Obraz8

Ntea*y iteu** uwte f pnłtyu

3.    Gospodarka ktkilne om jej zadania wychodzą poza granice jednostek samorządowych. Jednostki te tworzą związki czy wspólne przedsiębiorstwa komunalne Dzięki temu rozwijają się różne formy współpracy przygranicznej. wewnątrzkrajowej. a także międzynarodowej, np. euroregiony.

4.    Jednostki samorządowe oprócz tzw. zadań włunycb reafizuą także zadania zlecone przez rząd. Wśród zadań zleconych znajdują się tc. / którymi wład/e centralne słabo sobie radzą, np. alkoholizm, narkomania, pomoc społeczna Zadania zlecone powstają na skutek przeniesienia części zadań ze szczebla centralnego na szczebel samorządowy Zadania zlecone są finansowane z budżetu centralnego w postaci dotacji.

5.    Samorząd terytorialny posiada kompetencje do stanowienia tzw. prawa miejscowego (uchwały budżetowe, ustalanie stawek podatków i opłat są tego przykładami).

6.    Samorząd terytorialny posiada osobowość prawną W związku z tym me prawo do zawierania umów. zaciągania zobowiązań oraz ponoszenia odpowiedzialności za straty i szkody.

7.    Jednostki samorządu terytorialnego posiadają własny majątek, własne przedsiębiorstwa i własne dochody

8.    Wraz ze zwiększaniem zadań realizowanych prze jednostki samorządu terytorialnego jednostki te mają coraz to większy udziel w dochodach central- I nych. Jest to realizacja idei decentralizacji zadań i finansów publicznych

Na tle ogólnej charakterystyki zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego rozpatrzmy aktualne zadania realizowane przez polskie jednostki samorządu terytorialnego. Należy podkreślić, ze zgodnie z art 15 Kon tfymcji RP ustrój terytorialny Rzeczypospolitej zapewnia decentralizację władzy publicznej i zadań publicznych. Zresztą zapis ten jest rezultatem ratyfikowania I przez Polskę w 1994 r. Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego. Karta ta ma aktualnie rangę nadrzędnej umowy międzynarodowej i z jej trwałością .1 powinny być zgodne wszystkie ustawy krajowe¹.

Decentralizacja władzy w Polsce po 1989 r polegała na reaktywowaniu samorządu gminnego na podstawie ustawy z 8 (II1990 r. o samorządzie gmin- I nym. Następnie od 1999 r. ukształtowano pozostałe szczeble samorządu terytorialnego. Ustawą z 5 VI 1998 r. o samorządzie powiatowym i ustawą z 5 VI 1998 r o lamorządzie województwa powołano powiaty i województwa. Jednostki samorządu terytorialnego, podobnie jak państwo, wykonują zadania publiczne. I tpokczne, gospodarcze. Największa rola w realizacji zadań publicznych przypa- |

Kda gminom, czyli podstawowym jednostkom samorządu terytorialnego Gmina

^<Oi«telrmu rząkrm* / 14 fipca 19941 (D/UNt 124. pat 601)

takie realizuje w największym zakresie zadania gospodarcze Dotyczą one głównie gospodarki komunalnej Większość zadań społecznych, zwłaszcza związanych z przeciwdziałaniem bezrobociu i aktywizacji lokalnego rynku pracy, realizują powiały Województwa powołano do realizowania zadań publicznych o charakterze regionalnym

Uwzględniając aktualnie obowiązujące regulacje prawne, do zadań własnych gmin o charakterze obligatoryjnym należą sprawy z dziedziny społecznej* Póle-

opracowywaniu i realizacji gminnej strategu rozw lązywamk problemów alkoholowych.

~ sporządzaniu bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy społecznej.

-    przyznawaniu i wypłacaniu zasiłków okresowych.

-    przyznawaniu i wypłacaniu zasiłków celowych.

-    przyznawaniu i wypłacaniu zasiłków celowych na pokrycie wydatków związanych z powstaniem zdarzenia losowego.

przyznawaniu i wypłacaniu zasiłków celowych na pokrycie wydatków, na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym. ^{2 1}

49

1

odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w takim domu.

—    utworzeniu i utrzymaniu ośrodka pomocy społecznej

Do zadań gmin o charakterze fafcultatywnym z zakresu opieki społecznej zaliczono sprawy:

—    przyznawania i wypłacania zasiłków specjalnych celowych.

—    przyznawania i wypłacania pomocy w formie pożyczek

* lluiwa z 20 IV 2004 r o promocji rjrfrudnimia i imtytncpach rynku ptaty iDiU Nr **. pn. *001»

2

opłacaniu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe m osoby, które zrezygnowały z zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad długotrwale lub ciężko chorym czśofdticm rodziny, pracy socjalnej.

udzielaniu schronienia, zapewnieniu posiłku oraz ubrania osobom tego pozbawionym (np. powracającym z więzień), organizowaniu i świadczeniu usług opiekuńczych.

prowadzeniu i zapewnieniu miejsc w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

—    tworzeniu systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną, dożywianiu dzieci.

—    sprawieniu pogrzebu osobom biednym i bezdomnym.

—    kierowaniu do domu pomocy społecznej i ponoszeniu odpowiedzialności