Obraz1 (43)

Komunikowanie się

Introwertyk nie odczuwa potrzeby kontaktowania się ze światem zewnętrznym. Zadowala się bardziej czytaniem książek niż przebywaniem w towarzystwie. Woli komunikować się z pojedynczymi osobami. Potrzebuje, by inni prowokowali go do mówienia; analizuje i rozważa, zanim sformułuje i przedstawi odpowiednie wnioski. Zatrzymuje w sobie energię, chyba że rozmawia z kimś, kogo bardzo dobrze zna. W działaniu nie jest impulsywny, można by stwierdzić, iż na co dzień kieruje się maksymą „sto razy pomyśl, a raz zrób”. Uczucia swe poddaje bardzo dokładnej kontroli, z przyjętych na siebie zobowiązań wywiązuje się sumiennie i zwykle posiada opinię człowieka na którym można zawsze polegać. Przywiązuje wagę do wartości etycznych, a jego stosunek do przyszłości zabarwiony jest pesymizmem. „Ten typ człowieka w każdej sytuacji w pierwszej chwili wycofuje się, jak gdyby po cichu mówił: nie, i dopiero potem następuje u niego właściwa reakcja”.

Praca introwertyka

Introwertyk poszukuje stanowisk zachęcających go do koncentracji i refleksji oraz które umożliwiałyby wypracowanie nowatorskich rozwiązań. Poszukuje pracy spokojnej, w której mógłby działać w pojedynkę, w pełnej koncentracji. Są to przeważnie chemicy, prawnicy, nauczyciele - ścisłowcy, inżynierowie, komputerowi programiści, radcy prawni. Introwertyk denerwuje się i niecierpliwi, gdy mu się przerywa i popędza się go w pracy; bardziej skupia się na tym, co robi, niż co się dzieje dookoła; dokładnie analizuje polecenia; nawet gdy opóźnia pracę, uważa, że jest najlepszym wykonawcą powierzonego mu zadania.

Przeciwieństwo typologiczne

Gdy u introwertyka wyłania się przeciwstawna, nieświadoma postawa, staje się wówczas w pewnym stopniu niższym, nieprzystosowanym ekstrawertykiem. Określony stan świadomości utrzymuje się w życiu dopóty, dopóki jednostka nie znajdzie się w sytuacji, w której jej jednostronność uniemożliwia przystosowanie się do rzeczywistości. „Bardzo często taka sytuacja polega na tym, że dana osoba nawiązuje ścisłe stosunki z obiektem przeciwstawnego typu, wtedy przeciwieństwa się zderzają, porozumienie staje się niemożliwe, każda strona zwala winę na drugą, posiada ona bowiem takie cechy, których nie rozwinął i które wskutek tego znajdują się w nim tylko w formie podrzędnej”. [Jacobi J.: Psychologia C. G. Junga, Warszawa 1993]. Takie przeciwieństwo typologiczne staje się istotną psychologiczną przyczyną trudności małżeńskich, konfliktów między rodzicami a dziećmi, różnych starć w stosunkach zawodowych i między przyjaciółmi, a także różnic społecznych i politycznych. Wskazaniem etycznym jest wówczas realizowanie w sobie przeciwstawnej postawy, która znajduje się w każdym człowieku. Przez świadome jej zaakceptowanie i rozwijanie człowiek nie tylko sam osiągnie równowagę, ale również nauczy się lepiej rozumieć swych bliźnich.

H. J. Eysenck, który przejął koncepcję introwersji od C. Junga, uważa, że podłoże obserwowanych schematów zachowania introwertycznego stanowią wrodzone właściwości ośrodkowego układu nerwowego, które to decydują o równowadze między procesem pobudzania i procesem hamowania bądź też o braku równowagi między tymi procesami. Przewaga procesu pobudzania nad procesem hamowania charakterystyczna jest dla ekstrawer sji. Przyjmując taką tezę, Eysenck skonstruował szereg technik diagnostycznych, które służyły do pomiaru procesów hamowania lub pobudzania korowego. Przedstawił on także diagram na podstawie analizy czynnikowej, gdzie ukazał on stosunek różnych cech zachowania do wymiarów ekstrawersji-introwersji oraz neurotyczności. Wymieniane tam cechy pochodzą z zastosowanej skali ocen i zostały uporządkowane według zawartych w nich ładunków obydwu czynników. Zwraca uwagę, iż wymienione w nim cechy są biegunowo przeciwne. Podporządkowania cech zachowania pod względem ich stosunku do dwóch wymiarów dokonał Eysenck na podstawie odpowiednich współczynników ko-