Obraz7 5

38 Gleby litogenicznc

Arenosole są wytworzone z różnych skał klastycznych, luźnych, nie węglanowych, głównie z piasków o głęboko zalegających wodach gruntowych. Nie wykazują cech hydromorficzności do głębokości 50 cm od powierzchni. Mają odczyn zróżnicowany od obojętnego do kwaśnego zależnie od pochodzenia geologicznego skały macierzystej.

Gleby te stanowią dalsze stadium rozwojowe gleb inicjalnych luźnych.

Arenosole tworzą siedliska zespołów o małych wymaganiach wilgotnościowych, jak: wydmuchrzycy piaskowej i piaskownicy zwyczajnej (Elymo-Ammophiletum), a także suchych muraw: szczotlichy siwej (Spergulo verna-lis-Corynephoretum), kostrzewy i macierzanki piaskowej (Festuco-Thymetum serpylli). Jeśli występują pod lasami, typowe są dla nich zbiorowiska borowe — bór sosnowy suchy z chrobotkiem (Cladonio-Pinetum) i bór sosnowy świeży z bażyną (Empetro nigri-Pinetum). Przy udziale roślinności borowej arenosole przekształcają się stopniowo w gleby rdzawe lub bielicowc.

W typie tym wyróżnia się podtyp arenosole właściwe o budowie profilu A/C-C lub A-C.

Arenosole właściwe spotyka się najczęściej na terenach uprawnych. Bezpośrednio pod poziomem ornym (Ap) występuje piasek, nie wykazujący cech poziomu iluwialnego, poziomu rdzawienia lub brunatnienia.

(ITt. GLF.BY WAPNIOWCOWF. O RÓŻNYM STOPNIU ROZWOJU

Rząd ten obejmuje gleby wytworzone ze skał węglanowych (wapieni, margli, dolomitów) lub siarczanowych oraz ze skał klastycznych zasobnych w węglan wapnia. Właściwości biologiczne i fizykochemiczne gleb wapniowcowych są uwarunkowane zasobnością skały macierzystej w wapń, jak również w magnez.

Ogólna zawartość węglanów w skale macierzystej i w glebie waha się w szerokich granicach. Decyduje ona o dużym, a najczęściej o pełnym wysyceniu kompleksu sorpcyjnego zasadami w całym profilu glebowym.

W glebach wapniowcowych tworzą się trwale kompleksy organiczno-mi-ncralne, a procesy mineralizacji przebiegają powoli. Próchnica ma zazwyczaj formę muli kalcimorficzny albo mull-moder kalcimorficzny.

W rzędzie gleb wapniowcowych wyróżnia się dwa typy: 1) rędziny i 2) para-rędziny.

IBl. Rędziny

Rędziny mają zasadniczą budowę profilu ACca-Cca-R. W poszczególnych podtypach rędzin mogą zaznaczyć się pewne odchylenia pod względem budowy profilu. Poziom ACca zawiera pewną ilość odłamków skały macierzystej (węglanowej lub siarczanowej) o różnym stopniu rozdrobnienia i zwietrzenia chemicznego. Poziom Cca w górnej części to zazwyczaj silnie zwietrzały rumosz skalny przechodzący w dolnej części w skałę masywną.