. .niiiAii' iwy on. do naświetlenia czy ujawnienia istnienia
skanych dzięki problem społeczny. D0 *£*
niepożądanych zjawis ■ | /c,ls(Wu wiele problemów i zmnnwicń mi;’
k,ó,c nierzadko pr/yapanaj,P de - M ' „icdosrosJ: ""
.ceo'rodzaju problematykę badawczą, cl.ee najczyse.ej społeczeństwo
,™, zjawiskiem, uczulić je na ,c problemy . skłon,e pewne grupy społeczne, instytucje oraz organizacje do podjeeta dz.alan, zmtcrzających do przeciwdzia-Jania |ub zapobiegania tym negatywnym zjawiskom jak i wskazać na metody
i środki ograniczające ich występowanie. .
Niekiedy takie niepożądane społecznic zjawiska, jak np. bezrobocie, bezdomność bieda i ubóstwo, nierówność społeczna, zaniedbania, sieroctwo, osamotnienie itp. mogą także stanowić inspirację dla podjęcia badań. Są one nic tylko pożądane społecznie, ale celowe z punktu widzenia procesu wychowania, gdyż sprzyjają usprawnianiu pracy wychowawczej, co zawsze związane jest z pewnymi wy. miernymi korzyściami społecznymi oraz wzrostem prestiżu zawodowego nauczyciela w środowisku i otoczeniu. Podejmując badania tego rodzaju, badacz kieruje się głównie chęcią udzielenia odpowiedzi między innymi na takie pytania: .Jakie są przyczyny wzrastającej patologii społecznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży?"; „Co robić, aby wyeliminować lub osłabić chociażby, tego rodzaju niekorzystne tendencje?"; Jakie stosować metody, aby przeciwdziałać patologiom społecznym. wzmacniając jednocześnie procesy pozytywne?", itp.
2.2. Preferencje osobiste
Chęć poszerzenia wiedzy nt. coraz częściej napotykanych przez nauczycieli trudności w pracy wychowawczej i dydaktycznej, stanowi także istotną przesłankę do podjęcia badań naukowych. Mogą to być badania zmierzające do doskonalenia przez nauczycieli własnego warsztatu pracy zawodowej, sprawdzenia zasadności stosowanych metod nauczania i wychowania czy poszukiwania nowych sposobów i form postępowania z dziećmi i młodzieżą. Niekiedy mogą to być badania zmierzające do poznania przyczyn niskiej efektywności pracy dydaktyczno-wychowawczej, niskiego poziomu nauczania, braku znaczniejszych osiągnięć dydaktycznych, itp. lego rodzaju problemy wymagają nie tylko postawienia diagnozy pedagogicznej, ale także i przeprowadzenia eksperymentów weryfikujących skutki wdrażanych w szkole zmian programowych, organizaoyj" nyeh, innowacji pedagogicznych, itp.
Osobiste zainteresowania i preferencje Drobi są ważnym wewnętrznym impulsem do ich tw,'»r Cmami szko,nymi nauczycieli, rc wynikają z osobistych zainteresowań wsoicrai* J PRiC^ !>odjęc,c badań, któ-cieli w ich pracy, dając im niemałą satysfakcje w .naJczęsc,c-j mjod>,ch nauczy-możliwości rozwiązywania niektórych ważnych * .wiarę wc wlasne
i wychowania kwestii. Ponadto wnoszą zawsze • ■ S , y ‘ dla ^-szta^cnia wiedzy pedagogicznej, pełniąc tym samym waźn^ol"0*68? d° istni<^ąccj Jonują z praktyki te teorie czy nawyki, których przydatność w gdyt cli.mi'
ma bądź żadna. Jednak bezgraniczne prowadzenie i noś^- Praklyccjcst /nik°-niom, może zaowocować obniżeniem jakości nneJ s ^cemc się takim bada-
rcalizowania przez nich ich podstawowych obowiązków'* * zan,cdbanicm
2.3. Doskonalenie praktyki
Potrzeba unowocześniania i doskonalenia praktyki pedagogicznej jest istotnym motywem do podejmowania badań, zmierzających do poznania i wyjaśnienia specyficznych problemów edukacyjnych, niepodejmowanych przez szkoły wyższe, placówki naukowo-badawcze czy nauczycieli. Nie wszystkie przecież teorie czy zalecane metody i sposoby sprzyjające rozwiązywaniu pojawiających sic wciąż nowych problemów związanych z wychowaniem, są uzasadnione i akceptowane w praktyce. Niektóre z nich okazują się mało przemyślane a nawet szkodliwe, inne nie rozwiązują żadnych istotnych dla wychowania problemów, a jeszcze inne są mało przydatne a nawet nieprzydatne z punktu widzenia kształtowania osobowości młodych ludzi. Nauczyciele podejmujący się poznać tego rodzaju problemy, kierują się nic tylko chęcią opisania występujących w szkołach zjawisk i problemów odnoszących się do wychowania, lecz także chęcią doskonalenia praktyki i dostarczenia wiedzy o tym, jakimi działaniami można wywołać zjawiska uznawane za pożądane lub też uniknąć następstw niepożądanych. Zazwyczaj, tego rodzaju badania użytkowe nie znajdują zainteresowania wśród pracowników naukowych i dlatego są przedmiotem zainteresowania samych nauczycieli. Dzieje się tak wówczas, gdy sami nauczyciele dochodzą do wniosku, że stosowane czy zalecane im metody pracy, podręczniki czy środki zaradcze, w praktyce, nie przynoszą żadnych pozytywnych rezultatów.
2.4. Weryfikacja teorii
Jeżeli praca nauczycieli ma znajdować oparcie w teorii, to JŁ=>1 ^ tylko wówczas, gdy podejmowane będą badania, które dostarczą P c } • |anja. argumentów na występowanie zależności pomiędzy podejmowa .
89