216 <j. I ożyskowniuu
L*n-60 10* ’ |
11 |
gdzie L, jest godzinową trwałością łożyska. Oznaczając | |
■V n |
td |
można napisać | |
Jn |
(4J6) |
Równanie (4.32) lub (4.36) umożliwia obliczenie wymaganej nośności rucho«q łożyska C przy założonych warunkach pracy (tzn. przy założonych prędkościadi obrotowych i założonej liczbie godzin pracy określających trwałość łożyska L) oru przy założonym obciążeniu zastępczym P reprezentującym rzeczywiste obciążenie W niektórych katalogach podoje się trwałość łożysk L w zależności od stosunku C/P.
Nadmierne odkształcenia bieżni lub części tocznych są bardzo szkodliwe dli pracy łożysk. Odkształcenia takie pojawić się mogą w przypadku dużych obciążeń gdy łożysko jest w spoczynku, jak również w obracającym się łożysku, gdy obciążenie ma zmienny charakter i pojawiają się duże obciążenia chwilowe. W lyrii przypadkach łożysko należy dobierać tak, aby jego nośność spoczynkowa była nie mniejsza od zastępczego obciążenia spoczynkowego. Wymaganą nośność spoczynkową obliczamy ze wzoru
Go --#?& #
gdzie j0 — współczynnik bezpieczeństwa, P0 — zastępcze obciążenie spoczynków Współczynnik bezpieczeństwa przyjmuje się następująco: s0 = 1 — gdy jest pewność, że łożysko nic będzie się obracać,
So ^ 1 — przy łagodnym obciążeniu bez uderzeń,
J0 <2 — przy obciążeniu uderzeniowym,
j'o > 2 — gdy chcemy, aby przemieszczenia w łożysku były szczególnie małe gdy ruch jest przerywany, a obciążenie występuje również w nie obracającymi)! łożysku i ma charakter uderzeniowy.
W przypadku gdy obciążenie P0 jest zmienne w czasie od P0imn do ^ wzoru (4.37) należy podstawić obciążenie największe Pomoi.
W przypadku gdy łożysko ma ruchowy charakter pracy i poddane jest obciążeniom zastępczym Py, P2, P3,... przy prędkościach obrotowych at, % 11$" pr/ez okresy pracy /„ f2, wtedy średnic obciążenie zastępcze
P?"iti ± P}n2l2 + .„
w, f, + njłj + nJf, + ...
p gpg 1 n*,tM i -
M f J. tf I 1. tl f i.
(4.38)
W przypadku gdy prędkość obrotowa jest stała, a obciążenie o stałym kierunku jjjt zmienne P *»/(/). wtedy średnie obciążenie zastępcze
W przypadku gdy obciążenie wzrasta w przybliżeniu liniowo od wartości do Pi,,, wtedy średnie obciążenie zastępcze
(440)
Łożyska liczone są na nośność ruchową, a więc największe siły obciążające nie muzą być uwzględniane. Często jednak obciążenia nominalne zwiększa się przez uwzględnienie współczynnika przeciążenia ft
(4.41)
współczynnik ten zależy od rodzaju silnika i urządzenia napędzanego oraz uwzględnia nadwyżki wynikające z rodzaju mechanizmu, w którym zastosowano łożyska Wartości współczynnika f4 podano w tabl. 4.6.
Przy doborze łożysk pracujących w podwyższonych temperaturach, wymaganą nośność należy obliczać z zależności
(4.42}
| gdzie współczynnik f, przyjmuje się w zależności od temperatury pracy. f * 0,98, gdy t == 150°C, f, = 0,90, gdy t «= 200°C,
/, = 0,75, gdy / == 250°C,
/, = 0,60, gdy t = 300PC.
Łożyska toczne są na ogół dobierane z katalogu przez wybór typu k wielkości łożyska. Typ łożyska przyjmuje się na podstawie: rodzaju obciążenia, sztywności obudowy łożysk, sztywności walów, wymaganej sztywności łożyskowania. Wielkość łożyska przyjmuje się na podstawie wartości obciążenia zastępczego i wymaganego okresu pracy łożyska liczonego w godzinach pracy lub w milionach obrotów. Trwałość Lh przyjmuje się w granicach 500 — 200000 h. Dla przyrządów rzadko używanych można przyjąć trwałość 500 h. Trwałość 200000 h przyjmuje się dla maszyn o pracy ciągłej (24 h na dobę), o wymaganym wielkim stopniu pewności pracy, np. maszyny do przeróbki celulozy, maszyny miejskiej stacji pomp. Nrtjraęś-liej przyjmuje się trwałość od 20000 do 30000 h.