1 ' C poczucia Winy: mnrjnnalnv wrażający się w zaburzeniu stabilnoici poczucia własnej warwie:.
• poczucie wmy oznacza przykry dla człowieka stan emocjonalny wyr
samoobwinianiu się, czasem w wymierzaniu sobie dolegliwych kar psychicznyc u i y y
m W'C Bier
•' normalne poczucie winy - gdy człowiek z własnej woli łamie obowiązującą zasadę, jest obiektywnie winny i ma z tego powodu
świadome poczucie winy , . t . ^ ^ I
• neurotyczne lub patologiczne poczucie winy - gdy poczucie to jest nieproporcjonalnie duże, nie odpowia/.a realnej rytuacj.. je
wyimaginowane, a przeżywająca je osoba nic jest obiektywnie winna ...
• nieuświadomione poczucie winy - gdy rodzi się podświadoma potrzeba bycia ukaranym i czasami staje się motywem zacho przestępczego - ten rodzaj poczucia winy odnalazł Freud („kryminaliści z poczucia win/’), poczucie winy jest możliwa przyczyną przestępstwa, a nie jego skutkiem
• poczucie winy jako aktualny stan podmiotu (proces pojawiający się w następstwie naruszenia jakiejś normy) lub jako względnie stały element osobowości decydujący o sile i częstości przeżywania poczucia wmy - zwiększa moralność i odporność na pokusy
Neutralizacja winy (J. Reykowski)
Mechanizmy neutralizujące poczucie winy:
• lekceważenie wagi popełnionego czynu - ofiara doznała cierpień minimalnych lub żadnych lub na nie zasłużyła
• zaprzeczanie własnym możliwościom zrobienia czegoś, powoływanie się na swoją bezradność (poturbował przechodnia, ale to wina zepsutych hamulców w aucie ;))
• zaprzeczanie własnej odpowiedzialności, przypisanie jej sytuacji, zbiegowi okoliczności, innym ludziom albo samej ofierze, jej cechom lub zachowaniu
Badania "W. Poznaniaka wykazaty, żc przestępcy mają znacznie srtniej wykształcone poczucie winy-niz nieprzestępcy Tłumacz}* to w;j-ózn\ sposób -metoda pomiaru (Kwestionariusz poczucia winy M. Kofty i innych) jest obciążony zmienną aprobaty społecznej; poczucie winy jest dobrze rozwinięte u przestępców, ale jego moc jest niewystarczająca z po\vodu niezintegrowama z mnymi^elementami samokontroli, może mieć zbyt wąsk: - zakres stosowalności _ "
3. Zaburzenia w zachowaniu się więźniów
Zaburzenia emocjonalne: *
• badanie J. Sikor}' - 35 więźniów (w tym 22 recydywistów)
• wykorzystano m.in tablice Rorschacha. pomiar}- parametrów biochemicznych (np poziom adrenaliny, noradrenaliny), próba Martineta (określa poziom sprawności czynnościowej układu krążenia)
• badania wykazały nasilenie się emocjonalnego komponentu życia psychicznego
więźniów oraz istnienie wyraźnego odczynu stresowego pochodzenia raczej psychologicznego
ą badania metodą Rorschacha ujawnił}' obecność objawów nerwicowych
• obraz emocjonalny - proces neurotycznego zahamowania przeżywania uczuć przez ich wypieranie z pola świadomości i tłumienie, co w efekcie prowadziło do powstania patologicznego lęku (szok barwy)
• resocjalizacja w warunkach więziennych może budzić wątpliwości w
odniesieniu do tego badania
• W. Urlich stwierdza, że skazani na dożywotnie więzienie, a następnie ułaskawieni są po 12 latach odbywania kar} niezdolni do życia
społecznego
Choroby psychiczne:
• do grupy psychoz o podłożu biologicznym zalicza się: porażenie postępujące, psychoz}' - maniakalno-depresyjną i paranoidalną. rzadko
majaczenie drżenne (u alkoholików) oraz różne wyodrębnione postacie schizofrenii
• schizofrenia
• rodząje schizofrenii - prosta, hebefremcznu, paranoidalna, katatoniczna
• podział ze względu na przebieg choroby v$ dominujący w niej zespół objawów
• charakteryzuje się takimi objawami jak osłabienie lub całkowita utrata kontaktu z otoczeniem i zamknięcie się w sobie (autyzm), rozkojarzeme myślenia (inkoherencja), stępienie uczuciowości wyższej \ ambiwalcncja przeżyć emocjonalnych, osłabienie zainteresowań i spadek aktywności, urojenia ora; haluc>nacje i postępujące rozszczepienie osobowości
• w odniesieniu do życia więziennego polega na tym, ze treść halucynacji i urojeń dotyczyć może życia więziennego, występującym w nich konfliktów, taktu pozbawienia wolności czy działalności wymiaru
sprawiedliwości
• psychozy sytuacyjne (reaktywne)
• depreąjn reaktywna
objawy1: zahamowania psychoruchowe, smutek, lęk*
urojenia, czasem halucynacje, częste próby samobójcze
• reakcje urojeniowe (lękowa, prześladowcw)
objawy: urojenia tgłówmic prześladowcze)
paranoidalno-życzcniowe zniekształcenie
sytuacji - ntepam.ęć przestępstwa i wyroku, fałszowanie rzeczywisto** kompleks mewmnoici i ułaskawienia m-^jeniowo^pieniacze - uczucie
_ ‘ prześladowania przez władze więzienne, wspdłwtęZn.owie jako „w)w,adowcy tych służb”_
~~ 7 oiępienje> łpatU| bMr»dnoSi, stereotypia ruchów.
spowolnienie tempa psychicznego Q proste - zaburzenia świadomości z urojeniami, nąjczę-scięj o
charakterze życzeniowym, pozostawiające całkowitą lub częściową nicponi ć