Obraz0 3

go, innych dla sponsorów itd. Nie chcę tu oczywiście umniejszać wartości strategicznego myślenia o rozwoju organizacji, wiele razy spotkałem się jednak z sytuacjami, kiedy ta wartość jest właściwie jedynym motywem badań ewaluacyjnych („robimy ewaluację, bo jest to mile widziane przez sponsora”).

Monitorowanie działań profilaktycznych

Najpowszechniejsza praktyka, to sprowadzanie monitorowania programu profilaktycznego do zbadania, czy planowane zajęcia rzeczywiście się odbywają bądź odbyły (robi to najczęściej dyrektor albo gminny urzędnik). Tymczasem zespół realizujący program (np. grupa zaangażowanych w profilaktykę nauczycieli) potrzebuje czegoś więcej. Na powodzenie podejmowanych działań wpływa nie tylko odpowiednie przygotowanie realizatorów i odgórna kontrola. Realizatorzy potrzebują okazji do omówienia trudności w prowadzonych przez nich zajęciach, potrzebują wsparcia. Wiele szkolnych zespołów profilaktycznych rozpadło się, bo takich okazji zabrakło. Dyrektorzy szkół żyją często iluzją, że wystarczy jeżeli zespół profilaktyczny przedstawi sprawozdanie dotyczące swojej działalności na semestralnym posiedzeniu rady pedagogicznej. Takie sprawozdania spotykają się jednak najczęściej z wymownym milczeniem nauczycieli (żeby posiedzenie skończyło się jak najszybciej), albo z sarkastycznymi komentarzami typu „co z tego, że coś robicie - odurzanie się czy przemoc kwitnie w szkole po staremu”.

Doświadczenie pokazuje, że przetrwały tylko te zespoły, które same zadbały o wsparcie dla siebie. Sprawdziły się regularne zebrania (raz lub dwa razy w miesiącu), na których można dzielić się doświadczeniami w prowadzeniu zajęć, omawiać te elementy programu, które sprawiają najwięcej trudności i te, które najlepiej „pracują”. Nieocenioną wartość ma przy tym wspólne poszukiwanie rozwiązań trudnych sytuacji. Niektóre zespoły, dopiero rozpoczynające współpracę, korzystają z powodzeniem z pomocy zapraszanych doświadczonych profilaktyko w, np. trenerów czy superwizorów Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, znających oświatowe realia. Obecność bar-204 dziej doświadczonej osoby pomaga nie tylko lepiej zrozumieć

doświadczane trudności i efektywniej poszukiwać rozwiązań, ale także radzić sobie z „wewnętrznymi” problemami zespołu (często potrzebne jest omówienie konfliktów czy rywalizacji pomiędzy członkami zespołu)¹⁶.

¹⁶ Pomoc w lepszym rozumieniu czynników sprzyjających współpracy i rozwojowi zespołu znajdzie Czytelnik w: Jakubowska B., Kozyra-Olszańska M., Płócińska M., Od pomysłu do działania. Jak rozwiązywać problemy społeczności lokalnych, Projekt Sieci Demokratycznej (Dem--Net), Warszawa 1998

205