Obraz (193)

6.    Wypowiedzi „kolorowe” stanowią również ważną komponentę w psychogra-mie Ro. Mówią one o stopniu pobudliwości emocjonalnej i typie uczuciowości. Ważny wiec jest przede wszystkim stosunek FC (uczuciowość kontrolowana intelektem, przystosowana) do CF + C (uczuciowość egocentryczna). CF reprezentuje uczuciowość niekontrolowaną i nieprzystosowaną, ale dążącą do zorganizowania się wokoło jakiegoś obiektu, czyste C zaś wyraża impulsywność całkiem nieopanowaną i dążącą jedynie do wyładowania się.

O jakości uczuć pozytywnych czy negatywnych, głębokich czy płytkich może nam coś powiedzieć treść wypowiedzi „barwnych”.

7.    Typ przeżywania (T. P.). Ważny jest typ przeżywania wyrażony stosunkiem

do LC (FC + CF + C), który najpełniej, w porównaniu z innymi komponentami, charakteryzuje osobowość badanego. Należy więc na podstawie otrzymanych wyników ustalić typ przeżywania badanego w zależności od przewagi sumy M nad sumą C, czy też odwrotnie, jak również ustalić stopień bogactwa lub ubóstwa danego typu, stopień krańcoweści w kierunku introwersji czy ekstratensji.

8.    Wypowiedzi „światłocieniowe” i czarne (c, c'). Do ważnych komponent, zwłaszcza w rozbudowanej teorii Piotrowskiego, należą też wypowiedzi determinowane światłocieniami - c, gdy wypowiedź jest zdeterminowana szarym, cieniowanym kolorem, i c', gdy wypowiedź jest zdeterminowana rozlanym ciemnym lub czarnym kolorem. Jedne i drugie wypowiedzi wyrażają lęki, które oddziałują na aktywność zewmętrzną pobudzająco lub hamująco. Szczególnie ważny jest stosunek sumy c do sumy C, ponieważ C mówią o pobudliwości emocjonalnej badanego, wyrażającej się w aktywności zewnętrznej, a c — o powściągu, hamowaniu zewnętrznego działania przez lęk, a więc wpływają hamująco na C. Niepożądana jest nadmierna pobudliwość, również niepożądana jest nadmierna powściągliwość. Stąd równowaga miedzy tymi komponentami jest najbardziej pożądana w protokóle, czyli £c = £C.

9.    Wypowiedzi pospolite i oryginalne. Zwracamy też uwagę na obecność P i Or w' protokóle. Pierwsze mówią o stopniu przystosowania intelektualnego badanego, o stopniu współdźwięczenia. Może to być przystosowanie odpowiednie, a może być nadmierna skłonność do współdźwięczenia, co ujawnia się w pospolitości umysłu. Może być też brak należytego przystosowania, co ujawnia się wyłączaniem ze wspólnego nurtu myśli, aż do stanu chorobowego, np. w schizofrenii.

Or mówią o oryginalności umysłu. Im więcej plusowych Or, tym bardziej samodzielne i bogate jest myślenie osoby badanej. Wiele Or minusowych mogą mieć niektórzy schizofrenicy.

86

PSYCHOGRAM I JEGO ANALIZA