136 W. Kotarba
pochodzą one od uprawnionego, bądź osoby, która miała jego zezwolenie na używanie znaku.
Roszczenia z tytułu naruszenia praw wyłącznych do rozwiązań i oznaczeń ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym uprawniony dowiedział się o naruszeniu swego prawa i o osobie, która je naruszyła, oddzielnie co do każdego naruszenia. Jednakże w każdym przypadku roszczenie przedawnia się z upływem pięciu lat od dnia, w którym nastąpiło naruszenie praw. Bieg przedawnienia ulega zawieszeniu w okresie między zgłoszeniem do ochrony a jej udzieleniem.
Naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy polega na bezprawnym używaniu248:
1) znaku identycznego do zarejestrowanego znaku towarowego (oznaczenia geograficznego) w odniesieniu do identycznych towarów;
2) znaku identycznego lub podobnego do zarejestrowanego znaku towarowego (oznaczenia geograficznego) w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd;
3) znaku identycznego lub podobnego do renomowanego znaku towarowego (oznaczenia geograficznego), zarejestrowanego w odniesieniu do jakichkolwiek towarów, jeżeli takie używanie może przynieść używającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy znaku wcześniej zgłoszonego do ochrony lub zarejestrowanego.
Uprawniony do znaku towarowego powszechnie znanego może żądać zaprzestania używania znaku identycznego lub podobnego w odniesieniu do towarów identycznych lub podobnych, gdy używanie takie może wprowadzać odbiorców w błąd, co do pochodzenia towaru. Szczególne traktowanie dotyczy znaków cieszących się powszechnie dobrą opinią (renomowanych). Uprawniony z prawa ochronnego na znak cieszący się powszechnie dobrą opinią (znak renomowany), którego prawa są naruszane, może przeciwstawić się naruszaniu swego prawa - co wymaga podkreślenia - także w odniesieniu do to-
148
Szerzej patrz; Promińska U., Naruszenie prawa z rejestracji znaku towarowego, [w:] Szymanek T. (red.), Naruszenia praw na dobrach niematerialnych, PIRJP, Warszawa 2001, s. 81-114.
warów, które nie są tego samego rodzaju, co towary objęte prawem ochronnym na znak towarowy (a więc w odniesieniu do jakichkolwiek towarów), przy czym roszczenia przysługują jedynie wówczas, jeżeli używanie znaku mogłoby przynieść niezasłużone korzyści używającemu lub szkodziłoby odróżniającemu charakterowi bądź renomie znaku towarowego.
Utwory
Twórca utworu chronionego prawem autorskim może żądać od osoby, która naruszyła jego autorskie prawa majątkowe:
- zaniechania naruszenia,
- wydania uzyskanych korzyści albo zapłacenia w podwójnej, a w przypadku, gdy naruszenie jest zawinione, potrójnej wysokości stosownego wynagrodzenia z chwili jego dochodzenia.
Ponadto, jeżeli działanie naruszającego było zawinione, może również żądać:
- naprawienia wyrządzonej szkody,
- uiszczenia odpowiedniej sumy pieniężnej, nie niższej niż dwukrotna wysokość uprawdopodobnionych korzyści odniesionych przez sprawcę, z przeznaczeniem na Fundusz Promocji Twórczości.
Sąd przed wytoczeniem powództwa rozpoznaje, nie później jednak niż w ciągu 3 dni, wniosek o:
- zabezpieczenie dowodów,
- zobowiązanie naruszającego do udzielenia informacji i udostępnienia określonej dokumentacji, mającej znaczenie dla roszczeń,
- zabezpieczenie roszczenia, wydając stosowne zarządzenie tymczasowe.
Twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania. W razie dokonanego naruszenia może także żądać aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności, by złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. Jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub, na żądanie twórcy - zobowiązać