146
na uznanie, iż badanie to nic przyniosło rozstrzygnięcia pytania „c, . niki harcerzy i nieharcerzy są jednakowe, czy różne”? ’ ^ V/y-
Aby samodzielnie przeprowadzić statystyczną procedurę Wery fiu ną hipotezy, badacz wiedzieć musi, co następuje: ' ac^i*
“ jaki zastosować rozkład,
jaka jest formuła wartości przeciętnej specyficzna dla treści wcryf.L wancj hipotezy,
jaka jest formuła błędu standardowego specyficzna dla treści hipotc, czy należy uwzględnić tzw. liczbę stopni swobody, a jeśli tak. toja? ich liczba będzie odpowiednia do liczności badanej próby, czy rozkład ma być użyty jako temat jednostronny, czy jako dwustr0nnv Oto typowe odmiany treści hipotez zerowych i rozkłady odpowie^ do ich testowania:
- hipoteza o średniej różnic (rozkład normalny, rozkład Studenta), hipoteza o różnicy dwóch średnich (rozkład normalny, rozkład Studenta),
hipoteza o różnicy proporcji w dwóch populacjach (rozkład normalny;
- hipoteza o różnicy proporcji w jednej populacji (rozkład normalny), hipoteza o różnicy średnich w trzech lub więcej populacjach (rozkład F - analiza wariancji),
hipoteza o różnicy rozproszeń mierzonych wariancjami (rozkład zmiennej F).
~ łiipoteza o zgodności rozkładów (rozkład chi-kwadrat),
- hipoteza o niezależności dwóch zmiennych (rozkład chi-kwadrat),
- hipoteza o sile skorelowania dwóch zmiennych (rozkład współczynnika korelacji).
Dla wielu innych nie wymienionych tu hipotez schemat procedur) weryfikacyjnej jest analogiczny.
Największą przydatność metod statystycznych w badaniach pedagogicznych upatrywałby autor w dziedzinie korelowania zmiennych oraz w dziedzinie weryfikacji hipotez. Główne warunki stosowania tych metod to właściwe wiązanie zmiennych ze skalami, poprawne losowanie prób odpowiednio licznych i nieprzypisywanie wynikom więcej niż jest to uprawnione.
147
l\tcra\ora zalecana:
Podręczników statystyki jest moc. Polecam taki.* ________ • , ,
sic najbardziej przystępne dla studentów bez przygotowań klÓrC
'■turystyka dla socjologów. Warszawa 107S pum r- Bla*
Z.'Rogoziński - Ws«p do s„ spolcc^^^^^Z
J' :,<r,oJy smstyczne w socjologii, red. K. Szanbwski. Warszaw, .968
s0„ C.A.. Takanc Y. - Analiza smaczna w psychowi i pedbgog.ce. Wa^awa
1997.
Zadania i pytania:
1.
2.
proszę dokonać wyboru losowego (pros,ego, grupowego. warstwowego) pr6-by reprezentacyjnej nauczycieli „ziemi kieleckiej”. V
Jakich operacji statystycznych można dokonać na zmiennych?