Obraz5

nim utrwali! się zwywty czynienia tego przed kościołem, a nastę_pni(, » ^k0ŚCf_ntvkamy w każdym z tych miejsc ogłoszenia, czyi, ,_godn|£

z etymologią wiadomości głosowe.

r- *. _kazal w rozlicznych kok,dech opow,«U- ,cżl,hy kro

_wbi,k-ory by sic ku cnym osłon, ozwa. CR 119,    '

_Czasami zaś możemy natknąć się na kogoś, ku, rozgla^ jakąś wiadomość:

c^u mój Absolome. czy jesteś znany u tym mieście ’ Na to on jemu. Owszem, ojcze święty, jestem znany i w okolicznych miastach i w całym państwie Emskim" Dodał błogosławiony Jan mówiąc: ..Dobrze, dobrze, a . tym lepiej, dróg, synu Idź zaiem przez to miasto Sjenę z tym osłem, a na każdej ulicy . rynku głosem wielkim wołać będziesz: Oto patrzcie, dobrzy ludzie, na mnie. wielkiego grzesznika, medyka Absolona. który pragnie wstąpić do nieskazitelnego zakonu świętego Frań-ciszka. a nieprawie i nieumiejętnie stosował sztukę medyczną. Błagam, módlcie się za mnie do Boga, bym wytrwa! aż do śmierci!" (Koronka 19^4. s. 66-67)

To w takich miejscach była przenoszona \s icść gminna. Zasilała się ona wiadomościami przywożonymi / zewnątrz przez podróżnych przypadkowych czy takich, którzy odbywali podróże służbowe, jako wszelkiego rodzaju posłańcy. O takich instytucjach komunikacji warto mówić w kontekście kulturowym; trudno sobie wyobrazić, aby taki kurier nie zanosił żadnych innych wieści prócz oficjalnych pism mocodawców do adresatów. aby nie słuchał, co ludzie mówią. Gość z daleka zawsze był mile widziany, a jeszcze chętniej słuchany:

cic r*wJa/^{V pr/>laciclu ,am} porozumiał / iżcś zdalekich stron pr/\ szedł proszę powadź nam co nowego / co słyszeć o turku (Wokabularz, k 02)'

i to boto    P^rzckazy^wan|a ustnych w iadomości —

Godfryda z VinoLwof)⁸° ~~ ^{traf,ly nawet do} podręcznika poetyki macjizaleca miarkowan ^0Cl,nwn,unL Jcg<> część poświęcona dekla-

gesty, glos I mimikaniebol⁰^"¹'™¹*'' ^{gCStU a t0} I^{10 to}- ”^aby ^nasze

.. ^żde z ^£^Ja^k.his_t„on6w i nowinkarzy”.

swój sposób poslutiwdoc⁰^ u-^mie^^sc P^uMtcznych spotkań na

^,ę lęgowymi gatunkami wiadomości

S4

tekstowych. Ich szczególną odmianą j_es, „■ ..

pOJ-^{kimŚ Wydar2C}"^{iu puszc}*> się ^.adomtwT^ia^a. którą

W mieście Sjenic byl w.clk, k_{sil|że k}„.    °

Z4*zyl° SIC. ŻC pewna scnaiorowa w tymże mi,- - ^żo"ć Piękna , piękniejsza n,/ księżna, przeto tamta ją nienawidziła T? ^bli^. a zet,’ ikj. ,c piękna senatorowi, urodziła dwóch chlonrA P⁰”'⁰ do ^M śmiać i uwłaczać mówiąc ..Doprawdy, t., _scna. ^Ro/rndowal_a , £ ^'fż-_cWopcow. zanieście jej na mleko dziesięć dukaZ^^ ^iW'^nił ^bSw^ całego miasta i lak chorem kazała śpiewać j_es, „    ⁽ ’ “^'la ucztę dl,

cMotKÓw jak jaka maciora" lAonmfa,, _s. 72,    ‘ ³    « ^na.orot

Dalszego ciągu nic musimy nrzytar, • z zwracamy tylko uwagę na opis okolicznoTci S ^ ⁵>-śpiewanej wiadomości _n)ało chwalebne 1 ^{Y C}'^a si? ^kiej kowego. Dodajmy wreszcie _{typ lISIne}, _wi’ ^{e t0 n,c} bodaj wyją,, w niechlubnych formach zwie się plotka im™**' P^oufnej. która

nych heroldów. Ostrzegały przed mmi „L ^{nawel sw}°'ch wi_er-wania. np. Dystychy Cc,tona (I \2y ^{P dręc?nikl} dobrego wycho-

Chroń się, by wicici nic nosił. / Aby wieścinoszą nie był (Mymcr); Byś mc był za plotkę mian / Chroń się płodnych wieści (Klonowie). Nowin nic noś. być mc rzekł kto. żeś klatka nowy (Tumowski)

(Glibański 1984. s. 239-240).

Nawet w samych tekstach spotykamy wzmianki o tym. w jakim miejscu są wykonywane one, lub jakieś inne. Z wielu źródeł dowiadujemy się o tym, że rynek miejski byl miejscem widowisk i... powstawania wiadomości:

Wy mewieće co sic ina dziać na rinku będą się kłóć baba /dziadem w sło-miancc/ la będę /okna patrzała. (Wokabularz)

oraz bynajmniej nie rozrywkowych egzekucji:

Wcy czemu ludzie biegaią tak na rinek

Poydźwa a dowiemy sic / będzie co nowego.    -,w»»i#kflwv

Patrz, będą kata ścinać iż gwałt uczynił iednemu dobremu

Niedziwuymy się / porwań tam Piłatowy / poydżmy lepicy na rybny WJ a kupmy sobie ryby /iszbyśmy mieli na obyad.