ła się złotówka, Polska stała się krajem atrakcyjnym dla inwestorów zagranicznych.
Wałęsa jako prezydent bezpośrednie kontakty utrzymywał ze współpracownikami z gabinetu i kancelarii prezydenta. Grupą odniesienia, jak można przypuszczać, stało się dla niego grono czołowych polityków polskich, a w 1995 r. w związku z wyborami prezydenckimi jego główni rywale: Kwaśniewski, Kuroń, Zieliński, Olszewski, Gronkiewicz--Waltz.
Oprócz roli prezydenta Wałęsa pełni w tym okresie rolę ojca wielodzietnej rodziny, mającego kłopoty wychowawcze z synami, rolę gorliwego, praktykującego katolika, rolę mediatora w konfliktach politycznych i społecznych, np. podczas strajku Huty Warszawa, Ursusa, rolę obserwatora i komentatora sceny politycznej. Można ogólnie stwierdzić, że Wałęsa zdynamizował i „rozsadził” rolę prezydenta i że wzbogacił ją o nowe elementy, tak że stał się czołową osobistością polityczną w Polsce w latach 1990-1995, wywierającą doniosły wpływ na złożone procesy transformacji ustrojowej.
W okresie prezydentury silny wpływ na rozwój duchowy Wałęsy wywiera w dalszym ciągu papież Jan Paweł II, polska hierarchia kościelna z kardynałem Glempem i arcybiskupem Gocłowskim na czele. Świadomość prawną prezydenta kształtuje w tym okresie profesor Lech Falandysz, który w sytuacjach kryzysowych stara się wyszukiwać luki prawne w celu umocnienia stanowiska Wałęsy (por. sprawę zwolnienia Markiewicza, mianowania Jurka). Znaczny wpływ na samopoczucie i komfort psychiczny prezydenta wywierają jego najbliżsi współpracownicy: Wachowski, ks. Cybula, Drzycimski, a później Spaliński oraz pogodna i troskliwa żona, towarzysząca mu w różnych uroczystościach i wyjazdach zagranicznych.
Ważnymi celami w okresie prezydentury Wałęsy są realizacja „planu głównego”, a w jego ramach budowa demokratycznego państwa, wzmocnienie reform ekonomicznych, w tym przeprowadzenie powszechnej prywatyzacji i prywatyzacji przemysłu, zbudowanie systemu ochrony socjalnej. Prezydent dąży do włączenia Polski do międzynarodowego systemu bezpieczeństwa NATO, Unii Europejskiej, do stworzenia bezpiecznych i przyjaznych stosunków z sąsiadami, a szczególnie z RFN i Rosją. W 1995 r. do ważnych zadań prezydenta należy, w związku ze zbliżającymi się wyborami, podniesienie swego prestiżu i szans, m.in. przez zbliżenie do Kościoła, „Solidarności”, partii i działaczy z centrum i prawicy i utworzenie szerokiego frontu antykomunistycznego.
W okresie prezydentury u Wałęsy pojawiły się konflikty między postawami demokratycznymi a tendencją do zwalczania marazmu i zahamowania reform w czasie rządów Pawlaka oraz nastawieniem na ograniczanie wpływów postkomunistycznych. U Wałęsy istniał też konflikt między potrzebą pozytywnej oceny społecznej a potrzebą bezpieczeństwa i spokoju. Prezydent był wielokrotnie atakowany i krytykowany przez lewicę postkomunistyczną oraz Unię Wolności i Unię Pracy, szczególnie w związku z tzw. sprawą drawską. Był również krytykowany za wzmocnienie „lewej nogi”, obalenie rządu Olszewskiego, niespełnienie obietnic wyborczych. Wiele zarzutów w tych dziedzinach było wyolbrzymionych i niesłusznych. Przed wycofaniem się i rezygnacją chroniły prezydenta poczucie obowiązku, odpowiedzialność, męski upór i wytrwałość.
Lata 1991 - 1995 stanowią w życiu Wałęsy okres tworzenia specyficznej konfiguracji struktury Ja, ściśle związanej z rolą prezydenta i polityka. W związku z wyborem na prezydenta i efektywnym pełnieniem tej funkcji, licznymi honorami, nagrodami samoocena i samoakceptacja uległy podniesieniu, a samowiedza została rozbudowana, szczegóL nie w odniesieniu do relacji społecznych i Ja zewnętrznego. Wałęsa wierzy w swoje posłannictwo historyczne, w to, że musi być odporny na trudności i przeszkody i że nie może zdradzić swych ideałów i obywateli, którzy mu zaufali. W układzie aksjologicznym Wałęsy nadal uprzywilejowaną pozycję zajmują wartości religijne, humanizm, solidaryzm społeczny, sprawidliwość, demokratyzm. Wałęsa jako czło-
109