patologia18

z określeniem takiej granicy przedstawiono powyżej - por. rozdz. 3.1), a więc gdy amplituda oscylacji funkcji wokół wartości (zwykle w tych warunkach zmienionej) ich sygnału nastawczego przekracza zwykłe granice, mówimy o patologicznej regulacji funkcji (dysregulacji). Odczyny regulacyjne stają się wówczas odczynami patologicznymi. Przykładem może być przestawienie regulacji temperatury ciała wskutek działania pirogenu endogennego na ośrodek termoregulacji: pojawia się wówczas gorączka. Odchylenie od normy, jeżeli jest znaczne, może osiągnąć i przekroczyć granice odwracalności siłami natury, ponieważ wytwarza się wówczas błędne koło regulacyjne, oparte na zasadzie sprzężenia zwrotnego dodatniego, tj. przesądzającego o progresywnej destabilizacji regulowanego układu. Aby pozostać w kręgu naszego przykładu: w przypadku bardzo wysokiej gorączki może dojść do uszkodzenia neuronów ośrodka termoregulacji; ich spaczona czynność prowadzi do progresywnego narastania temperatury ciała, a zatem i do porażenia ośrodków regulujących czynność układu krążenia i oddychania.

Dobrym przykładem regulacji patologicznej (dysregulacji), ilustrującym

Ryc. 3.4. Procesy prowadzące do wyrównania skutków miernego krwotoku jako przykład łańcucha odczynów regulacji patologicznej skutecznie przeciwdziałających czynnikowi patogennemu. Dokładniejszy opis w tekście.

76