowana.    pipeta, cylinder.

Wykonanie

Gęstość stężonego roztworu wodorotlenku sodu d_N. zmierzyć za pomocą areometru, po czym odczytać z tabeli 8 odpowiadającą tej gęstości zawartość procentową wodorotlenku sodu. Następnie obliczyć objętość stężonego roztworu wodorotlenku (V^rNaOH), potrzebną do sporządzenia 250 cm³ roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 0,1 mol/dm³.

Tabela 8. Gęstość wodnych roztworów NaOH o określonym stężeniu procentowym

d [g/cm^3]	^oh W	d [g/cm^3]	‘n.oh (^%1
1,390	36	1,469	44
1,400	37	1,478	45
1,410	38	1,487	46
1,420	39	1,497	47
1,430	40	1,507	48
1,440	41	1,516	49
1,449	42	1,525	50
1,459	43

Przykładowe obliczenia.

Zadanie: Obliczyć ilość cm³ stężonego roztworu wodorotlenku sodu potrzebnych do sporządzenia 500 cm³ roztworu zasady o stężeniu 0,5 mol/dm³.

1. W 1000 cm³ roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 0,5 mol/dm³ znajduje się 0,5 mola czystego chemicznie NaOH, zatem w 500 cm³ powinno się go znaleźć:

1 mol KOH — 56,11 g 8,51 lO ¹ mola KOH— x,

8.51 10 "• 56,11 1

= 0,0478

mol-g _

mol

= g

s 47,8 mg KOH

97

1

1 mol KOH ma masę 56,11 g, zatem 8,51-ia⁴ mola odpowiada: