465
10.7. Możliwości obróbki części klasy dźwignia
przeciągać na przeciągarkach do przeciągania powierzchni zewnętrznych (rys. 10.23). Bliższe dane na temat przeciągania powierzchni zewnętrznych będą podane w rozdz. 11.
RYS. 10.23. Powierzchnie przeciągane w części klasy dźwignia: a) rowki, b) rowek z powierzchniami czołowymi
Otwory, jak już podkreślono, obrabia się na wiertarkach, jako obrabiarkach przeznaczonych do wykonywania tej operacji. Proces obróbki otworu na wiertarce wymaga najczęściej większej liczby zabiegów. Dotyczy to otworów dokładnych, otworów gwintowanych czy też otworów kształtowych. Liczba narzędzi będzie zwiększać się przy zróżnicowanych średnicach otworów.
We wszystkich tych przypadkach istnieje problem wymiany narzędzia. Nie może być mowy o tym, ażeby w produkcji seryjnej czy nawet małoseryjnej wymieniać kolejno narzędzia - wybijać je z gniazda wrzeciona i osadzać nowe. Wiązałoby się to ze zbyt długim czasem pomocniczym, przekraczającym w wielu przypadkach czas maszynowy wiercenia, powiercania czy rozwiercania.
Jednym z rozwiązań jest zastosowanie uchwytu szybkomocującego (rys. 10.24). Wszystkie narzędzia przewidziane do stosowania w danej operacji są uzbrojone w tulejkę wymienną 2, której stożek wewnętrzny jest dobrany do stożka narzędzia, średnica zewnętrzna zaś jest walcowa i pasowana obrotowo w otworze oprawy 1. Przeniesienie momentu obrotowego następuje przez wsunięcie kulek 3 do specjalnych wyżłobień na obwodzie tulejki pod naciskiem przesuwnego pierścienia 4. Wyjęcie narzędzia łącznie z tulejką 2 następuje przez przesunięcie pierścienia 4 ku górze, do oporu, jaki stanowi pierścień 5. Wówczas kulki pod wpływem siły odśrodkowej zostają wysunięte z wyżłobień i narzędzie wraz z tulejką pod wpływem siły ciężkości wysuwa się z uchwytu. Należy podkreślić, że czas wymiany narzędzi jest bardzo krótki, następuje ona bowiem w czasie ruchu obrotowego wrzeciona, bez potrzeby zatrzymywania obrabiarki.
Inną możliwością, jaką dysponuje technolog, jest zastosowanie wymiennej głowicy rewolwerowej (rys. 10.25), w której narzędzia są osadzone w kolejności procesu technologicznego. W głowicę taką może być wyposażona każda wiertarka. Do tego typu prac doskonale nadają się wiertarki z głowicą rewolwerową. Dzisiaj są to z reguły wiertarki sterowane numerycznie (rys. 10.26).