r
2M
8.3.5. Weryfikacja hipotez
nj noczatku poczynań badawczych sformułowaliśmy szereg twiwfc* ttdryclTuzasadnicnic znaliśmy .ylko częściowo . które me miały Ian?, -ń udowodnionych. Celem badań było uzyskanie wlaśmc pobvi„. d^nh Cl. prawidłowości bądź .cż uzyskanie ma.enalu podważają fd lusznoL Dla praktyki wychowawczej bow.em zarówno dowód *
żdywńy.jak i negatywny maj, jednakowe znaczenie. H.po.ezy p.cnvM„
... ■ * .....- ^-Mwoane
wszystkie czynności badawcze zmierzały do tego, aby najważnic'
twierdzenia uzasadnić dostateczną ilością dowodów lub przypadków * twierdzających owe przypuszczalne prawdy. Obfitość zgromadzonych faktów pozwala na zastosowanie rozumowania wedle zasady indukcji statystycznej. I w ten sposób uzyskaliśmy potwierdzenie lub negacje formułowanych tez na zasadzie określenia przeciętnej wartości badanej wici-kości zmiennej lub przeciętnej częstotliwości występowania poszukiwanych cech lub zależności w badanej próbie. To z kolei, jeśli próba bv!a reprezentatywna, upoważnia nas do uogólnienia określonego twierdzenia na populację generalną.
Dane wyjściowe, którymi posługiwaliśmy się przy określeniu hipotezy, pochodziły bądź z naszych obserwacji, bądź opierały się na innych badaniach, podobnych pod względem zakresu, problematyki lub metody do zamierzonych przez nas. Ponieważ jednak każdy układ społeczny jesi niepowtarzalny w pełni, nie zawsze hipotezy oparte na badaniach innej zbiorowości znajdą potwierdzenie. Weźmy np. sprawę dojeżdżania młodzieży do szkół. Potoczne obserwacje i mniemania głoszą, że młodzież dojeżdżająca codziennie do szkół pociągami łub autobusami osiąga słabsze wyniki w nauce niż młodzież miejscowa. Jest to nasza hipoteza, którą pragniemy badaniami potwierdzić lub obalić. Dość łatwo przeprowadzić badania w tej materii. Przy zachowaniu wszelkich zasad poprawności metodologicznej, polegającej głównie na losowym wybraniu z określonych jednorodnych grup młodzieży proporcjonalnych prób reprezentant -nych, uzyskamy wyniki, które dadzą odpowiedź na postawione pytana-I nie jest wykluczone, że po uwzględnieniu takich czynników, jak r t szy czas nauki pozalekcyjnej czy zmęczenie, hipoteza nasza może o c
ft "'•TP,iWa 'Ub WręCZ fa'SZyWa' jcŚli uz^kanc średnie wartości u., równe. .......
W badaniach łych. podobnie jak we wszystkich badaniach <, , wvch prowadzonych metodą reprezentacji, doszukujemy sie < ovr,sk°-„ywistych. które obraną hipotezę dodatkowo (poza danymi t v
Jpopieroly. lub lei danych rzeczywistych. Tdm
(wbrew danym wyjściowym) obalały. Takie postępowanie n ^ Zę sprawdzaniem hipotez. Na etapie, na którym znajdujemy się U ia polnsad będzie na porównaniu uzyskanych danych z wyma^"' aa poszczególnych htpotcz. Wymaganiami hipotez określam tum? f0 "'" ich Wtadomo bowtem. że tm szerszy jest zakres ,wiania
tyra mocniejszego potrzebuje poparcia w materiale badawczym 1 szukamy Obecnie potwierdzeń liczbowych wśród uzyskanych danych Ź T
lliP°‘CZa P,°lWierd“ni0 WÓWCZ:ls' 8^ liczba przypadków
potwierdzających ją jest dostatecznie duż.a, aby nie mogła być uzn ,„n przypadkową. Jeśli hipoteza określała jakąś zaLznośó. fo pjt fd ^ prawdziwości uzyskujemy wówczas, gdy skutki wychowawcze lub nm łeczne danej zależności są możliwe do empirycznego stwierdzenia Jeffi „p. założyliśmy, ze dztalalnośó dotnn kultury ma wpływ „a aklywizacie kulturalną środowiska, u, musimy uzyskaó dane ewidentnie potwierdza j,ce taką h,polezę. Takim, danymi będą: udział w kursach, rozwój czytcl „ictwa, uczęszcza,ue na imprezy kulturalne, nauka języków obcych tp ' W practwtcrislwtedo nauk przyrodniczych w naukach społecznych nie da stę określ,ć względnej wielkości danych koniecznych dla potwLdze-nta określonej htpotezy. Można jednak powiedzieć. że w przypadku pytań prostych dotycz,,cych cech lub faktów liczba danych, które potwierdziłyby prawdziwość htpotezy musi być większa od liczby danych J -fSfJ P^dziwośd. Wyrażając to w liczbach względnych powie-jJ’ , pozytywnych przypadków musi przekraczać 50%. Inaczej
nasileń a Tśli1' Tu “P*™5 si? musim>' "a stopniach
rodzicielskie™ Ti.™ °,°, przeb;,dan>'ch Przypadków ucieczki z domu powodzeńhei "'i T'0'30 z niehb?dzie mi;do SW0Je uzasadnienie w nie-
kie wnfnliwó v • pr/ypadków moze czynić ją problematyczną. Wszel-blralny * ' U lCJ mater“ raus*my niestety rozstrzygnąć w sposób ar-