ped (9)

7. Struktura systemu pojęć pedagogicznych

EDUKACJA

WYCHOWANIE    KSZTAŁCENIE

NAUCZANIE    UCZENIE SIĘ

Wychowanie - w nąjszcrszym tego słowa znaczeniu oznacza całokształt oddziaływania rodziców, wychowawców i środowiska na rozwój dzieci i młodzieży. W tyra sensie pojęcie “wychowanie” obejmuje określone wpływy i oddziaływanie na fizyczny, umysłowy, moralny i estetyczny rozwój dzieci i młodzieży oraz przyswajanie im politechnicznych wiadomości i sprawności. Termin “wychowanie" by w# też używany w węższym znaczeniu t wówczas odnosi się on do poszczególnych stron rozwoju osobowości dziecka; zwłaszcza często używa się tej nazwy dla określenia rozwoju i oddziaływania moralnego na wychowanka, jak gdyby przeciwstawiając wychowanie w tym sensie (moralne) wykształceniu intelektualnemu.

Kształcenie - przyswajanie wiadomości i wyrabianie umiejętności i sprawności intelektualnych, inaczej - cały ten zespól czynności i oddziaływali, który ma na celu rozwój umysłu, a mianowicie strony poznawczej wyełtowanka. W cąjszerszym więc tego słowa znaczeniu posługujemy się pojęciem kształcenia mając na myśli całokształt procesów i czynności zmierzających do pełnego rozwinięcia osobowości człowieka. W tym sensie termin “kształcenie” zlewa się z terminem “wychowanie” w szerokim znaczeniu tego słowa.

Nauczanie - nauczanie szkolne jest działalnością społeczną, w której nauczyciel kierując grupą uczniów umożliwia im osiągnięcie określonych celów dydaktyczno wychowawczych, tj. opanowanie systemu wiedzy, umiejętności posługiwania się nią w życiu, zdobycie podstaw naukowego poglądu na świat, rozwinięcie zdolności i zainteresowań poznawczych oraz dięd do dalszej pracy nad sobą.

Edukacja - wg Kwiatkowskiej cduco - wychowywać (wydobywać) siły tkwiące w człowieku przez działanie stymulacyjne i wszelkie formy kreacji (przez przeżywanie czegoś np. muzyki).

Samowychowanie - mamy z nim do czynienia wówczas, taty człowiek wobec same bo siebie. Rodgjnmje czynniśri___

wychowawcze, czyli określa ocłc wychowania, ustala zadania, dobiciu metody postępowania oraz kontroluje je i ocenia. Samowychowanie ma charakter wtórny, ponieważ jest zwykle następstwem wcześniejszych zewnętrznych wpływów wychowawczych.

Samokształcenie - tm kształcenie samorzutne rozumiane jest jako nabywanie wykształcenia (kształtowania osobowości) w toku działalności własnej, której cele, treść, warunki i środki ustala sam podmiot.

kutoedokAcja- polega na wydobywaniu sił drzemiących w człowieku przez niego samego, nie kierowanego z zewnątrz (kiedy ednostka podejmuje działania mające ją stymulować lub kreować). Jest to wynik własnej aktywności jednostki

ł. Edukacja- podstawowe procesy

Edukacja (łac. Educatio-wychowanie)-to ogól procesów, których celem jeste zmienianie ludzi (zmienianie, rozwijanie zdolności yciowych człowieka) stosowanie do ideałów i celów społecznych. Aby w maksymalnym stopniu stali się świadomymi i ■vórczymi członkami wspólnoty społecznej, narodowej i kulturowe i globalnej oraz by stały się aktywne do samorealizacji, icpowtarzalncj i trwałej tożsamości

iżg. Zbigniewa Kwiecińskiego edukacja to wychowanie w najszerszym, całościowym rozumień i ustawia 9obie dwa cele. dnostka i społeczeństwo,

-Jadają się na nią podstawowe procesy:

‘labalizitcja - procesy ogólnoświatowe: nauczanie i poznanie, uczesuiictwo w kulturze globalnej, atyzacja- problemy dotyczące danego państwa, ustroju, przygotowania do życia, udział w państwie.

ocjonalizac ja-wychowanie narodowe, przygotowanie do tego byśmy byli członkami danego narodu: przynależność do tradycji, ■Aluty.

' detywizacja - socjalizacja wtórna: przygotowanie do tego byśmy byli świadomymi i aktywnymi członkami grypy społecznej : Uyzacja, biurokratyzacja, prufesjonalizacja-organizucja i instytucje, kształcenie do pracy i zawodu.

:,'ilb.iicja- oddziaływanie (uspołecznienie pierwotne)

.Aturyracja i personalizacja

y źiowanle i jurdyfikacja obywatel, czynności obywatelskie, kształtowanie świadomości prawnej

z. rlccnic i humanizacja (osoba ludzka, wiedza. światopogląd, umiejętności, nawyki, kompetencje społeczne, kształtowanie

. :eb wtórnych.

hiE-meja- procesy jednostkowe: rozwój jednostki, wychowanie zdrowotne, higieniczne, seksualne 8v jednosdot czuła się ■-/o „sama ze sobą’

: ns>fcid aN

* -ais 8£:2T TI0S Aim