320 5. Prakladnic
Średnice ■skuteczne Dt oraz D: = ISą Są znormalizowane. Odległość między osiami
(5-231)
■JA.
Długość pasa
Lf = 2ucOSy+ y(Dj+/)|)+)'(Di-i>i),
IB
(5.232)
gdzie y » aresin -—™
ZiD
Zasada obliczenia wytrzymałościowego przekładni pasowej klinowej: polega na określeniu mocy przenoszonej przez jeden pas oraz dobraniu liczby pasów zapewniającej skuteczne przenoszenie całej mocy napędowej
T
(5233)
gdzie P — moc przenoszona przez zespół pasów (w normie PN moc oznaczona jest symbolem N), z—liczba pasów klinowych równolegle pracujących w przekładni, P, — moc przenoszona przez jeden pas klinowy średniej długości przy kątach opasania kol rowkowych n = 180°, czyli przełożeniu f= 1, oraz przy pracy bez przeciążeń, kL ~ 0,72-^J,2 — współczynnik uwzględniający liczbę okresów zmian obciążenia pasa w jednostce czasu, zależny od długości pasa klinowego, kT = l;-r 1,8— współczynnik uwzględniający liczbę godzin pracy na dobę oraz przeciążenia przekładni przy rozruchu i pracy ustalonej, A,— współczynnik uwzględniający kąt opasania.
W normie podane są tabele, wykresy i wzory do obliczenia mocy jednego pasa w zależności od prędkości obwodowej v i średnicy równoważnej przekładni A>, = Z),A,, przy czym A, = 1-1,15 w zależności od przełożenia rzeczywistego. Moc pojedynczego pasa
gdzie e, . ej, Cj—stale.
Pierwszy składnik wzoru uwzględnia rozciąganie pasa, wywołane jego napięciem, drugi, odwrotnie proporcjonalny do średnicy równoważnej przekładni, uwzględnia naprężenie zginające w pasie przy jego układaniu się na luku koła rowkowego* trzeci zaś, proporcjonalny do kwadratu prędkości obwodowej, uwzględnia działanie siły odśrodkowej.
5.4.3. Przekładnie pasowe zębate
Przekładnie pasowe zębate znujdują, coraz szersze zastosowanie w maszynach o lekkich i średnich napędach oraz w urządzeniach pomocniczych zwłaszcza tam, gdzie potrzebne jest stale przełożenie. Pas napędowy ma po stronie przylegania
do koła niskie, grube zęby o kształcie zbliżonym do trapezu. Podobne zęby wykonane są na kole pasowym. Obwodowy luz w zazębieniu ułatwia swobodne wchodzenie zębów pasa w rowki międzyzębne kola. Kształtowe sprzężenie pasa z kołem zapewnia stałość przełożenia, określoną stosunkiem liczb zębów rj/z, i nie wymaga wstępnego napinania pasa (mniejsze są wtedy obciążenia walów i łożysk).
Pasy zębate wykonuje się z gumy odpornej na działanie czynników chemicznych i zbroi linkami stalowymi lub poliamidowymi. Charakteryzują się matą rozciąg* liwością, są wiotkie i odporne na zmęczenie, nadają się dó dużych prędkości n< 80 taft oraz n ^ 10000 obr/min, oraz do dużych przełożeń i < 20, a nawet do 30. Przy / > 3.5, duże kolo może być gładkie (rys. 5,70t.
Rys. 5.70 Przekładnie z pasem zfbaiym: aj normalna, b) z totka napinającą, c) o dwustronnym urrhtłmu, d) ż dużym kotem o gładkiej powierzchni
Wymiary pasów i kój pasowych zębatych są znormalizowane; ich kształty przedstawiono na rys, 5.71. W normie rozróżnia się 6 typów pasów zębatych oznaczonych symbolami literowymi w zależności od podziałki pusa p» (ubl. 5.13).
Tablica 5.13. Wymiary pa»ńw zehaljch
Oznaczenie po* dziatki |
Podzialka Pasa P, |
2P |
s |
g| |
fi, |
\ |
£ 1 fm - - - - - |
U | |
mm |
cale |
stopnie |
mm | ||||||
MHL |
Ł032 |
2/2S |
40 |
1.14 |
OSI |
UH |
Ija |
0,13 |
«/* |
XL |
5.080 |
i/S |
50 |
ŁS7 |
1.27 |
Z30 |
X05 |
<US |
9,5 |
Ł-. |
9,525 |
3/8 |
da |
4,65 |
1.91 |
3,60 |
4.58 |
asi |
314 |
L H |
12,700 |
1/2 |
6.12 |
129 |
A30 |
Mi |
1.02 |
762 | |
XH |
22229 |
7/8 |
12,57 |
MJ |
U JO |
15.49 |
1,57 | |,|9 |
101.6 | |
XXH |
31,750 |
i£ |
■9,05 |
9,53 |
ISJQ |
22.11. |
2J9 1 UJ |
127 |
Odchyłki wymiarów podune mi w PN-8.'/M-8J3IO